Stan aktualny i prognozy wykorzystania gazu ziemnego do produkcji energii elektrycznej w Polsce

• Autorzy: Rychlicki S. , Siemek J.

Warianty tytułu

EN

Current conditions and forecasts of natural gas application in the production of electricity in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W dobie ogólnoświatowego kryzysu dochodzi do dynamicznych zmian na europejskim rynku gazu. Prowadzi to do: — spadku lub stagnacji popytu na gaz w sektorze przemysłowym; — wzrostu znaczenia gazu niekonwencjonalnego; — rozwoju rynku LNG szczególnie w zakresie terminali skraplających w związku z dostępnością surowca pochodzącego ze złóż gazu niekonwencjonalnego (USA, Kanada); — rozwoju terminali regazyfikacyjnych w Europie ze względu na możliwość odbioru dodatkowego surowca; — rozwoju giełd gazu; — rozbudowy gazociągowych połączeń transgranicznych, co prowadzi do postępującej integracji i wzrostu powiązań pomiędzy rynkami; — pojawienia się gazu niekonwencjonalnego w szczególności gazu z łupków oraz metanu z pokładów węgla. W Polsce rysuje się możliwość wydobywania gazu z łupków, co da szansę na szersze jego wykorzystanie w sektorze energetycznym; — zwrócenia uwagi na rolę gazu niekonwencjonalnego, w szczególności gazu z łupków; — okresowych nadwyżek surowca na rynku europejskim; — renegocjacji warunków kontraktów długoterminowych przez europejskich odbiorców; — zmian w kontraktach, które obejmują między innymi: wprowadzenie częściowej indeksacji do giełdowych rynków gazu, modyfikację klauzul TorP, przesunięcie wolumenu kontraktowego na lata późniejsze; — silniejszej pozycji przetargowej kupującego surowiec; — możliwych długoterminowych zmian w systemie wyceny surowca w Europie; — wzrostu znaczenia kontraktów krótko- i średnioterminowych; — zmian w relacjach dystrybutor–klient na rynkach narodowych; — aktywności nowych podmiotów na rynkach gazu. W artykule przedstawiono sytuację istniejącą na rynku energetycznym w Polsce w aspekcie wykorzystania różnego rodzaju paliw, w szczególności gazu ziemnego, do produkcji energii elektrycznej. Odniesiono to do warunków z jakimi mamy do czynienia w krajach europejskich, szczególnie związanych z Unią Europejską. Zaprezentowano wielkości jednostkowego zużycia energii elektrycznej w wybranych krajach UE. Ponadto przedstawiono plany budowy głównych elektrowni gazowych w Polsce.

EN

In times of global crisis, there is a dynamic change in the European gas market. This leads to: — decline or stagnation in demand for gas in the industrial sector; — growing importance of unconventional natural gas; — LNGmarket development especially in terminal condensing due to the availability of rawmaterials derived from unconventional gas deposits (USA, Canada); — development of regasification terminals in Europe due to the possibility of receiving additionalmaterial; — development of gas exchanges; — development of cross-border gas pipeline connections leading to a progressive increase in the integration and linkages between markets; — emergence of unconventional gas in particular shale gas and coal bed methane; in Poland the potential benefits from shale gas exploitation offering opportunities for its wider use in the energy sector; — attention drawn to the role of unconventional gas, particularly shale gas; — periodic surplus raw materials for the European market; — renegotiation of long-term contracts for European customers; — changes in contracts, which include the introduction of partial indexation to the exchange of gas markets, modification of TorP clauses, contract volume shift to later years; — stronger bargaining position for the buyer of raw materials; — possible long-term changes in the valuation of raw material in Europe; — growing importance of short and medium-term contracts; — changes in distributor relations – [client on national markets (meaning unclear)]; — activity of new entrants to the gas markets. This paper presents the existing situation in the energy market in Poland in terms of the types of fuels used especially natural gas in the generation of electricity. It references Poland’s current energy relations with European countries, particularly with respect to the European Union. The analysis includes the size of unit energy consumption in selected EU countries. In addition, it reviews plans to build a major gas plant in Poland.

Słowa kluczowe

PL

rynek energii; gaz ziemny; energia elektryczna

EN

energy market; natural gas; electricity

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN ; Komitet Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN
• Czasopismo: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 29, z. 1
• Strony: 5--15
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Rychlicki S.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu, Katedra Inżynierii Naftowej, Kraków

autor

Siemek J.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu, Katedra Inżynierii Naftowej, Kraków

Bibliografia

• [1] The European Wind Energy Association (EWEA), 2012 – Wind in Power: 2011 European Statistics. February; www.ewea.org.
• [2] Kaliski M., Krupa A., Sikora A . , 2012a – Forecasts and/or Scenarios, Including Quantification of the Distance, Timing and Costs. Archives of Mining Sciences, vol. 57, No 2, p. 425–441.
• [3] Kaliski i in. 2012b – Kaliski M., Szurlej A., Grudziński Z., 2012b – Węgiel i gaz ziemny w produkcji energii elektrycznej Polski i UE. Polityka Energetyczna, t. 15, z. 4, s. 57–69.
• [4] Karaś T., 2012 – Strategia PGNiG w aspekcie kryzysu gospodarczego. VII Kongres Naftowców i Gazowników, Bóbrka.
• [5] International Gas Union. 2006–2009 Triennium Work Report, October 2009 – IGU Programme Committee B. Study Group B1 Supply and Demand to 2030.
• [6] Radwanek-Bąk B., 2011: Zasoby kopalin Polski w aspekcie oceny surowców krytycznych Unii Europejskiej. Gospodarka Surowcami Mineralnymi t. 27, z. 1.
• [7] Siemek J., Nagy S., 2012 – Energy Carriers Use in the World: Natural Gas – Conventional and Unconventional Gas Resources. Archives of Mining Sciences, vol. 57, No 2, p. 283–312.
• [8] Siemek i in. 2011 – Siemek J., Kaliski M., Rychlicki S., Sikora S., Janusz P., Szurlej A., 2011 – Importance of LNG technology in the development of world’s natural gas deposits. Gospodarka Surowcami Mineralnymi Vol. 27, iss. 4, s. 109–130.
• [9] Szamałek K., 2011 – Racjonalna gospodarka złożem w świetle teorii zasobów mineralnych. Gospodarka Surowcami Mineralnymi t. 27, z. 4.
• [10] Szurlej A., 2008 – Możliwości konkurencyjności gazu ziemnego jako surowca do wytwarzania energii elektrycznej. Gospodarka Surowcami Mineralnymi t. 24, z. 3/3, s. 327–338.