Wykorzystanie metody radiometrycznej w poszukiwaniu ciał ilmenitowych w masywie Ślęży (Dolny Śląsk)

• Autorzy: Muszer A. , Maliszewski M. , Firlit G.

Warianty tytułu

EN

The use of radiometric methods in the prospecting for the ilmenite bodies in the Massif Ślęża (Lower Silesia)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zbadano możliwość zastosowania radiometrycznej metody pomiarów promieniowania gamma do poszukiwań ciał oraz skupień ilmenitowych w gabrach w rejonie góry Ślęży (Dolny Śląsk). Obróbka statystyczna pomiarów natężenia promieniowania gamma pozwoliła na zidentyfikowanie kierunku WSW-ENE występowania ciał ilmenitowych. Na podstawie opracowania rozkładu anomalii statystycznych wytypowano miejsca obecności ciał ilmenitowych w masywie ofiolitowym Ślęży. Wytypowane miejsca na zboczach góry Ślęży okazały się obszarem dawnej, przedwojennej prospekcji okruszcowania Ti-Fe. Ciała ilmenitowe wykazują makro i mikrorytmiczność typową dla masywów magmowych. Ich miąższość waha się od 5 cm do 10 m.

EN

Radiometric method was used to search for ilmenite bodies in gabbroes in the area of the Ślęża Mt (Lower Silesia, the Strzegomiany-Kunów Zone). Statistical processing of gamma radiation measurements allowed us to identify the occurrence of WSW-ENE trending ilmenite bodies. The ilmenite bodies were found in the ophiolitic Massif Ślęża by means of the statistical anomalies distribution. The selected locations on the slopes of the Mount Ślęża proved to be an old, pre-WWII prospecting area of Ti-Fe mineralization. In the area of the Ślęża Massif the typical rhythm of macro- and microcrystallization of ilmenite characteristic for magmatic bodies was found. The ilmenite bodies occurring in the Strzegomiany - Kunów Zone are striking 60o-240o or 70o-250o and their thickness varies from 5 cm to 10 m.

Słowa kluczowe

PL

radiometria; poszukiwanie; kruszce; ilmenit; promieniowanie gamma; statystyka; roboty górnicze; ofiolit Ślęży

EN

radiometric method; prospecting; ore minerals; ilmenite; gamma radiation; statistic; mining works; ophiolitic Massif Ślęża

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2015
• Tom: R. 56, nr 2
• Strony: 137--145
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Muszer A.

• Instytut Nauk Geologicznych, Uniwersytet Wrocławski

autor

Maliszewski M.

• Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego, Wrocław

autor

Firlit G.

• Przedsiębiorstwo Geologiczne we Wrocławiu Proxima S.A.

Bibliografia

• [1] Niśkiewicz J., Siemiątkowski J., 1993, Mineralizacja rudna metagabr strefy Strzegomiany - Kunów (Masyw Ślęży, Dolny Śląsk ) - Prace Geologiczno-Mineralogiczne XXIII, s . 119-144
• [2] Muszer A., 2000, Geneza ilmenitu w rejonie Strzegomian (strefa Strzegomiany – Kunów, Dolny Śląsk). PTM – Prace Spec. Z. 16. 191-209
• [3] Wahed A.M., Mierzejewski M.P. (1998): Następne odkrycia stref zmineralizowanych ilmenitem w metagabrze Ślęży, Dolny Śląsk – Przegląd Geologiczny, vol. 46, nr 8, s. 684-688
• [4] Ciężkowski W., A.T. ,Solecki,1992, Radon cartography as a tool of research , eżamples from the Sudety Mts Area (SW Poland). Mem. Expl. Cartes Geologiques et Mineres de la Belgique, No 32, 322 xp/b, ss 133-139, 4 Figs, 18 poz. lit.
• [5] Solecki A.T. 1997, Radioaktywność środowiska geologicznego.(English summary: Radioactivity in the geological environment) Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, p. 72
• [6] Jamrozik L., Niśkiewicz J., Cholewicka-Meysner D., Farbisz J., Jodłowski S. (1988): Odkrycie strefy zmineralizowanej Fe-Ti w gabrach masywu Ślęży, Geologia Sudetica, 23,1
• [7] Oberc J., 1972, Sudety i obszary przyległe. [W:] Budowa geologiczna Polski – Tektonika cz. 2, Wyd. Geol. Warszawa
• [8] Teisseyre H., 1960, Rozwój budowy geologicznej Sudetów od prekambru po trzeciorzęd. Regionalna Geologia Polski t. III, z. 2, Kraków
• [9] Jamrozik L., 1989, Strefa mineralizacji ilmenitowej Strzegomiany-Kunów w intruzji gabrowej Ślęży w obrębie ofiolitu Sobótki (Dolny Śląsk). Przeg. Geol. nr 10
• [10] Cwojdziński S., 1980, Ewolucja geologiczna Polski południowo-zachodniej w interpretacji tektoniki płyt. Geol. Sud. 1, 43-56
• [11] Cymerman Z., 1987, Związek ofiolitu Ślęży z waryscyjską strukturą metamorfiku sowiogórskiego. Prz. Geol. 6. 304-312
• [12] Mierzejewski P. M., 1999, Ofiolit Ślęży – fragment skorupy typu oceanicznego czy też protruzja. [W:] wybrane zagadnienia stratygrafii, tektoniki i okruszcowania dolnego Śląska. 22-27
• [13] Majerowicz A., 1981, Rock series of the Ślęża Mt. Group in the light of petrologic studies of ophiolitic complexes, Ophiolites and Initialites of Northern Border of the Bohemian Massif, Guidebook of Excursions, vol II, Multilateral Cooperation of Academies of Science of the Socjalist Countries, Problem Commision IX, Subcomission 2. 38-43
• [14] Majerowicz A., 1994, Petrologia wybranych zespołów maficzno ultramaficznych w Sudetach i na ich przedpolu – Polskie Towarzystwo Mineralogiczne - Prace Specjalne, Zeszyt 5, str. 75 - 77
• [15] Majerowicz A., 1999, Mechanizm koncentracji ilmenitu we wschodniej części ofiolitu Ślęży – Wybrane zagadnienia stratygrafii, tektoniki i okruszcowania Dolnego Śląska. 25-34
• [16] Majerowicz A., Mierzejewski M., 1995, Petrologia, pozycja tektoniczna i geotektoniczna skał krystalicznych NE i SE osłony masywu granitowego Strzegom-Sobótka. W: Przewodnik LXVI Zjazdu PTG. Wrocław. 59-84
• [17] Finckh L., 1928, Erlätungen zur geologischen Karte von Preussen 1:25000, Lief. 210, Blat Zobten, Preuss. Berlin
• [18] Majerowicz A., 1963, Granit z okolic Sobótki i jego stosunek do osłony w świetle badań petrograficznych. Arch. Miner. 24(2), s. 7-96
• [19] Jamrozik L., 1986, Pozycja geologiczna i tektonika wewnętrzna masywów ultrabazytowych i bazytowych rejonu Ślęży, Niemczy i Ząbkowic Śląskich, oraz jej znaczenie w poszukiwaniu stref mineralizacji. W: Sprawozdanie z I etapu prac prowadzonych pod kierunkiem J. Niśkiewicza. Arch. AGH w Krakowie
• [20] Cholewicka-Meysner D., Farbisz J., Jodłowski S., 1989, Ofiolit Ślęży w świetle badań geofizycznych. W: Ofiolit Ślęży u jego mineralizacja rudna. Sympozjum, Wrocław-Sobótka 4-6 września. 38-48
• [21] Niśkiewicz J., 1993, Mineralizacja rudna w skałach masywów ofiolitowych występujących na obrzeżeniu bloku sowiogórskiego (Dolny Śląsk). Acta Univer. Wratis. Prace Geologiczno - Mineralogiczne XXXVI. 27-59
• [22] Sharkov E. V., 2006, Formirovanie rassloennyh intruzivov i sviazannogo s nimi orudenia. In Russian. Moskwa. 365
• [23] Birecki T., 1962, Występowanie chromitów w Tąpadłach, Przegl. Geol., 3, Wyd. Geol., Warszawa. 144-150
• [24] Doktór S. Graniczny M., Kanasiewicz J., Kucharski R., 1989, Metody kompleksowej analizy danych teledetekcyjnych i geofizycznych dla wyznaczenia struktur rudnych. Prz. Geol. 1., Warszawa. 86-90