Parki tematyczne w Polsce – typologia i analiza globalnego sukcesu komercyjnego

• Autorzy: Doroz Hanna , Jankowski Grzegorz

Warianty tytułu

EN

Theme parks in Poland – typology and analysis of global commercial success

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W zagadnieniach dotyczących atrakcji turystycznych, w tym także parków tematycznych/rozrywki panuje duży chaos pojęciowy spowodowany niedostatecznym poznaniem i opisaniem problemu w literaturze naukowej. Celem artykułu jest usystematyzowanie i zdefiniowanie pojęcia parków tematycznych, przedstawienie typologii funkcjonalnej parków tematycznych, wskazanie przyczyn i skutków powstawania parków tematycznych. Artykuł ma charakter przeglądowy. Na podstawie analizy dotychczasowej literatury przedmiotu i innych materiałów źródłowych, wizji terenowych oraz wywiadów swobodnych, w pracy podjęto próbę kompleksowego zdefiniowania pojęcia parków tematycznych oraz uporządkowania dotychczas swobodnie i intuicyjnie używanych przez autorów pojęć z nimi związanych. Ostatecznie, stwierdzono istnienie funkcjonalnych typów parków tematycznych: parki rozrywkowe, parki edukacyjne, parki historyczne, parki aktywnej rekreacji raz parki mieszane. Każdy z typów parków charakteryzuje się dominującą funkcją oprócz funkcji towarzyszących. Dzięki temu odwiedzający świadomie decydują się na korzystanie z atrakcji oferowanych w danym parku. Jedynie w grupie parków mieszanych nie można wskazać funkcji dominującej. To powoduje, że są one najbardziej niejednoznaczne i niebezpieczne dla odwiedzających, którzy nie wiedzą czego się spodziewać i mogą być rozczarowani wizytą w takim parku. Ponadto, problem parków tematycznych (jako specyficznej grupy atrakcji turystycznych) ujęto w nietypowym kontekście krajobrazu kulturowego.

EN

There appears to be a considerable conceptual chaos as far as tourist attractions are concerned – including theme/amusement parks - which arises from a lack of research on the subject. The presented paper ims at systemizing and defining the meaning of amusement/theme parks. An attempt is made to present the functional typology of Theem parks and indicate the reasons and effects of their establishment. The article onstitutes review. Based on the available literature and other sources, site visits and free-form interviews, to the authors pursued to comprehensively define Theem parks and tackle various terms and meanings used freely and intuitively by a number of authors. inally, the following types of theme parks have been distinguished: entertainment parks, education parks, historical parks, physical recreation parks and mixed parks. Every type of parks is characterized by its dominant function. Therefore, visitors intentionally decide to enjoy the attractions offered in a given park. The dominant function cannot be indicated only in the Mied group of parks, thus making them ambiguous and dangerous for visitors, who do not know what to expect and may well be disappointed after their visit. The subject of theme parks is discussed in an unusual context of cultural landscape.

Słowa kluczowe

PL

atrakcja turystyczna; krajobraz kulturowy; park rozrywki; parki tematyczne; westernizacja

EN

tourist attractions; cultural landscape; amusement park; theme parks; westernization

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego
• Czasopismo: Geography and Tourism
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 4, No. 1
• Strony: 23--31
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., ryc., tab.

Twórcy

autor

Doroz Hanna

• Uniwersytet Śląski, Katedra Geografii Regionalnej i Turyzmu

autor

Jankowski Grzegorz

• Uniwersytet Śląski, Katedra Geografii Fizycznej

Bibliografia

• 1. Chmielewski T.J., 2012. Systemy krajobrazowe. Struktura – funkcjonowanie – planowanie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, ss. 408.
• 2. Doroz-Tomasik H., 2015. Od tradycji do westernizacji – sposób na budowanie wizerunku miast i regionów? Studium przypadku Ochab Wielkich. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 29/2015, s. 119-134.
• 3. Dybedal P., 1998. Theme Parks as Flagship Attractions in Peripheral Areas. Unit of Tourism Research at Research Centre of Bornholm.
• 4. de Groote P., 2009. Globalisation of commercial theme parks. Case: The Walt Disney Company. [In:] 4th Aspects and Visions of Applied Economics and Informatics, Debrecen, s. 13-29.
• 5. Hashim M. S., Said I., 2013. Effectiveness of Wayfinding Towards Spatial Space and Human Behavior in Theme Park. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 85(2013), 282-295.
• 6. Kruczek Z., 2004. Metody badań atrakcji turystycznych. [W:] Winiarski R., Alejziak W. (red.), Turystyka w badaniach naukowych. AWF Kraków i WZIiZ w Rzeszowie, Kraków-Rzeszów, 35-46.
• 7. Kruczek Z., 2009. Między atrakcją a pułapką turystyczną. Dylematy turystyki kulturowej XXI wieku. [W:] Stasiak A. (red.), Kultura i turystyka, razem ale jak. Wydawnictwo WSTH, Łódź, 71-80.
• 8. Kruczek Z., 2011. Amusement Parks As Flagship Tourist Attractions. Development and Globalization, Economic Review of Tourism, 3/2011, Matej BelaUniveristy, University, 156-163.
• 9. Kruczek Z., 2012. Parki tematyczne jako flagowe atrakcje turystyczne. Rozwój i globalizacja. Turystyka Kulturowa 3/2012, 29-40.
• 10. Lim B. K., 2014. The theme park experience of teaching science from the constructivist paradigm. Procedia – Social and Behavioral Sciences 123, 12–19.
• 11. Nowacki M., 2014. Obecne tendencje w rozwoju atrakcji turystycznych. Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu, 45, 185-195.
• 12. Podemski K., 2004. Socjologia podróży. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, ss. 365.
• 13. Zheng W., Liu B., 2011. Performance Based Fire Design of a Large Indoor Theme Park. Procedia Engineering 11 (2011), 730–736.
• Źródła internetowe:
• 1. Centrum Nauki Kopernik, www.kopernik.org.pl, dostęp: 15.06.2015.
• 2. Gmina Mielnik, www.mielnik.com.pl, dostęp: 2.06.2015
• 3. Parkmania, www.parkmania.pl, dostęp: 7.06.2015
• 4. Park Rozrywki Zieleniewo, www.zieleniewo.pl, dostęp: 8.06.2015