Sorptive properties of cultivated Luvisols

• Autorzy: Jaskulska R.

Warianty tytułu

PL

Sorpcyjne właściwości użytkowanych rolniczo gleb płowych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This paper presents results of physicochemical analyses of Luvisols from three cultivated fields located in the area of Agroecological Landscape Park. The study were conducted at four depths. The aim of the research was to compare sorptive properties of Luvisols with reference to selected physicochemical parameters. The sampled soils had the texture of clay sands. The cultivated field (IP) had a neutral pH with low hydrolytic acidity (Ha), whereas cultivated fields IIP and III were acidic with decidedly higher Ha. Sorptive properties of the studied Luvisols varied between cultivated fields and within a given profile. The index of soil saturation with base cations ranged from 33 to 79%. The soil of the cultivated field (IP), which was rich in TOC and had neutral pH, was sorption-saturated. The highest amounts of Ca2+, Mg2+ and K+ were found in topsoil. Ca2+ was dominating alkaline cation.

PL

W pracy przedstawiono wyniki analiz fizyczno-chemicznych gleb płowych trzech pól użytkowanych rolniczo, zlokalizowanych na terenie Agroekologicznego Parku Krajobrazowego. Przeprowadzone badania miały na celu porównanie właściwości sorpcyjnych uprawnych gleb płowych na tle wybranych parametrów fizyczno-chemicznych. Badane gleby charakteryzowały się uziarnieniem odpowiadającym piaskom gliniastym. Pole uprawne (IP) wykazało odczyn obojętny o niskiej kwasowości hydrolitycznej (Hh). Natomiast pola uprawne (IIP i IIIP) miały odczyn kwaśny o zdecydowanie wyższej Hh. Właściwości sorpcyjne badanych gleb płowych były zróżnicowane pomiędzy polami uprawnymi i w obrębie danego profilu. Wysycenie gleb zasadami wynosiło od 33 do 79%. Gleby pola uprawnego (IP) zasobne w TOC o odczynie obojętnym były sorpcyjnie nasycone. Udział kationów Ca2+, Mg2+ i K+ był największy w poziomie orno-próchnicznym. Wśród kationów zasadowych dominował Ca2+.

Słowa kluczowe

EN

sorptive properties; exchangeable cations; Luvisols; agricultural areas

PL

właściwości sorpcyjne; kationy wymienne; gleby płowe; obszary rolnicze

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2018
• Tom: Vol. 63, nr 2
• Strony: 97--100
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., tab.

Twórcy

autor

Jaskulska R.

• Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego Polskiej Akademii Nauk, Zakład Chemii Środowiska ul. Bukowska 19, 60-809 Poznań, Poland

Bibliografia

• [1] Askegaard M., Hansen H.C.B., Schjoerring J.K.: A cation exchange resin method for measuring long-term potassium release rates from soil. Plant and Soil, 2005, 71, 63-74.
• [2] Bache B.W.: The measurement of cation exchange capacity of soils. J. Sci. Food Agr., 1976, Vol. 27(3), 273-280.
• [3] Dąbkowska-Naskręt H., Jaworska H., Kobierski M.: Cation exchange capacity of clay rich soils in relation to mineralogical composition and organic matter content. Acta Agrophysica, 2001, 50, 113-118.
• [4] Dębicki R.: Degradacja gleby i jej skutki w środowisku przyrodniczym. Rocz. AR w Poznaniu. Rol., 2000, 56, 209-224.
• [5] Ersahin S., Gunal H., Kutlu T., Yetgin B., Coban S.: Estimating specific surface area and cation exchange capacity in soils using fractal dimension of particle-size distribution. Geoderma, 2006, 136, 588-597.
• [6] Jaworska H., Długosz J.: Kationowa pojemność wymienna i skład kationów wymiennych gleb płowych wytworzonych z utworów fluwioglacjalnych okolic Mochełka. Rocz. Glebozn., 1996, 47(3/4), 53-62.
• [7] Jaworska H., Kobierski M., Dąbkowska-Naskręt H.: Kationowa pojemność wymienna i zawartość kationów wymiennych w glebach płowych o zróżnicowanym uziarnieniu. Rocz. Glebozn., 2008, 59(1), 84-89.
• [8] Jaskulska R., Hoppe-Wawrzyniak A.: Właściwości fizykochemiczne i wodne gleb płowych pól uprawnych i sąsiadujących z nimi zadrzewień śródpolnych. J. Res. Appl. Agric. Engng, 2013, Vol. 58(3), 235-239.
• [9] Jaskulska R., Szajdak L.: Wybrane właściwości chemiczne wierzchniej warstwy gleby zadrzewień śródpolnych i pól uprawnych. W: Ochrona i Wartość Użytkowa Gleb. Właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne. (Red. B. Dobrzański, S. Nawrocki, R. Rybczyński), Wyd. FRNA, Lublin, 2009, 113-122.
• [10] Józefaciuk G.: Soil pH. W: Physical ,chemistry of soil surface and pore properties (Eds G. Józefaciuk, Z. Sokołowska, M. Hajnos), Institute of Agrophysics PAS, Lublin, 2004, 19-29.
• [11] Kalembasa D., Pakuła K., Jaremko D.: Sorpcyjne właściwości gleb Wysoczyzny Siedleckiej. Acta Agrophysica, 2011, Vol. 18(2), 311-319.
• [12] Kasprzak K., Raszka B.: Park Krajobrazowy im. gen. Dezyderego Chłapowskiego. Wyd. WBPiCAK, Poznań, 2007, 37-132.
• [13] Kobierski M., Dąbkowska-Naskręt H., Jaworska H.: Właściwości sorpcyjne i skład kationów wymiennych intensywnie użytkowanych rolniczo gleb w regionie Równiny Inowrocławskiej. Inżynieria Ekologiczna, 2005, 12, 285-296.
• [14] Kociałkowski W.Z., Ratajczak M.: Uproszczona metoda oznaczania kationów wymiennych i kationowej pojemności wymiennej gleby według Mehlicha. Rocz. AR w Poznaniu, Rol., 1984, 146(27): 105-116.
• [15] Komisarek J.: Kształtowanie się właściwości gleb płowych i czarnych ziem oraz chemizmu wód gruntowych w katenie falistej moreny dennej Pojezierza Poznańskiego. Rocz. AR w Poznaniu, 2000, 307.
• [16] Kondracki J.: Położenie fizycznogeograficzne. Geografia regionalna Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2001, 11-14.
• [17] Kwiatkowska J.: Ocena możliwości wykorzystania węgla brunatnego jako efektywnego źródła materii organicznej w gruntach przekształconych antropogenicznie. Inżynieria i Ochrona Środowiska, 2007, Vol. 10(1), 71-85.
• [18] Marcinek J.: Sols of the Turew region. In: Dynamics of an agricultural landscape (Eds L. Ryszkowski, N. French, A. Kędziora), PWRiL, Poznań, 1996, 19-26.
• [19] Mocek A., Drzymała S.: Geneza, analiza i klasyfikacja gleb. Wyd. AR, Poznań, 2010.
• [20] PN-EN ISO 11260: Oznaczanie efektywnej pojemności wymiennej kationowej i stopnia wysycenia zasadami z zastosowaniem roztworu chlorku baru. Polski Komitet Normalizacyjny, Warszawa, 2011, 13.
• [21] PN-ISO 11272: Soil quality. Determination of particle size distribution in mineral soil material: Method by sieving and sedimentation.
• [22] PTG: Klasyfikacja uziarnienia gleb i utworów mineralnych - PTG 2008. Rocz. Gleboz., 2009, Vol. 60(2), 5-16.
• [23] PTG 2011: Systematyka gleb Polski. Rocz. Gleboz., 2011, Vol. 62(3), 29-99.
• [24] Życzyńska-Bałoniak I., Szajdak L., Jaskulska R.: Impact of biogeochemical barriers on the migration of chemical compounds with the water of agricultural landscape. Pol. J. Environ. Stud., 2005, Vol. 14(5), 671-676.