Historical system of public green areas - untapped potential of towns - on the example of Ciechocinek

• Autorzy: Balik Katarzyna , Lisowska Magdalena

Identyfikatory

DOI

10.35784/odk.3444

Warianty tytułu

PL

Historyczny system publicznych terenów zieleni – niewykorzystany potencjał miast - na przykładzie Ciechocinka

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Historic green spaces in towns cities, especially those that build up a system of public areas, play an extremely important role in shaping the spatial structure of a town. These systems, often designed by excellent planners, architects and urbanists, are very durable elements of urban layouts and to a large extent determine the development of a town. This article presents the results of research on green areas in Ciechocinek conducted by the authors, from 2017 to 2022, as part of the statutory activities of the National Institute of Cultural Heritage. First of all, the functioning of a homogeneous system of public green areas in Ciechocinek is demonstrated, which clearly defines the character and specifitown of the town, and constitutes its enormous potential. The history of its formation and development, its characteristic features and values were presented, the state of preservation and threats were discussed, and actions were proposed to make full use of its potential. It emphasises the need to plan activities not only at the scale of the objects, but also in relation to the whole system, as it is their belonging to a larger whole that defines their essence and value.

PL

Historyczne tereny zieleni w miastach, zwłaszcza te które budują system terenów publicznych, odgrywają niezwykle istotną rolę w kształtowaniu struktury przestrzennej miasta. Systemy te zaprojektowane często przez wyśmienitych planistów, architektów i urbanistów są bardzo trwałymi elementami układów urbanistycznych i w znacznym stopniu determinują rozwój miasta. W artykule przedstawiono wyniki badań dot. terenów zieleni w Ciechocinku prowadzonych przez autorki, w latach 2017-2022 w ramach statutowej działalności Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Przede wszystkim wykazano funkcjonowanie w Ciechocinku jednorodnego systemu publicznych terenów zieleni, który w sposób jednoznaczny określa charakter i specyfikę miasta, i stanowi jego olbrzymi potencjał. Przedstawiono historię jego formowania i rozwoju, charakterystyczne cechy i wartości, omówiono stan zachowania i zagrożenia oraz zaproponowano działania pozwalające w pełni wykorzystać jego potencjał. Podkreślono konieczność planowania działań nie tylko w skali obiektów, lecz również w odniesieniu do całego systemu, bowiem właśnie przynależność do większej całości określa ich istotę i wartość.

Słowa kluczowe

EN

green system; monument; Ciechocinek; spa; green areas

PL

system zieleni; zabytek; Ciechocinek; uzdrowisko; tereny zieleni

• Wydawca: Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS ; Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 15
• Strony: 81--106
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., fig.

Twórcy

autor

Balik Katarzyna

• National Institute of Cultural Heritage

autor

Lisowska Magdalena

• National Institute of Cultural Heritage

Bibliografia

• 1. Balik K., Lisowska M. (2020). Dokumentacja rewaloryzacji Parku Tężniowego w Ciechocinku, Warszawa, maszyn., NID.
• 2. Balik K., Lisowska M. (2022). Historyczny system publicznych terenów zieleni w Ciechocinku, [w:] Balik K., Kola R., Kotlewski L., Lisowska M., Paczuski A., Stocka M., Ciechocinek, pow. aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie. Studium ochrony wartości kulturowych. Warszawa, maszyn., NID.
• 3. Borucki M. (1882). Ziemia kujawska pod względem historycznym, jeograficznym, archeologicznym, ekonomicznym i statystycznym, Włocławek, Herman Neuman.
• 4. Dybczyńska-Bułyszko A. (2008). Kształt dla Chaosu. Twórczość Romualda Gutta a problemy polskiego modernizmu, Warszawa, DiG.
• 5. Hellwig Z., Lisiak B., Sieroszewski W., Wizner K., Zielonko A. (1953). Urządzanie terenów zielonych, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Techniczne.
• 6. Kucza-Kuczyński K. (2013). Romuald Gutt: odkrywanie, ARCH, 2013 nr (3)17, s. 100-103, Stowarzyszenie Architektów Polskich SARP.
• 7. Łąpiński S. J., (1891). Przewodnik po Ciechocinku. Jego historia i zasoby lecznicze z dodaniem planu całej osady, Włocławek, L. Rosiński.
• 8. Łozicki A. (2017), Ciechocinek. Powrót do źródeł, Włocławek, Wydawnictwo Duszpasterstwa Rolników.
• 9. Ruppert H. (1896). Ciechocinek Zakład Zdrojowo-Kąpielowy [w:] Dobrzycki H. (red.), Zdrojowiska, zakłady lecznicze i stacye klimatyczne w guberniach Królestwa Polskiego i najbliższych guberniach Cesarstwa oraz prywatne zakłady lecznicze w Warszawie. (s. 31-45): Warszawa, druk P. Laskauera & W. Babickiego.
• 10. Scholtz A. (1966). Architekt krajobrazu, [w:] Architektura, 1966 nr 12, s. 543, Stowarzyszenie Architektów Polskich SARP, Arkady.
• 11. Staffa, K.B. (1938). Dwa efekty wody w ogrodzie, [w:] Przegląd Ogrodniczy Rok XXI, Nr 2, luty 1938, p. 84.
• 12. Ciechocinek na drodze wspaniałego rozwoju. Wywiad z Dyr. Państwowego Zakładu Zdrojowego p. Stanisławem Kozłowskim [w:] Zdrój Ciechociński, 1928, R. 15, nr 4, p. 1.
• 13. Ciechocinek Państwowy Zakład Wód Mineralnych. Przewodnik na 1922 r., p. 37.
• 14. APT O. Wł. Zespół 23. Akta miasta Ciechocinka 1923-1944, jednostka sygn. 16. Akta dotyczące rozbudowy miasta Ciechocinka (1929-1934), Protokół nr 4 z posiedzenia Tymczasowej Komisji Zdrojowej, z dnia 12 stycznia 1935 r. w Ciechocinku.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).