Karta ochrony historycznych ruin - teoria a praktyka. Przykłady z Małopolski

• Autorzy: Janczykowski Jan

Warianty tytułu

EN

Charter on the Protection of Historic Ruins – theory and practice. Examples from Lesser Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Karta ochrony historycznych ruin, przyjęta Uchwałą Walnego Zgromadzenia Członków Polskiego Komitetu Narodowego ICOMOS w dniu 4 grudnia 2012 r., stała się istotnym dokumentem doktrynalnym, pomocnym dla służb konserwatorskich w opracowywaniu zaleceń dla właścicieli ruin zamków, a następnie w ocenie uzgadnianych projektów. W Małopolsce trwają obecnie prace w wielu takich zabytkach. W artykule analizowane są efekty dotychczasowych prac w trzech zamkach. W zamku Tenczyn dla stabilizacji zagrożonych wysokich ścian wprowadzono - jak w 1912 r. - łuki ceglane, wykonano też dwa żelbetowe sklepienia dokładnie w formie sklepień niezachowanych. W Rabsztynie z uwagi na wartość odkrytych reliktów archeologicznych wybudowano nowe pawilony pozwalające na ich zabezpieczenie i ekspozycję. Zachowany szczątkowo, prywatny zamek w Rożnowie po zakończonych badaniach ma zyskać muzeum oraz mieszkanie właściciela… Doświadczenia z tych działań pozwalają ocenić przydatność Karty w praktyce.

EN

The Charter on the Protection of Historic Ruins, adopted as the Resolution of the General Assembly of the Polish National Committee of ICOMOS on December 4th, 2012, has become a significant doctrinal document, supporting the conservation service in setting up recommendations for the owners of castle ruins and subsequently in the process of project documentation review. In Lesser Poland, there are several examples of ongoing works in this type of historic monuments. The present research examines the results of previous works in three castles: Tenczyn, Rabsztyn and Rożnów. Experience gained from these actions allows to review the utility of the Charter in practice.

Słowa kluczowe

PL

zamki; ruiny; zabezpieczanie; Małopolska

EN

castles; ruins; protection; examples; Lesser Poland

• Wydawca: Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS ; Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
• Rocznik: 2018
• Tom: Nr 6
• Strony: 87--95
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., ryc.

Twórcy

autor

Janczykowski Jan

• Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków. Polska

Bibliografia

• 1. Czartoryska I., Myśli różne o sposobie zakładania ogrodów, Wrocław 1805.
• 2. Frycz J., Restauracja i konserwacja zabytków architektury w Polsce w latach 1795-1918, Warszawa 1975.
• 3. Gawlicki M., Konserwatorska ochrona kulturowych wartości ruin średniowiecznych zamków polskich - zarys metody, [w:] Zamki grody ruiny, waloryzacja i ochrona, Warszawa - Białystok 2009.
• 4. Janczykowski J., Ochrona ruin zamków w działaniach wojewódzkich konserwatorów zabytków - teoria a praktyka, [w:] Zamki grody ruiny, waloryzacja i ochrona, Warszawa - Białystok 2009.
• 5. Janczykowski J., Zarys historii badań i konserwacji zabytków architektury obronnej w Polsce, [w:] Ochrona Zabytków nr 3/4 2004.
• 6. Szmygin B., Doktryny i zasady konserwatorskie a współczesne możliwości ich realizacji, [w:] Ochrona Zabytków 1997 nr 2.
• 7. Tomaszewski A., Polityka ochrony dóbr kultury w Polsce, w: Ochrona Zabytków, nr 3-4 (190-191) XLVIII, Warszawa 1995.