Znaczenie układów inercjalnych w nawigacji

• Autorzy: Zieliński Janusz

Warianty tytułu

EN

The significance of inertial navigation systems in navigation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Nowoczesne systemy nawigacyjne, zarówno w nawigacji naziemnej, jak i lotniczej, wykorzystują technologie satelitarne oraz inercjalne. Następuje rozwój zintegrowanych systemów satelitarno-inercyjnych. W tym kontekście warto przyjrzeć się bliżej i zanalizować podstawowe pojęcia fizyczne, jak inercja i układ inercjalny. Okazuje się, że mimo pozornej elementarności i licznych zastosowań są one ciągle przedmiotem badań i dyskusji naukowych. Zarówno w systemach GNSS, jak i układach pomiarowych nawigacji inercjalnej inercjalne układy współrzędnych z jednej strony są wykorzystywane praktycznie, z drugiej – ich ścisła definicja podlega dyskusji i stanowi inspirację dla badań fizyki teoretycznej.

EN

In modern navigational systems, no matter whether land or air navigation is referred to, satellite and inertial technologies are applied. The result of that is the development of integrated satellite-inertial systems. In the light of this statement, it is worthwhile to take a closer look at and analyze basic physical concepts such as inertia and inertial system. It seems that, despite being apparently basic and thus used extensively, they are still the subject of research and discussion. Although in GNSS systems and inertial measurement systems, inertial reference systems are used, their definition is still the subject of a discussion and an inspiration to theoretical physics research.

Słowa kluczowe

PL

bezwładność; inercja; układ odniesienia; nawigacja satelitarna; nawigacja inercjalna

EN

inertia; reference system; satellite navigation; inertial navigation

• Wydawca: Wydawnictwo Lotniczej Akademii Wojskowej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych
• Rocznik: 2017
• Tom: Nr 1
• Strony: 175--188
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys.

Twórcy

autor

Zieliński Janusz

• Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych w Dęblinie, Wydział Lotnictwa, Katedra Nawigacji Lotniczej

Bibliografia

• Opracowania zwarte:
• 1. Chatfield A., Fundamentals of High Accuracy Inertial Navigation, AIAA, Reston 1997, series: Progress in Astronautics and Aeronautics, no. 174.
• 2. Ciufolini I., Wheeler J. A., Gravitation and Inertia, Princeton University Press, Princeton–New York 1995.
• 3. Galilei Galileo, Dialog o dwu najważniejszych układach świata: Ptolemeuszowym i Kopernikowym, tłum. E. Ligocki przy współudziale K. Giustiniani-Kępińskiej, przedm. M. Brahmer, wyd. 2, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1962.
• 4. Gluza J., Grzanka A., Pleban A., Ku nowej definicji kilograma, „Postępy Fizyki” 2007, t. 58, nr 3.
• 5. Henriksen R. N., Practical Relativity: from first principles to the theory of gravity, Wiley, Hoboken 2011.
• 6. Herman M. A., Kalestyński A., Widomski L., Podstawy fizyki – dla kandydatów na wyższe uczelnie i studentów, wyd. 9 – 4 dodr., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.
• 7. Holton G., Brush S. G., Physics, the Human Adventure: from Copernicus to Einstein and beyond, Rutgers University Press, New Brunswick 2001.
• 8. Jekeli Ch., Inertial Navigation Systems with Geodetic Applications, De Gruyter, Berlin– Boston 2001.
• 9. Lange L., Die geschichtliche Entwickelung des Bewegungsbegriffes und ihr voraussichtliches Endergebniss: ein Beitrag zur historischen Kritik der mechanischen Principien, Engelmann, Leipzig 1886.
• 10. Mach E., Die Mechanik in ihrer Entwicklung historisch-kritisch dargestellt, F. A. Brockhaus, Leipzig 1883.
• 11. Moritz H., Hofmann-Wellenhof B., Geometry, Relativity, Geodesy, Wichmann, Karlsruhe 1993.
• 12. Newell D. B., A more fundamental International System of Units, „Physics Today” 2014, vol. 67, no. 7.
• 13. Overduin J., Everitt F., Worden P., Mester J., STEP and fundamental physics, „Classical and Quantum Gravity” 2012, vol. 29, no. 18.
• 14. Pfister H., King M., Inertia and Gravitation, Springer, Cham 2015, series: Lecture Notes in Physics, no. 897.
• 15. Rocznik Astronomiczny na rok 2016, red. J. Kryński, Instytut Geodezji i Kartografii, t. 71, Warszawa 2015.
• 16. Sciama D. W., On the Origin of Inertia, „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society” 1953, vol. 113, no. 1.
• 17. Wróblewski A. K., Historia fizyki – od czasów najdawniejszych do współczesności, wyd. 1 – 1 dodr., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Źródła internetowe:
• 18. Ashby N., Relativity in the Global Positioning System, „Living Reviews in Relativity” 2003, vol. 6, no. 1, [online:] http://www.livingreviews.org/lrr-2003-1 [dostęp: 27.06.2017].
• 19. IERS Convention (2010), eds. G. Petit, B. Luzum, „IERS Technical Note” 2010, no. 36, [online:] https://www.iers.org/IERS/EN/Publications/TechnicalNotes/tn36.html?nn =94912 [dostęp: 27.06.2017].

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).