Tradycyjne budownictwo drewniane w Muzeum Budownictwa Ludowego – Parku Etnograficznym w Olsztynku, ekspozycja i użytkowanie

• Autorzy: Chodkowska W.

Warianty tytułu

EN

Characteristic for the local tradition of wood construction in Museum of Building Ethnographic Park in Olsztynek, exposure and use

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 1909- 1912 wzniesiono pierwsze Heimatmuseum w Królewcu, które translokowano do Olsztynka w latach 1938-1943. Twórcami muzeum byli profesorowie uniwersyteccy dr Adalbert Bezzenberger, dr Felix Ernst Peiser i konserwator prowincjonalny Richard Dethlefsen. Do tamtego muzeum wybrano najciekawsze przykłady budownictwa drewnianego, reprezentatywne dla regionów ówczesnych Prus Wschodnich. Twórcy muzeum podjęli wówczas decyzję o budowie kopii wybranych w terenie obiektów. Po 1945 roku do muzeum translokowano w przeważającej części oryginalną zabudowę. W referacie podano przykłady budownictwa ludowego charakterystyczne dla Warmii, Mazur i Powiśla i sposoby ich ochrony. Przybliżono sposoby ochrony obiektów drewnianych na kilku płaszczyznach. Jedną z nich są remonty wykonywane przez własną ekipę złożoną z: cieśli, stolarzy, dekarza, kowala, ślusarza, elektryka, murarzy i starszego renowatora. Wskazano ważny sposób zwrócenia uwagi na konieczność ochrony budownictwa drewnianego poprzez edukację. Omówiono realizowane lekcje muzealne i imprezy edukacyjne, podczas których prezentowane są zróżnicowane typy zabudowy, na modelach pokazywane są sposoby wznoszenia budynków i zdobienia detalem architektonicznym. Podano przykłady współcześnie wzniesionych budynków drewnianych, dla których inspiracją był historyczny detal.

EN

Construction of the first Heimatmuseum in Königsberg in the years 1909- 1912, which translocated to Olsztynek in the years 1938- 1943. The creators of the museum: the provincial conservator Richard Dethlefsen, university professors Dr. Adalbert Bezzenberger, Dr. Felix Ernst Peiser. The choice of places to search for objects in the field. The most interesting examples of wooden buildings, representative for the then East Prussia regions. Decisions of the founders of the museum preservation: inventory of selected objects, reasons for the decision to build the museum copies of selected objects. Decisions conservation in MBL-PE in Olsztynek after 1945, translocation original building. Examples of folk buildings collected in the museum. Discussion of ways to protect wooden objects in the museum on several levels. One of them is repair performed by its own team consisting of: carpenters, joiners, roofers, blacksmith, locksmith, plumber, electrician, bricklayer and older renovator. Another way to draw attention to the need to protect the wooden buildings is education. Realized through the lessons museum and educational events during which presented different types of buildings, models are shown ways of erecting buildings and decorating architectural details. The museum presents outfits related to wood processing and temporary exhibitions.

Słowa kluczowe

PL

muzeum; budownictwo drewniane; skansen w Olsztynku; ochrona konserwatorska; edukacja muzealna

EN

museum; wooden building; open-air museum in Olsztynek; protection of conservation; education museum

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Budownictwo i Architektura
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 14, nr 3
• Strony: 17--25
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., fot.

Twórcy

autor

Chodkowska W.

• Muzeum Budownictwa Ludowego- Park Etnograficzny w Olsztynku

Bibliografia

• 1 Bötticher, Die Bau- und Kunstdenkmäler in: Samland, Heft I., Königsberg 1891, Natangen, Heft II., Königsberg 1898; Oberland, Heft III., Königsberg 1893; Ermland, Heft IV., Königsberg 1894, Litauen, Heft V., Königsberg 1895, Masuren, Heft VI, Königsberg 1896.
• 2 R. Dethlefsen, Führer durch das Ostpreußische Heimatmuseum, Königsberg 1913.
• 3 R. Dethlefsen, Bauernhäuser und Holzkirchen in Ostpreußen, Berlin 1911.
• 4 R. Dethlefsen, Das Ostpreußisches Heimatmuseum in Königsberg, „Heimatschutz“, Jg.10, Berlin 1915, s. 319-332.
• 5 R. Dethlefsen, Ein Ostpreußische Heimatmuseum in Königsberg, „Denkmalpflege“, nr 12, u. 13, Berlin 1911.
• 6 E. Riemann, Das Freilichtmuseum in Hohenstein/Olsztynek, „Jahrbuch für ostdeutsche Volkskunde. Im Auftrag der Kommission für ostdeutsche Volkskunde in der deutschen Gesellschaft für Volkskunde E.V.“, Band 18, Marburg 1975.
• 7 T. Lella, Tożsamość regionu- współczesna architektura Warmii i Mazur, Olsztyn 2008.
• 8 W. Chodkowska, M. Sabljak- Olędzka, Z. Adamiec, Historia Ostpreussisches Heimatmuseum w Królewcu, Olsztynek 2015.