Współczesne paradygmaty kształcenia obronnego młodzieży

• Autorzy: Urych Ilona

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0016.1952

Warianty tytułu

EN

Contemporary Paradigms in Youth Defense Education

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule scharakteryzowano współczesne paradygmaty kształcenia obronnego młodzieży w tzw. klasach wojskowych oraz zdiagnozowano potencjał kształcenia obronnego uczniów tych klas w Polsce. Cele te osiągnięto z wykorzystaniem metod teoretycznych, takich jak: analiza, synteza i wnioskowanie na podstawie literatury poświęconej klasom mundurowym w Polsce oraz dokumentów normatywnych dotyczących obszaru rozważań. Zastosowano również metodę sondażu diagnostycznego oraz technikę wywiadu i ankiety. Współczesne paradygmaty kształcenia obronnego w klasach wojskowych, syntetycznie scharakteryzowane w niniejszym studium, to: eksperyment pedagogiczny z klasami profilowanymi wojskowo (przeprowadzony w latach 1998-2003), wojskowe innowacje pedagogiczne (wprowadzane od 2002 roku), certyfikowane wojskowe klasy mundurowe (funkcjonujące od 2017 roku) oraz oddziały przygotowania wojskowego (wprowadzone w 2020 roku). Wyniki badań empirycznych pozwoliły na wyodrębnienie różnego potencjału uczniów klas wojskowych: mobilizacyjnego, społecznego i indywidualnego oraz na wskazanie możliwości jego wykorzystania w działaniach związanych z bezpieczeństwem państwa.

EN

The aim of the article is to describe the contemporary paradigms of youth defense education in military classes. The aim of the article is also to diagnose the potential of defense education of such students in Poland. To achieve the assumed goals, theoretical methods were used, as follows: analysis, synthesis and inference based on the literature on uniformed classes in Poland and on normative documents in the discussed area. A diagnostic survey, an interview and a questionnaire were also used. Contemporary paradigms of defense education in military classes, which were synthesized in this study, are: a pedagogical experiment with military profiled classes (1998-2003), military pedagogical innovations (implemented since 2002), Certified Military Uniform Classes (in operation since 2017) and Military Preparation Units (introduced in 2020). The analysis of the results of the empirical research made it possible to distinguish various potentials of military class students, such as mobilization, social and individual ones, and allowed to indicate the opportunities for their application in activities related to state security.

Słowa kluczowe

PL

klasy wojskowe; oddziały przygotowania wojskowego; potencjał obronny; kształcenie obronne; edukacja wojskowa

EN

military classes; Military Preparation Units; defense potential; defense training; defense education; military education

• Wydawca: Wojskowy Instytut Wydawniczy
• Czasopismo: Kwartalnik Bellona
• Rocznik: 2022
• Tom: Nr 3
• Strony: 113--126
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz.

Twórcy

autor

Urych Ilona

• Akademia Sztuki Wojennej, Warszawa

• https://orcid.org/0000-0003-4868-9460

Bibliografia

• [1] Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2004.
• [2] Babbie E., Podstawy badań społecznych, Warszawa 2008.
• [3] Certyfikowane Wojskowe Klasy Mundurowe, Wojsko Polskie [online], https://www.wojsko-polskie.pl/cwkm/.
• [4] Chmieliński B., Rozważania nad naukami o bezpieczeństwie i bezpieczeństwem społeczności lokalnych, „Historia i Polityka” 2018, nr 23(30).
• [5] Guilford P., Podstawowe metody statystyczne w psychologii i pedagogice, Warszawa 1964.
• [6] Jemioło T., Dawidczyk A., Wprowadzenie do metodologii badań bezpieczeństwa, Warszawa 2008.
• [7] Szulc B.M., Problemy tożsamości nauk o bezpieczeństwie i nauk o obronności, w: Metodologia badań bezpieczeństwa narodowego, t. IV, P. Sienkiewicz, M. Marszałek, H. Świeboda (red.), Warszawa 2012.
• [8] Kaliński M., Klasy wojskowe 1998–2003, Warszawa 2004.
• [9] Kuhn T., Struktura rewolucji naukowych, Warszawa 1968.
• [10] Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Kraków 2006.
• [11] Malewski M., Metody ilościowe i jakościowe w badaniach nad edukacją. Spór o metodologiczną komplementarność, „Kultura i Edukacja” 1997, nr 1/2.
• [12] Misiuk A., O tożsamości nauk o bezpieczeństwie, „Historia i Polityka” 2018, nr 23(30).
• [13] Możliwość tworzenia oddziałów przygotowania wojskowego. Założenia i cele nowelizacji ustawy Prawo oświatowe i ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Wystąpienie zastępcy dyrektora Departamentu Edukacji Kultury i Dziedzictwa MON dr. Michała Wiatera podczas IX Ogólnopolskiego Forum Szkół „Edukacja Obronna Młodzieży” 9 stycznia 2020 r., zorganizowanego w klubie 4 Regionalnej Bazy Logistycznej we Wrocławiu.
• [14] Pilch T., Bauman T., Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Warszawa 2001.
• [15] Oddziały Przygotowania Wojskowego, Wojsko Polskie [online], https://www.wojsko-polskie.pl/opw/.
• [16] Pilotażowy program wspierania szkół ponadgimnazjalnych prowadzących piony Certyfikowanych Wojskowych Klas Mundurowych, Warszawa 2017.
• [17] Piwowarski J., Nauki o bezpieczeństwie. Zagadnienia elementarne, Kraków 2016.
• [18] Program szkolenia w OPW. Załącznik do rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 21 maja 2020 r., w: Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 21 maja 2020 r. w sprawie szkolenia w oddziale przygotowania wojskowego, DzU z 2020 r., poz. 977.
• [19] Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki, DzU z 2002 r. nr 56, poz. 506.
• [20] Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 21 maja 2020 r. w sprawie szkolenia w oddziale przygotowania wojskowego, DzU z 2020 r., poz. 977.
• [21] Sienkiewicz P., Podstawy teorii systemów, Warszawa 1993.
• [22] Urych I., Kanarski L., Możliwości budowania podstaw programowych dla klas mundurowych, w: Edukacja dla bezpieczeństwa. Współpraca wojska i policji w budowie podstawy programowej, R. Bartkowski, W. Moczulski (red.), Gniezno 2015.
• [23] Urych I., Leśniewski Z., Opportunities to increase Poland’s defence capacity through in-service training for teachers of military preparation units, „Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka” 2022, no 3(XLVIII).
• [24] Urych I., Potencjał obronny klas wojskowych. Teoretyczno-empiryczne aspekty kształcenia obronnego, Warszawa 2019.
• [25] Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Prawo oświatowe oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, DzU z 2019 r., poz. 1681.
• [26] Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, DzU z 1967 nr 44, poz. 220.
• [27] Wykaz szkół zakwalifikowanych do IV edycji programu „Certyfikowane wojskowe klasy mundurowe” oraz kontynuujących udział w III edycji, Biuro ds. Programu „Zostań Żołnierzem Rzeczypospolitej”, https://www.wojsko-polskie.pl/cwkm/.
• [28] Wykaz szkół, które otrzymały zezwolenie Ministra Obrony Narodowej na utworzenie Oddziałów Przygotowania Wojskowego. Zezwolenia wydane w 2021 r., utworzenie OPW r.sz. 2021/2022 - poz. 1-20, Wojsko Polskie [online], https://www.wojsko-polskie.pl/opw/.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).