Warunki żeglowne na odcinku rzeki Kama pomiędzy zaporami Wotkinską a Niżnie-Kamską (Rosja)

• Autorzy: Berkowicz Konstantin M.

Warianty tytułu

EN

Navigation conditions at the Kama river reach between the Wotkinsk and Nizhny-Kama dams (Russia)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

System zbiorników o ułożeniu kaskadowym pozwala na wykorzystanie spiętrzonego odcinka jako drogi wodnej, przy czym ważne jest, żeby kaskada nie była przerwana, czyli żeby cofka niżej położonego zbiornika sięgała do wyżej położonej zapory. W analizowanym w artykule systemie kaskadowym rzeki Kamy istnieje odcinek, w którym nie doszło do spiętrzenia zwierciadła wody, ponieważ niżej położony zbiornik nie został zapełniony do projektowanej rzędnej. Odcinek koryta swobodnego ma długość 150 km i zachodzą w jego obrębie złożone procesy fluwialne. Poniżej zapory Wotkińskiej ma miejsce intensywna erozja wgłębna o wartości średniej 9 cm na rok. 57-80 km poniżej zapory występuje odcinek zmiennego spiętrzenia, zależnego od wysokości piętrzenia niżej położonego zbiornika Niżnie-Kamskiego. Na tym odcinku zachodzi depozycja rumowiska wleczonego, która osiągnęła do chwili obecnej miąższość 0,9 m. W celu utrzymania głębokości koryta umożliwiającej żeglugę (3,3 m) niezbędne jest prowadzenie prac bagrowniczych, osiągających objętość 18 tys. m3 na 1 km koryta na rok. Zmiany poziomów piętrzenia na obydwu stopniach wodnych w półroczu zimowym są ponadto przyczyną pochodu lodu oraz zatorów lodowych, które dodatkowo zwiększają objętość akumulowanego rumowiska.

EN

A system of reservoirs arranged into a cascade provides conditions favourable for navigation. It is important, however, that the cascade remains uninterrupted, i.e. that the backwater of the lower located reservoir reaches the dam located above. In the cascade system of the Kama river there is a reach, which has not been elevated due to the fact that the lower located reservoir had not been filled enough to reach the planned level. The free-flowing reach is 150 km long and exemplifies complex fluvial processes. Below the Wotkinsk dam, intensive erosion occurs with an average rate of 9 cm a year. There is a reach that stretches 57-80 km below the dam, where water elevation fluctuates in relation to the water level in the lower located Nizhny-Kama reservoir. It is within this reach that bed load is accumulated, thickness of which has reached 0.8 m. In order to maintain the depth allowing for navigation (3.3 m), intensive dredging must be carried out. Moreover, fluctuation of water levels at both dams in winter season causes ice drifting and jams, which further add to the bed load accumulated.

Słowa kluczowe

PL

erozja denna; odcinek zmiennego spiętrzenia zwierciadła wody; procesy fluwialne

EN

bed erosion; fluctuating backwater zone; fluvial processes

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego
• Czasopismo: Geography and Tourism
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 1, No. 1
• Strony: 62--68
• Opis fizyczny: Bibliogr. 3 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Berkowicz Konstantin M.

• Państwowy Uniwersytet Moskiewski im. Łomonosowa, Moskwa

Bibliografia

• Atlas systemu głębokowodnego, 1987, Tom 9. Zarząd dróg wodnych dorzecza Kamy, Perm.
• Фролов Р.Д., 2003. Об улучшении судоходного состояния нижнего бьефа Нижегородской ГЭС на р. Волге – Проблемы русловедения – Труды Академии проблем водохозяйственных наук, вып. 9. Москва, Московский государственный университет. С.186.
• Калюжный, В.К., 1999. Некоторые особенности русловых процессов в Камском бассейне – Современное состояние водных путей и проблемы русловых процессов. Москва, МГ, c. 23-25.