Ślady pamięci w krajobrazie Islandii

• Autorzy: Banasik-Petri Katarzyna

Identyfikatory

DOI

10.24425/tkuia.2021.138717

Warianty tytułu

EN

Traces of memory in the landscape of Iceland

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Miejsca pamięci, jako szczególne obiekty architektoniczne, posiadają swoją symboliczną formę i metaforykę. Historia projektu Everything to Eternity Kristinna E. Hrafnssona i Studia Granda to refleksja nad procesem projektowym pomnika tragicznie zmarłej dziewczyny. Ukazuje proces, w wyniku którego z indywidualnego zlecenia powstało miejsce, które łączy dziedzictwo Islandii z współczesnością, nadając nowy, społeczny wymiar zaprojektwanej przestrzeni. Pomnik jest hołdem, ale też drogowskazem i tłem dla miejsca pamięci na półwyspie Álftanes w Islandii. Znaczenie projektu w kontekście artystycznym, architektonicznym, urbanistycznym i ekologicznym jest wskazówką dla projektantów, w jaki sposób interpretować kontekst miejsca, tworząc nową formę.

EN

Commemorative sites, as special works of architecture, have their symbolic form and metaphor. The history of the project Everything to Eternity by Kristinn E. Hrafnsson and Studio Granda is a reflection on the process of designing a monument to a girl who died tragically. It presents the process by which a private commission led to a place that combines Iceland’s heritage with contemporaneity, giving a new social dimension to the resulting space. The monument is an honour, but is also a guiding sign to and background for the commemorative site on the Álftanes Peninsula in Iceland. The artistic, architectural, urban and ecological significance of the project is an indicator to designers as to how to interpret place-based context when creating a new form.

Słowa kluczowe

PL

Hrafnsson Kristinn E.; Studio Granda; Everything to Eternity; miejsca pamięci; architektura; architektura współczesna; ślady pamięci

EN

Hrafnsson Kristinn E.; Studio Granda; Everything to Eternity; commemorative sites; architecture; contemporary architecture; traces of memory

• Wydawca: Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie ; Politechnika Krakowska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
• Rocznik: 2021
• Tom: T. 49
• Strony: 293--316
• Opis fizyczny: Bibliogr. 48 poz., rys., zdj.

Twórcy

autor

Banasik-Petri Katarzyna

• Andrzej Frycz Modrzewski Krakow University, Faculty of Architecture and Fine Arts

• https://orcid.org/0000-0002-2375-920X

Bibliografia

• Ando, T., Pare, R. (1996), The Colours of Light, Heneghan, T. (Introduction), Phaidon.
• Árnason, G.J. (2009), Kristinn E. Hrafnsson, Crymogea, transl. Yates, A., http://keh.is/info-text.php (accessed: 30.11.2020), “Archaeologica Hereditas”.
• Baldwin, E. (2020), World’s First Large-Scale COVID Memorial Designed for Victims of the Pandemic,“Arch daily”, 19.08.2020, https://www.archdaily.com/945873/worlds-first-large-scale-covid-memorial-designed-for-victims-of-the-pandemic (accessed: 31.12.20).
• Banasik-Petri, K. (2020), Sztuka krajobrazu w wybranych realizacjach domów jednorodzinnych Studia Granda (w:) O dialogu architektury i sztuki, monograph, ed. Banasik-Petri, K., Kraków: Oficyna Wydawnicza KAAFM, pp. 22–48.
• Carlson, C. (2020), Gitai Architects builds rammed-earth observatory in the Negev desert, 31. 08. 2020, https://www.dezeen.com/2020/08/31/landroom-rammed-earth-observatory-negev-desert-gitai-architects/ (accessed: 30.11.2020).
• Corana Virus Resource Center, Global map, https://coronavirus.jhu.edu (accessed: 02.01.2021).
• Divisare (2017), Studio Granda. Everything to Eternity, 25.01.2017, https://www.studiogranda.is/https://divisare.com/projects/335816-studio-granda-everything-to-eternity (accessed: 30.11.2020).
• Deiliskipulag Garðahverfis á Álftanesi (2012), http://skipulagsfraedi.is/wp-content/uploads/2012/10/160812_Sam%C3%BEykkt_Tillaga_Gardahverfi_Vefur.pdf (accessed: 30.11.2020).
• Ebola Memorial Cemetery Dedicated in Liberia ( 2016), https: www.samaritanspurse.org/article/ebola-memorial-cemetery-dedicated-in-liberia/ (accessed: 31.12.2020).
• Eliade, M. (1999), Sacrum i Profanum, Warszawa.
• Eliade, M. (1993), Traktat o historii religii, Łódź.
• From fashion design to eternity: The Icelandic Design Award 2015, „Morgunblaðið”, 18.11.2015, https://icelandmonitor.mbl.is/news/culture_and_living/2015/11/18/from_fashion_design_to_eternity_the_icelandic_desig/ (accessed: 30.11.2020).
• Garðasókn, Garðakirkja (2020), http://gardasokn.is/gardakirkja/ (accessed: 25.08.2020).
• Garðahverfi - Verndarsvæði í byggð (2016), https://www.alta.is/verkefni-1/gardahverfi-verndarsvaedi-i-byggd (accessed: 30.11.2020).
• Gavin, L. (2017), Fast Ruins. Nature and Modernity in Iceland, http://ruinmemories.org/modern-ruins-of-iceland/fast-ruins-nature-and-modernity-in-iceland/ (accessed: 30.11.2020).
• Gengið um Garðabæ, https://ferlir.is/gengid-um-gardabae/ (accessed: 01.12.2020).
• Golka, M. (1996), ‘Atrakcyjność mitu’, Kultura Współczesna, 1996, no. 1–2, https://www.nck.pl/upload/archiwum_kw_files/artykuly/2_marian_golka_-_atrakcy nosc_mitu.pdf (accessed: 25.08.2020).
• Golka, M. (2009), Pamięć społeczna i jej implanty, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
• Honigsbaum, M. (2018), Through a glass brightly: Whitechapel’s pandemic window, The Historian, Published in London at QMUL, https://projects.history.qmul.ac.uk/thehistorian/2017/10/06/ (accessed: 31.12.2020).
• Hverfisgallerí, Kristinn E. Hrafnsson, https://hverfisgalleri.is/artist/jeanine-cohen-2/ (accessed: 25.08.2020).
• Húsakönnun Garðahverfi á Álftanesi, http://www.minjastofnun.is/media/husakannanir/A1216-002-U01-Husakonnun-greinargerd.pdf (accessed: 31.11.2020).
• Ingarden, K. (2017), Jakimi mówimy językami? Próba klasyfikacji architektury Drugiej i Trzeciej Rzeczypospolitej, Kraków.
• Islandia: wprowadzenie do wiedzy o społeczeństwie i kulturze (2009), ed. R. Chymkowski, W.K. Pessel, Warszawa: Wydawnictwo Trio. Collegium Civitas.
• Jóhannesdóttir, G.R. (2015), Icelandic Landscapes, Beauty and the Aesthetic in Environmental Decision-Making, Dissertation towards the degree of Doctor of Philosophy, University of Iceland The School of Humanities Faculty of history and philosophy, 02.2015, https://skemman.is/bitstream/1946/20813/1/Icelandic%20landscapes%20 GRJ.pdf (accessed: 31.11.2020).
• Karlsdóttir, U.B. (2013), Nature worth seeing! The tourist gaze as a factor in shaping views on nature in Iceland, Special issue on Nature-based Tourism in Iceland, Volume 13, Issue 2, August 2013, ed. Olafsdottir, G., Los Angeles, London, New Delhi, Singapore and Washington DC: SAGE Publications, https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/1468797613490372 (accessed: 30.08.2020).
• Kristinn E. Hrafnsson, http://keh.is/ (accessed: 10.12.2020).
• Kwon, M. (2002), One place after another. Site-specific art and locational identity, Cambridge: Massachusetts Institute of Technology.
• Landroom, Mitzpe Ramon, Negev, Israel (2020), https://www.architonic.com/en/project/gitai-architects-landroom/20145576 (accessed: 30.11.2020).
• Lét sig ekki dreyma um svona verk (2009) “Morgunblaðið”, 22.11.2009, https://www.mbl.is/greinasafn/grein/1311208/ (accessed on: 25.08.2020).
• Leśniakowska, M. (2014), ‘Przeciwpomniki Andrzeja Sołygi i Zdzisława Pidka (Katyń, Charków, Miednoje, Bełżec)’, Kwartalnik Historii Żydów, 4 (252), 2014–12.
• Monument in memory of the victims of the Covid 19 pandemic, Turismo Madrid, Official tourism website, 12/06/2020, https://www.esmadrid.com/en/tourist-information/monument-memory-victims-covid-19-pandemic (accessed: 31.12.2020).
• Norberg-Schulz, Ch. (2000), Bycie, przestrzeń i architektura, tłum. Gadomska, B., Warszawa: Murator.
• Norberg-Schulz, Ch. (1996), Genius Loci, Paesaggio Ambiente Architettura, tłum. Norberg-Schultz, A.M., terza edizione, Milan Electa.
• Private e-mails with Steven Christer from September 2020.
• Preventive conservation of the human environment. Architecture as an element of the landscape (2017), “Archaeologica Hereditas”, Works of the Institute of Archaeology of the Cardinal Stefan Wyszyński in Warsaw, ed. by Kobylińska-Bunsch, W., Kobyliński, Z., Nebelsick, L.D., Warsaw.
• Segal, D. (2020), ‘Why Are There Almost No Memorials to the Flu of 1918?’, The New York Times, 14.05.2020, https://www.nytimes.com/2020/05/14/business/1918-flu-memorials.html (accessed: 31.12.2020).
• Shoot, B. (2020), ‘The rare challenge of building a pandemic memorial’, City Monitor, 09.07.2020, https://citymonitor.ai/community/the-rare-challenge-of-building-a-pandemic-memorial (accessed: 31.12.2020).
• Skipulagsfræðingafélag Íslands, http://skipulagsfraedi.is/ (accessed: 25.08.2020).
• Small, Z. (2020), Hardly Any 1918 Flu Memorials Exist. Will We Remember COVID-19 Differently? 8.12.2020, https://www.npr.org/2020/12/08/940802688/hardly-any-1918-flu-memorials-exist-will-we-remembe-covid-19-differently?t=1609686894011 (accessed: 31.12.2020).
• Studio Granda (1998), Dreams and Other Realities: The 1998 John Dinkloo Memorial Lecture, ed. A.W. LeCuyer, Michigan: The University of Michigan, College of Architecture+Urban Planning.
• Studio Granda, Everything to Eternity, https://www.studiogranda.is/Gen/EverythingToEternity/Text.html (accessed: 30.11.2020).
• Świerdzewska, I. (2020), ‘Kościół w czasach zarazy’, Idziemy, 10.03.2020, http://idziemy.pl/wiara/kosciol-w-czasach-zarazy/63391/2/ oraz Wikipedia https://pl.wikipedia.org/wiki/Kolumna_morowa (accessed: 31.12.2020).
• Yi-Fu Tuan (1987), Przestrzeń i miejsce, transl. A. Morawińska; introduction by K. Wojciechowski, Warszawa: PIW.
• Thousands of Flags Cover the National Mall to Memorialize COVID-19 Deaths (2020), Holmes, A., Published September 22, 2020, https://www.nbcwashington.com/local/photos-thousands-of-flags-cover-the-national-mall-to-memorialize-covid-19-deaths/2425105/ (accessed: 31.12.2020).
• Urwanowicz-Rojecka, E. (2015), ‘Od sztuki site-specific po sztukę partycypacyjną. Sztuka zaangażowana — wybrane współczesne teorie i praktyki artystyczne’, Pogranicze. Studia Społeczne, pp. 31–47, vol. XXVI, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/4203/1/Pogranicze_26_Urwanowicz-Rojecka.pdf (accessed: 25.08.2020).
• Yates, F.A (1977), Sztuka Pamięci, przeł. Rosnerowa, H., Warszawa: PIW.
• Zalewski, M., Karawaka (w:) Kapliczki, krzyże i figury przydrożne, http://kapliczki.org.pl/kapliczki/Karawaka (accessed: 31.12.2020).
• 13 Perspectives on the pandemic. Thinking in a state of exception (2020), A De Gruyter Humanities Pamphlet, red. Rittgerodt, R., Walter de Gruyter GmbH, https://www.degruyter.com/staticfiles/craft/media/doc/DG_13perspectives_humanities.pdf (accessed: 31.12.2020)

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023)