Photo-stability of Acid Dyes, Derivatives of 1-phenyl-3-methylpyrazol-5-one in Polyamide Fibers

• Autorzy: Blus K.

Warianty tytułu

PL

Fotostabilność barwników kwasowych pochodnych 1-fenylo-3-metylopirazol-5-onu na włóknach poliamidowych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

We have examined the photo-stability of acid dyes, derivatives of 1-phenyl-3-methylpyrazol-5-one, in polyamide fibres, including the relationship between the dye’s structure and photo-stability. The part played by the substituents in diazo components was assessed, especially those in ortho positions to azo bonds. It has been found that the photo-destruction of dyes in polyamide fibres proceeds according to the mechanism of photo-oxidation. The light fastness of dyeings depends on the electron density of the azo bond (reaction centre). Some substituents in ortho positions to the azo bond increase the dye’s photo-stability.

PL

Przeprowadzono badania dotyczące fotostabilności na włóknach poliamidowych barwników kwasowych pochodnych 1-fenylo-3-metylopirazol-5-onu. Badania dotyczyły zależności pomiędzy budową a fotostabilnością barwników. Zbadano rolę podstawników, znajdujących się w składniku czynnym ze szczególnym uwzględnieniem podstawników, znajdujących się w pozycji orto do wiązania azowego. Stwierdzono, że fotodestrukcja barwników kwasowych na włóknach poliamidowych zachodzi według mechanizmu fotoutleniania. Odporność wybarwień na działanie światła zależy od gęstości elektronowej wiązania azowego (centrum reakcji). Szereg podstawników, znajdujących się w pozycji orto do wiązania azowego podwyższa fotostabilność barwników.

Słowa kluczowe

EN

acid azo dyes; photodegradation; light fastness; photooxidation; photofading

PL

barwniki kwasu azotowego; fotodegradacja; odporność na światło; fotoutlenianie; blaknięcie zdjęcia

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Łódzki Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Fibres & Textiles in Eastern Europe
• Rocznik: 2005
• Tom: Vol. 13, no. 6 (54)
• Strony: 70--74
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Blus K.

• Technical University of Łódź Institute of Polymers and Dyes Technology Żeromskiego 116, 90-543 Łódź, Poland

Bibliografia

• 1. S. Paszyc, Podstawy fotochemii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992.
• 2. C.H. Giles, R.B. McKay, Test. Res. J., 33 (1963) 528.
• 3. K. Himeno, Y. Okada, Z. Morita, Dyes and Pigments, 45 (2000) 109.
• 4. T. Hihara, Y. Okada, Z. Morita, Dyes and Pigments, 60 (2004) 23.
• 5. S.N. Batchelor, D. Carr, C.E. Coleman, L. Fairclought, A. Jarvis, Dyes and Pigments, 59 (2003) 269.
• 6. A. Fernandes, A. Morao, M. Magrinho, A. Lopes, I. Goncalves, Dyes and Pigments, 61 (2004) 287.
• 7. Zs. Csepregi, P. Aranyosi, I. Rusznak, L. Töke, J. Frankl, A. Vig, Dyes and Pigments, 37 (1998) 1; 37 (1998) 15, 37 (1998) 33.
• 8. P. Aranyosi, M. Czilik, E. Remi, G. Parlagh, A. Vig, I. Rusznak, Dyes and Pigments, 43 (1999) 173.
• 9. H. Oda, Colour. Technol., 120 (2004) 1.
• 10. M.R. Massafra, E. Selli, S. Salsa, B. Marcandalli, Dyes and Pigments, 40 (1999) 171.
• 11. P.Y. Wang, Y.P. Chen, P.Z. Yang, Dyes and Pigments, 30 (1996) 141.
• 12. N.S. Allen, J.L. Thomas, M. Edge, G.W. Follows, R. Heinz, Dyes and Pigments, 34 (1997) 169.
• 13. J. Sokołowska, Praca habilitacyjna [Post-doctoral thesis], Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, Łódź 1998.
• 14. M. Qamar, M. Saquid, M. Muneer, Dyes and Pigments, 65 (2005) 1.
• 15. K. Blus, Przegląd Włókienniczy, 5 (1999) 24.
• 16. A. Lycka, Dyes and Pigments, 12 (1990) 179.
• 17. K. Yamamoto, K. Nakai, T. Kawaqucki, Dyes and Pigments, 11 (1989) 173.
• 18. K. Blus, Dyes and Pigments, 20 (1992) 53.
• 19. K. Schwetlich, Kinetyczne metody badania mechanizmów reakcji, PWN Warszawa 1975, p. 264.