Eksplozje gazociągów Nord Stream i Nord Stream 2 kwalifikacja prawna i wnioski de lege ferenda

Walczak, Filip

doi:10.5604/01.3001.0054.0951

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Eksplozje gazociągów Nord Stream i Nord Stream 2 kwalifikacja prawna i wnioski de lege ferenda

Autorzy

Walczak Filip

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0054.0951

Warianty tytułu

Nord Stream and Nord Stream 2 explosions : legal qualification and implications for the international law

Języki publikacji

Abstrakty

The purpose of this article is to establish a legal qualification of an act comitted on 26th September 2022, which resulted in severe damage to Nord Stream and Nord Stream 2 gas pipelines. The following analysis takes into account two possible scenarios, in which either a state, or an independent party was responsible for the act. Legal analysis is primarily based upon public international law provisions on an act of aggression, as well as upon the Convention on Suppression of Unlawful Acts against the Safety of Maritime Navigation. Several important shortcomings in existing international law provisions on protection of fixed structures outside of the territorial sea have been identified as a result of the analysis. The article takes into account information on the circumstances of the sabotage which were commonly available at the time of writing, i.e. until the end of October 2023.

Celem niniejszego opracowania jest dokonanie kwalifikacji prawnej czynu, który 26 września 2022 roku doprowadził do uszkodzenia gazociągów Nord Stream i Nord Stream 2. Analiza stanu faktycznego opiera się na przyjęciu dwóch możliwych scenariuszy, w których za sprawstwo odpowiadać może państwo bądź sprawcy niezwiązani z żadnym państwem. Kluczową rolę w analizie odgrywają normy prawa międzynarodowego dotyczące agresji oraz postanowienia Konwencji w sprawie przeciwdziałania bezprawnym czynom przeciwko bezpieczeństwu żeglugi morskiej (SUA). Wnioski z analizy wskazują na istotne luki w prawie międzynarodowym w zakresie ochrony stałych konstrukcji wznoszonych poza morzem terytorialnym. Okoliczności sabotażu zostały na potrzeby niniejszej publikacji ustalone w oparciu o informacje powszechnie dostępne w czasie jej powstawania, tj. do końca października 2023 roku.

Słowa kluczowe

Nord Stream Baltic Sea Maritime safety Maritime law International law

Nord Stream Morze Bałtyckie bezpieczeństwo morskie prawo morskie prawo międzynarodowe

Wydawca

Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte

Czasopismo

Rocznik Bezpieczeństwa Morskiego

Rocznik

2023

Tom

R. XVII

Strony

171--188

Opis fizyczny

Bibliogr. 31 poz.

Twórcy

autor

Walczak Filip

Uniwersytet Gdański

Bibliografia

1. Belkin P., Ratner M., Welt C., Russia’s Nord Stream 2 Natural Gas Pipeline to Germany Halted, Congressional Research Service, Waszyngton 2022.
2. Czachor R., Polityczne uwarunkowania budowy Gazociągu Północnego: polityka energetyczna Federacji Rosyjskiej a solidarność europejska „Wschodnioznawstwo” t.3, 2009.
3. Friman J., Deblurring the concept of a breach of the peace as a component of contemporary international collective security, „Journal on the Use of Force and International Law”, Vol. 6:1, 2019.
4. Gawlikowska – Fyk A., Nord Stream 2: gazociąg podziałów, „INFOS Zagadnienia społeczno-gospodarcze” nr 13 (236), 2017.
5. Gragl P., The Question of Applicability: EU Law or International Law in Nord Stream 2, „Review of Central and East European Law” vol. 44, 2019.
6. Halberstam M., Terrorism on the High Seas: The Achille Lauro, Piracy and the IMO Convention on Maritime Safety, „The American Journal of International Law”, Vol. 82, No. 2, 1988.
7. Larsson R.L., Nord Stream, Sweden and Baltic Sea Security, Swedish Defence Research Agency, Sztokholm 2007
8. Rosicki G., Rosicki R., Znaczenie gazociągu Nord Stream dla Polski, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” No. 6, 2012.
9. Russell M., The Nord Stream 2 pipeline – Economic, environmental and geopolitical issues, European Parliamentary Research Service, Bruksela 2021.
10. Sanderson H., Czub M., Koschinski S. i in., Environmental impact of sabotage of the Nord Stream pipelines [preprint], 2023, https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-2564820/v1 [25.10.2023]
11. Sharples J., Falling Like Dominoes: The Impact of Nord Stream on Russian Gas flows in Europe, The Oxford Institute for Energy Studies, Oxford 2022.
12. Wood S., Henke O., Denmark and Nord Stream 2: A small state's role in global energy politics, „Energy Policy” Vol. 148, 2021.
13. Wouters J., Odermatt J., Quis custodiet consilium securitatis? – Reflections on the law-making powers of the Security Council, [w:] The Security Council as a global legislator, red. V. Popovski, T. Fraser, Routledge, Nowy Jork 2014.
13. Wouters J., Odermatt J., Quis custodiet consilium securitatis? – Reflections on the law-making powers of the Security Council, [w:] The Security Council as a global legislator, red. V. Popovski, T. Fraser, Routledge, Nowy Jork 2014.
14. Karta Narodów Zjednoczonych, Statut Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości i Porozumienie, ustanawiające Komisję Przygotowawczą Narodów Zjednoczonych, 26 czerwca 1945 r., Dz. U. 1947 nr 23 poz. 90.
15. Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza, 10 grudnia 1982 r., Dz. U. 2002 nr 59 poz. 543.
16. Konwencja w sprawie przeciwdziałania bezprawnym czynom przeciwko bezpieczeństwu żeglugi morskiej, 10 marca 1988 r., Dz. U. 1994 nr 129 poz. 635.
17. Protokół w sprawie przeciwdziałania bezprawnym czynom przeciwko bezpieczeństwu stałych platform umieszczonych na szelfie kontynentalnym, 10 marca 1988 r., Dz. U. 2022 nr 22 poz. 211.
18. Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 3314 (XXIX), 14 grudnia 1974r.
19. Danish Defence Command, Gas leak in the Baltic Sea, 27 września 2022 r., https://www.forsvaret.dk/en/news/2022/gas-leak-in-the-baltic-sea/ [25.10.2023]
20. Danish Energy Agency, The possible climate effect of the gas leaks from the Nord Sream 1 and Nord Stream 2 pipelines, 29 września 2022 r., https://ens.dk/en/press/possible-climate-effect-gas-leaks-nord-stream-1-and-nord-stream-2-pipelines [25.10.2023].
21. Entous A., Barnes J.E., Goldman A., Intelligence Suggests Pro-Ukrainian Group Sabotaged Pipelines, U.S. Officials Say, “The New York Times”, 7 marca 2023 r., https://www.nytimes.com/2023/03/07/us/politics/nord-streampipeline-sabotage-ukraine.html [25.10.2023].
22. Finnish Government Communications Department, Location of leak in Balticconnector gas pipeline identified in Finland’s economic zone, 10 października 2023 r., https://valtioneuvosto.fi/en/-/10616/location-ofleak-in-balticconnector-gas-pipeline-identified-in-finland-s-economiczone [25.10.2023].
23. Finnish Government Communications Department, President and Ministerial Committee on Foreign and Security Policy discuss underwater infrastructure and Hamas terrorist attack on Israel, 11 października 2023 r, https://valtioneuvosto.fi/en/-/10616/president-and-ministerialcommittee-on-foreign-and-security-policy-discuss-underwaterinfrastructure-and-hamas-terrorist-attack-on-israel [26.10.2023].
24. Kardaś S., Łoskot-Strachota A., Sabotage of the Nord Stream 1 and Nord Stream 2 pipelines, Ośrodek Studiów Wschodnich, 29 września 2022 r., https://www.osw.waw.pl/en/publikacje/analyses/2022-09-29/sabotage-nord-stream-1-and-nord-stream-2-pipelines [25.10.2023].
25. Ministry of Defense, Damaged telecommunications cable between Sweden and Estonia, 19 października 2023 r., https://www.government.se/articles/2023/10/damagedtelecommunications-cable-between-sweden-and-estonia/ [25.10.2023].
26. Nord Stream AG, Incident on the Nord Stream Pipeline, 14 listopada 2022 r., https://www.nord-stream.com/press-info/pressreleases/incident-on-the-nord-stream-pipeline-updated-14112022-529/ [25.10.2023].
27. Nord Stream AG, Our Shareholders, https://www.nordstream.com/about-us/our-shareholders/ [25.10.2023].
28. Oltermann P., State actor still main suspect behind Nord Stream sabotage, says investigator, „The Guardian”, 6 kwietnia 2023 r.,https://www.theguardian.com/world/2023/apr/06/nord-streamsabotage-pipeline-blasts [25.10.2023].
29. Ramboll, Nord Stream 2 Environmental Impact Assessment, Denmark, South-Eastern Route, 2019, https://ens.dk/sites/ens.dk/files/OlieGas/07_nsp2_se_route_eia._april_2019.pdf [25.10.2023].
30. Thomas M., Plummer R., Nord Stream: Ukraine accuses Russia of pipeline terror attack, „BBC News”, 27 września 2022 r., https://www.bbc.com/news/world-europe-63044747 [25.10.2023].
31. United Nations, Security Council Rejects Draft Resolution Establishing Commission to Investigate Sabotage of Nord Stream Pipeline, 27 marca 2023 r., https://press.un.org/en/2023/sc15243.doc.htm [25.10.2023].

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-760d5643-51ae-4af4-994a-203b00c0abc1