Warunki termiczno-tlenowe jeziora charzykowskiego w latach 2014-2016

• Autorzy: Garbacz J. K. , Cieściński J. , Ciechalski J. , Dąbkowski R. , Cichowska J.

Identyfikatory

DOI

10.2478/phr-2018-0007

Warianty tytułu

EN

Thermal and oxygen conditions of lake charzykowskie in the years 2014-2016

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono analizę warunków termiczno-tlenowych Jeziora Charzykowskiego w latach 2014-2016 w okresie od maja do sierpnia. Pomiary prowadzono raz w miesiącu, w punktach reprezentujących trzy odmienne baseny w misie badanego jeziora. Wyniki pomiaru temperatury i zawartości tlenu rozpuszczonego w wodzie rejestrowano co 1m od powierzchni do dna w najgłębszym miejscu każdego basenu. Poddano analizie zmiany temperatury i zawartości tlenu rozpuszczonego w każdym z reprezentatywnych punktów pomiarowych dla poszczególnych plos jeziora. Wykazano, że deficyt tlenu rozpuszczonego w wodzie warstw naddennych występuje już na początku okresu stagnacji letniej, a w jego szczycie (sierpień) strefa beztlenowa obejmuje hypolimnion i część metalimnionu. Potwierdzono hipotezę zakładającą, że miąższość warstw termicznych jest zróżnicowana w obrębie misy jeziornej. Wykazano także, że krzywa zawartości tlenu w punktach reprezentatywnych, we wszystkich latach w których prowadzono badania, ewoluuje do postaci klinogrady w szczycie stagnacji letniej, gdzie stężenie tlenu rozpuszczonego maleje wraz z głębokością.

EN

This paper presents an analysis of thermal and oxygen conditions of the Charzykowskie Lake in the years 2014-2016 in the period from May to August. The measurements were carried out once a month, at points representing three different basins in the lake, and the temperatures and oxygen content dissolved in the water were recorded every 1m from the surface to the bottom at the deepest point of each basin. The changes in temperatures and content of dissolved oxygen were analysed in each of the representative measurement points for particular parts of the lake. It has been shown that the deficit of oxygen dissolved in the bottom layers of the water starts occurring by the beginning of the summer stagnation period, whereas at its peak (August) the anaerobic zone includes hypolimnion and part of the metalimnion. The hypothesis that the thickness of the thermal layers varies within the lake basin was confirmed. It was also shown that the oxygen content curve at representative points, in all years of research, evolves to the form of a clinograde at the peak of summer stagnation, where the concentration of dissolved oxygen decreases with the depth.

Słowa kluczowe

PL

stratyfikacja wód; deficyt tlenu; Jezioro Charzykowskie

EN

water stratification; oxygen deficit; Lake Charzykowskie

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Medycyny i Techniki Hiperbarycznej
• Czasopismo: Polish Hyperbaric Research
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 1(62)
• Strony: 85--96
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Garbacz J. K.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, Katedra Ekoinżynierii i Fizykochemii Środowiska

autor

Cieściński J.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, Katedra Ekoinżynierii i Fizykochemii Środowiska

autor

Ciechalski J.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, Katedra Ekoinżynierii i Fizykochemii Środowiska

autor

Dąbkowski R.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, Katedra Ekoinżynierii i Fizykochemii Środowiska

autor

Cichowska J.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, Katedra Ekoinżynierii i Fizykochemii Środowiska

Bibliografia

• 1. Ramowa Dyrektywa Wodna.;
• 2. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych;
• 3. Kudelska D, Jabłoński J, Zakrzewska E. Metodyka pomiarów i oceny stanu czystości jezior – wytyczne, Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska. Warszawa; 1975: 59 s.;
• 4. Kudelska D, Cydzik D, Soszka H. Instrukcja wdrożeniowa systemu oceny jakości jezior. Instytut Kształtowania Środowiska, Zakład Użytkowania Wód; Warszawa: 1980;
• 5. Kudelska D, Cydzik D, Soszka H. System oceny jakości jezior. Instytut Kształtowania Środowiska; Warszawa:1983:44 s.;
• 6. Kudelska D, Cydzik D, Soszka H. 1992, Wytyczne monitoringu podstawowego jezior, PIOŚ, Warszawa, 41 s.;
• 7. Kudelska D, Cydzik D, Soszka H. 1994, Wytyczne monitoringu podstawowego jezior, PIOŚ, Warszawa;
• 8. Choiński A; Jeziora kuli ziemskiej; Wyd. PWN; 2000 Warszawa;
• 9. Lampert W, Sommer U; Ekologia wód śródlądowych; Wyd. PWN; 1996 Warszawa;
• 10. Skowron R., 2008, Water thermal conditions during winter stagnation in the selected lakes in Poland, Limnological Review, 8 (3), 119-128;
• 11. Lange W, 1985, Ustroje termiczne jezior Pojezierza Kaszubskiego, Zeszyty Naukowe BiNoZ UG, Geografia, Gdańsk, 13, 57-77.];
• 12. Skowron R, 2011, Zróżnicowanie i zmienność wybranych elementów reżimu termicznego w jeziorach na Niżu Polskim (The differentiation and the changeability of chosen of elements the thermal regime of water in lakes on Polish Lowland), Wydawnictwo Uniwersytetu M. Kopernika, Toruń, 345 s;
• 13. Skowron R, 2007, The thermocline layer in the thermal water structure of selected Polish lakes, Limnological Review 7 (3), 161-169;
• 14. Jańczak J, Maślanka W, 2006, Cases of occurrence of secondary metalimnia in some lakes of the Ełk Lakeland, Limnological Review, 6, 123-128;
• 15. Maślanka W, Nowiński K, 2006, Diversity of development of summer thermocline layer in Lake Upper Raduńskie, Limnological Review, 6, 201-206.];
• 16. Sobolewski W, Borowiak D,Borowiak .,Skowron R, 2014, Baza danych jezior Polski i jej wykorzystanie w badaniach limnologicznych. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej. PICADOR Komunikacja Graficzna s.c. Lublin;
• 17. Kajak Z; Hydrobiologia-limnologia. Ekosystemy wód śródlądowych; Wyd. PWN; 1998 Warszawa;
• 18. Oleksowicz A, (1981) Ocena czystości powierzchniowych wód Jeziora Charzykowskiego dokonana na podstawie analizy fitoplanktonu. Zakład Kształtowania i Ochrony Środowiska. ATR w Bydgoszczy;
• 19. Wiśniewska M, (1994) Dynamika fitoplanktonu Jeziora Charzykowskiego w latach 1987-1990. Wydawnictwo UAM Poznań;
• 20. Wiśniewska M., (1996) Changes In the phytoplankton of Lake Charzykowskie In relation to the environment al factors. [in:] BoryTucholskie – Biosphere Conservation. University of Łódz;
• 21. Wiśniewska M., Luścińska M., (2012) Long-term changes in the phytoplankton of Lake Charzykowskie. Oceanological and Hydrobiological Studies. International Journal Of Oceanography and Hydrobiology. Volume 41, Issue3;
• 22. Stangenberg M., i in., 1950. Morfometria i skład chemiczny wody Jeziora Charzykowo. Jezioro Charzykowo I. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne. Warszawa;
• 23. Solski A. 1964. Szkic limnologiczny jezior charzykowskich i jeziora Wdzydze. Polskie Archiwum Hydrobiologiczne, TOM XII (XXV) Nr 2;
• 24. Szulkowska-Wojaczek E., 1978. Eutrofizacja jezior i wskaźniki jej postępu (wpływ ścieków miasta Chojnice w okresie 30–lecia na zanieczyszczenie Jeziora Charzykowo i postęp jego eutrofizacji. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu Nr 14. Wrocław;
• 25. Cieściński J., Ciechalski J., Borsuk S., Dąbkowski R., Chodakowski K., Wiśniewska M., Evaluation of purity of 25 chosenlakes of the Zaborski Landscape Park on the basis of Physico-chemicalparameters”. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź 1996;
• 26. Nowicka B., Nadolna A. Goszczyński J., Bojakowska I., Gliwicz T. Charzykowskie Lake, First report, Influence of stressors of Charzykowskie Lakes, program EULAKE, Warszawa 2011 r.;
• 27. Kondracki J., 2011, Geografia regionalna Polski, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, 468 s.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).