Dekompozycja modułu uczuciowego jakości życia – druga składowa „wdzięczność”

• Autorzy: Borys Tadeusz

Identyfikatory

DOI

10.15199/46.2021.7–8.1

Warianty tytułu

EN

The decomposition of the feelings module of the quality of life – the second component „gratitude”

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Cel: Celem artykułu jest rozpoznanie wdzięczności jako kolejnej składowej modułu uczuciowego jakości życia poprzez poszukiwanie odpowiedzi na cztery następujące ważne pytania: co to jest wdzięczność? (to uczucie czy emocja); jakie są uczucia pokrewne wdzięczności? (wzajemnie wspierające się energie); jakie są emocjonalne zasłony wdzięczności? („usypiacze” wdzięczności) i dlaczego mamy być wdzięczni? (nic bardziej opłacalnego). Artykuł ten w swej treści i formie nawiązuje zatem do dwóch poprzednich publikacji (nr 3 i 6 /2021 „Problemy Jakości”) [1, 2], w których podjęto próbę zdefiniowania modułu uczuciowego oraz zapowiedziano rozpoznawanie jego kolejnych komponentów. Projekt badania/metodyka badawcza/koncepcja: W artykule zastosowano, z pewną konieczną modyfikacją pytań badawczych, strukturę analizy przyjętą w publikacji [2] dotyczącej nadziei. Podnosi to istotnie wartość komparatystyczną tego artykułu. Jest to ważne dla zapewnienia niezbędnej spójności podejścia do analizy pojęć, rozważanych w ramach tego cyklu. Rozpoznanie kategorii wdzięczności oparto na przeglądzie literatury i analizie semantycznej tej kategorii. Wyniki/wnioski: Główna konkluzja artykułu sprowadza się do stwierdzenia, że źródło wdzięczności tkwi w sferze uczuciowej (duchowej) i logice uczuciowej, a najczęściej wymieniane w psychologii trzy formy emocjonalne (cecha afektywna, nastrój i emocja) mogą być i na ogół są kolorytami (emocjonalnym obrazowaniem się) tego uczucia. Zatem sfera psychiczna ma tu też swój ważny udział, ale wdzięcznością prawdziwą, czyli źródłem możliwych pozytywnych stanów emocjonalnych (jako psychicznych stanów pochodnych), jest uczucie wdzięczności, a nie samodzielny, odczuwany w autonomii, stan emocjonalny. Oryginalność/wartość poznawcza: Cech nowości poznawczej tego artykułu należy przede wszystkim upatrywać w zaprezentowanym podejściu do kategorii wdzięczności, opartym na wyraźnym odróżnieniu uczuć od emocji, i konstatacji, że mimo zaawansowania badań w obszarze psychologii nadal brakuje wyraźnego oddzielenia sfery psychicznej od sfery uczuciowej. To z tego powodu w dużej części tych badań brakuje jasnych inspiracji w dotarciu do istoty człowieczeństwa, czyli sfery uczuć, i w konsekwencji uznania wdzięczności za kategorię uczuciową.

EN

Purpose: The purpose of this article is to identify gratitude as another component of the feelings module of the quality of life by seeking answers to the following four important questions: what is gratitude? (that feeling or emotion); what are the related feelings of gratitude? (mutually supportive energies); what are the emotional curtains of gratitude? ("sleepers" of gratitude) and why should we be grateful? (nothing more profitable). This article, in its content and form, refers to the two previous publications (No. 3 and 6/2021 "Problems of Quality") [1, 2], in which an attempt was made to define the feelings module and the recognition of subsequent its components was announced. Design/methodology/approach: The article uses, with some necessary modification of research questions, the structure of the analysis adopted in the publication [2] on hope. This significantly increases the comparative value of this article. This is important to ensure the necessary consistency in the approach to concept analysis under consideration in this cycle. The recognition of the gratitude category was based on a literature review and semantic analysis of this category. Findings/conclusions: The main conclusion of the article boils down to the statement that the source of gratitude lies in the emotional (spiritual) sphere and emotional logic, and the three most frequently mentioned emotional forms (affective trait, mood and emotion) can be and generally are colors (emotional imaging) this feeling. Thus, the psychic sphere also plays an important role here, but true gratitude, i.e. the source of possible positive emotional states (as psychological derivative states), is the feeling of gratitude, and not the independent, felt in autonomy, emotional state. Originality/value: The features of the cognitive novelty of this article should be primarily seen in the presented approach to the category of gratitude, based on a clear distinction between feelings and emotions and the conclusion that despite the advancement of research in the field of psychology, there is still no clear separation between the psychic and feelings spheres. It is for this reason that a large part of this research lacks clear inspiration in reaching the essence of humanity, i.e. the sphere of feelings and, consequently, recognizing gratitude as a feelings category.

Słowa kluczowe

PL

jakość życia; moduł; uczucia; emocje; wdzięczność

EN

quality of life; module; feelings; emotions; gratitude

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Problemy Jakości
• Rocznik: 2021
• Tom: R. 53, nr 7-8
• Strony: 2--10
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Borys Tadeusz

• Uniwersytet Zielonogórski, Katedra Zarządzania Środowiskiem i Gospodarką Publiczną, Instytut Nauk o Zarządzaniu i Jakości, ul. Licealna 9, 65–417 Zielona Góra, Polska

• https://orcid.org/0000-0001-8804-4056

Bibliografia

• [1] Borys Tadeusz 2021. „W poszukiwaniu modułu uczuciowego jakości życia (In search of the feelings module of the quality of life)”. Problemy Jakości („Problems of Quality”) (3): 2–9.
• [2] Borys Tadeusz. 2021. „Dekompozycja modułu uczuciowego jakości życia – pierwsza składowa „nadzieja” (The decomposition of the feelings module of the quality of life – the first component „hope”). Problemy Jakości („Problems of Quality”) (3): 2–12.
• [3] Carver Alan. 2016. Oczami Jezusa. Warszawa: Eksirit.
• [4] Continuation of the first Inquiry – Maiintre Jean Massieu. In. Saint Joan of Arc's Trial of Nullification. www.stjoan–center. com. [dostęp: 09.08.2021].
• [5] Emmons Robert A. 2004. Psychology of Gratitude. Oxford University Press Inc.
• [6] Emmons Robert A., Michael. E McCullough. 2003. „Counting blessings versus burdens: an experimental investigation of gratitude and subjective well-being in daily life”. Journal of Personality and Social Psychology 84(2): 377.
• [7] Greenberg Steven. M. 1980. A theory of indebtedness. In. K.J. Gergen, M.S. Greenberg R.H. Willis (eds.) Social exchange. Advances in theory and research, 3–26. Boston: Springer.
• [8] Gruszecka Eufrozyna. 2011. „Wdzięczność a szczęśliwe życie”. Psychologia Społeczna 6: 316–329.
• [9] McCullough Michael E., Jo–Ann Tsang, Robert A. Emmons. 2004. „Gratitude in Intermediate Affective Terrain: Links of Grateful Moods to Individual Differences and Daily Emotional Experience”. Journal of Personality and Social Psychology 86(2): 295–309.
• [10] Mounia Benadda. 2018. Sztuka wdzięczności – drogą do szczęścia. Więckowice: World Healthy Living Foundation.
• [11] Kumaniecki Kazimierz. 1989. Cyceron i jego współcześni. Warszawa: Czytelnik.
• [12] Lazarus Richard S., Bernice N. Lazarus. 1994. Passion and reason: Making sense of our emotions. New York: Oxford University Press.
• [13] Pawlikowska Beata. 2021. Rok dobrych myśli. Warszawa: wyd. Edipresse.
• [14] Seneka Lucjusz. 1999. Dialogi. Poznań: wyd. Zysk i S–ka.
• [15] Tylikowska Anna. 2011. Pozytywna psychologia wdzięczności. W. Tokar A. (red.) Pamięć, osobowość, osoba, 297–309. Kraków: wyd. Uniwersytet Jagielloński.
• [16] Warsztaty nt. Jakości życia. 2010–2021. Jelenia Góra – Piechowice.
• [17] Watkins Philip, Jason Scheer, Melinda Ovnicek, Russell Kolts. 2006. „The debt of gratitude: Dissociating gratitude and indebtedness”. Cognition and Emotion 20(2): 217–241.
• [18] Wolanin Agata. 2020. „Wdzięczność a dobrostan – zależności i mechanizmy”. Polskie Forum Psychologii” XXIV (4).
• [19] Wolanin Agata. 2019. „Wdzięczność w psychologii – przegląd definicji, głównych ujęć i koncepcji”. Polskie Forum Psychologii XXIV (3).
• [20] Xavier Chico. 2011. Nasz dom. Życie w świecie duchów. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rivail.