Wpływ zbiornika retencyjno-dozującego oraz zwałowiska skały płonnej Kopalni Węgla Kamiennego Brzeszcze na poziom dawki od radonu 222Rn otrzymywanej przez okolicznych mieszkańców

• Autorzy: Śleziak M. , Duliński M.

Warianty tytułu

EN

Impact of the retention pond and gangue repository of Brzeszcze coal mine on the level of dose received from radon 222Rn by the local inhabitants

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W ciągu 35 lat użytkowania zbiornika retencyjno-dozującego „Brzeszcze” zgromadzono w jego osadach znaczne ilości substancji promieniotwórczych, głównie radu. Celem stwierdzenia wpływu obecności radonu – produktu rozpadu radu na poziom zagrożenia radiacyjnego dla ludności zamieszkałej w sąsiedztwie, wykonano szereg pomiarów stężenia radonu 222Rn (aktywności właściwej) w powietrzu wokół zbiornika i nad odkrytymi osadami dennymi. Pomiary te wykonano przenośnym monitorem radonowym PYLON AB – 5. Ponadto, w części zachodniej miasta wykonano analizy stężenia radonu przy wykorzystaniu stacjonarnego stanowiska pomiarowego, sprzężonego z aparaturą pozwalającą na rejestrację podstawowych parametrów meteorologicznych. Obserwowane stężenia radonu 222Rn w powiązaniu z podstawowymi parametrami meteorologicznymi pozwalają na stwierdzenie, że radon z okolic zbiornika jest przenoszony wraz z wiatrem nad zamieszkałe tereny miasta. Prezentowane wyniki badań mają na celu pokazanie rejestrowanych poziomów stężeń radonu oraz wynikających z jego obecności przyczynków do dawki promieniowania otrzymywanej przez okolicznych mieszkańców.

EN

During the 35 years of exploitation of the Brzeszcze retention pond a significant amount of radioactive elements, mainly radium 226Ra, accumulated in its bottom sediments. A series of both field and laboratory measurements were performed to determine the influence of radon 222Rn emanation (which is the daughter of radium 226Ra) on the level of radiation hazard which inhabitants in the vicinity of the pond may be exposed to. Measurements were carried out in the atmospheric air and over the sediments by the PYLON AB-5 monitor. Additionally, in the western part of Brzeszcze city, the activity concentration of radon 222Rn in the atmosphere was measured using a stationary installation. It was coupled with apparatus registering basic meteorological parameters. Investigations have shown that radon from the pond and adjacent gangue repository is transported by wind above the inhabited area of the city. Based on field and stationary measurements the contribution from 222Rn to the radiation dose received by local residents has been determined.

Słowa kluczowe

PL

zbiorniki retencyjne; zagrożenie radiacyjne; dawka promieniowania jonizującego; radon 222Rn

EN

retention pond; radiation hazard; ionizing radiation dose; radon 222Rn

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2018
• Tom: T. 74, nr 11
• Strony: 51--61
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., fot., rys., wykr.

Twórcy

autor

Śleziak M.

• AGH, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie WFiIS

autor

Duliński M.

• AGH, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie WFiIS

Bibliografia

• [1] IAEA 2007-2018 – International Atomic Energy Agency; Nuclear Data Section. (www-nds.iaea.org/act_ddl/decays.html).
• [2] LEVIN I. i in. 2002 - Observations of atmospheric variability and soil exhalation rate of radon-222 at a Russian forest site. Technical approach and deployment for boundary layer studies. Tellus B, 54(5), p. 462-475.
• [3] Manual for the Radon Monitor, developed at the institute für umweltphysik 2000 – University of Heidelberg, Heidelberg, 23 str.
• [4] PAA, 2017. Raport Roczny. Działalność Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki oraz ocena stanu bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w Polsce w 2016 roku. PAA: 108 str.
• [5] PRZYLIBSKI T. A. 2005 – Radon. Składnik swoisty wód leczniczych Sudetów. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, 321 str.
• [6] Pylon electronic inc. 2002. – Pylon ® Model AB-5 / AB-5R portable radiation monitor. Instruction Manual. Revision 6. Central Canada Region, 46 str.
• [7] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18. Stycznia 2005r w sprawie dawek granicznych promieniowania jonizującego (Dz. U. 2005 nr 20 poz. 168).
• [8] UNSCEAR 2000 – Sources and effects of ionizing radiation. Report of the United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation to the General Assembly, New York, USA, 659 str.
• [9] ZIMNOCH M., WACH P., CHMURA L., GORCZYCA Z., ROZANSKI K., GODLOWSKA J., MAZUR J., KOZAK K., JERICEVIC A. 2014 – Factors controlling temporal variability of near-ground atmospheric 222Rn concentration over central Europe. Atmos. Chem. Phys., 14, 9567-9581.