Wielokulturowość Szczecina w spuściźnie cmentarnej a zagadnienia współczesne

• Autorzy: Petryszyn Halina , Pilarczyk Arkadiusz

Warianty tytułu

EN

Cemetery as a multicultural inheritance in Szczecin - modern problems of preservation and conservatio

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zawiła historia Szczecina stawia nas przed problemem ustosunkowania się do spuścizny pozostawionej współczesnym przez dawnych mieszkańców w formie licznych cmentarzy i innych obiektów sakralnych. Dziś większość szczecińskich cmentarzy zaadaptowano na parki i zieleńce. Docenia się rolę terenów zieleni, którymi się stały, ich wpływ na kształtowanie się przestrzeni miejskiej, choć nie zawsze szanuje się znaczenie cmentarza jako świadectwa zaistnienia danej kultury. Widać to poprzez zaniedbania i dewastację takich elementów, jak kaplice czy płyty i pomniki cmentarne. Jednak zauważamy również liczne pozytywne przykłady, jak przywracanie funkcji sakralnej kaplicom lub ich nowe świeckie zagospodarowanie niekolidujące z dawną funkcją, zakładanie lapidariów czy tablic pamiątkowo-informacyjnych.

EN

Szczecin's complicated history places us in front of a problem of taking a stance on the heritage left by previous townsfolk in the form of numerous cemeteries and other sacral facilities. Today, most cemeteries in Szczecin have been converted into parks and greens. Appreciated is the role of this terrain and its impact on forming the shape of the city, though seldom is it respected that a cemetery is proof of a culture"s existence. It is observed in allowing the vandalizing of such elements as chapels, tombstones and memorials. However, we may notice the increase in positive examples, such as: the reinstatement of religious functions in chapels or new, secular functions not colliding with the previous ones, as well as placing gravestone collections and plates of a commemorative and informative kind.

Słowa kluczowe

PL

cmentarz; kaplica; wielokulturowość; sacrum; ochrona i konserwacja sztuki; Szczecin

EN

cemetery; chapel; multicultural; sacred; preservation; Szczecin

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej ; Polska Akademia Nauk, Oddział w Lublinie
• Czasopismo: Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych
• Rocznik: 2007
• Tom: T. 3
• Strony: 117--129
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys.

Twórcy

autor

Petryszyn Halina

• Katedra Projektowania Krajobrazu, Akademia Rolnicza w Szczecinie

autor

Pilarczyk Arkadiusz

• Katedra Projektowania Krajobrazu, Akademia Rolnicza w Szczecinie

Bibliografia

• 1. Białecki T. (red.), 1999. Encyklopedia Szczecina. T. I. Uniwersytet Szczeciński Instytut Historii Pomorza Zachodniego, Szczecin.
• 2. Białecki T., 1992. Historia Szczecina. Zarys dziejów miasta od czasów najdawniejszych do 1980 r. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• 3. Frankiewicz B., 2003. Szczecińskie cmentarze. Towarzystwo Przyjaciół Szczecina, Szczecin.
• 4. Grecki H., 1996. Karta ewidencyjna cmentarza przy ul. Chopina i Broniewskiego. Archiwum Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie.
• 5. Kozińska B., 1993. Szczecin na dawnej fotografii. Szczecińskie Towarzystwo Kultury, Szczecin.
• 6. Nowakowski C., 2000. Karta zbiorcza zespołu opiekuńczego Kückenmühler. Archiwum WKZ w Szczecinie.
• 7. Nowakowski C., 2002. Karta ewidencyjna kaplicy. Archiwum WKZ w Szczecinie.
• 8. Opęchowski M., 1999. Cmentarze Szczecina – problemy ochrony konserwatorskiej. [w:] Kultura i sztuka Szczecina w l. 1800-1945. Seminarium SHS w 1998 r., Szczecin
• 9. Pilarczyk A., 2006. Projekt zagospodarowania Parku im. F. Chopina w dzielnicy Niemierzyn w Szczecinie, praca magisterska AR, promotor prof. H. Petryszyn, Szczecin.
• 10. Słomiński M. (red.), 2005. Cmentarz Centralny w Szczecinie. Ogromny park pochował umarłych.... Kadruk, Szczecin.
• 11. Stachak A. (red.), 2000. Zieleń Szczecina. Ilustrowany przewodnik dendrologiczny. Zima, wiosna, lato, jesień w 450 fotografiach. Oficyna InPlus, Szczecin.
• 12. Stelmach M., 1996. Przestrzenny rozwój Szczecina w dziełach kartograficznych XVII–XX w. ze zbiorów Archiwum Państwowego w Szczecinie, Szczecin.
• 13. Dokumentacja archiwalna Zakładu Usług Komunalnych w Szczecinie
• 14. Atlas miasta – Szczecin. Copernicus, Warszawa, 2003.