Rola sacrum w krajobrazie kulturowym obszarów wiejskich na przykładzie gminy Dąbrowa Chełmińska

• Autorzy: Gonia A. , Michniewicz-Ankiersztajn H.

Warianty tytułu

EN

The role of sacrum in the cultural landscape of the rural areas – the example of Dąbrowa Chełmińska

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Krajobraz kulturowy obszarów wiejskich jest odzwierciedleniem związków człowieka ze środowiskiem przyrodniczym. Charakterystyczną jego cechą jest harmonijne współistnienie elementów naturalnych i antropogenicznych. Do tych ostatnich można zaliczyć przestrzeń i elementy sakralne obecne w krajobrazie. Są nimi miejsca, świątynie, cmentarze, kaplice zawiązane z kultem religijnym mieszkańców. W niniejszym artykule prześledzono proces nasycania przestrzeni wiejskiej elementami sakralnymi oraz określono rolę jaką odgrywały one w kształtowaniu krajobrazu kulturowego gminy Dąbrowa Chełmińska. Ponadto zbadano funkcje i znaczenie sfery sacrum we współczesnym krajobrazie wspomnianego obszaru. Wybór Dąbrowy Chełmińskiej jako obiektu badań wiąże się z ciągłością procesów osadnictwa stałego już od ponad 3 tys. lat. W efekcie przenikały się tu różnorodne wpływy kulturowe, prądy religijne itp. nadające kształt krajobrazowi kulturowemu.

EN

The cultural landscape of the rural areas reflects the man- nature relation. Natural and anthropogenic elements coexist harmonically within this landscape. The sacred elements, important for the faith of inhabitants, like sacred places, temples, cemeteries and chapels belong to the anthropogenic elements. The intention of this paper is to present the process of the fulfillment of the rural areas by sacred elements as well as determine the role of such elements in shaping the cultural landscape of Dąbrowa Chełmińska commune. Besides, the authors analyzed the functions and sense of the sacrum sphere in the contemporary landscape of the examined area. The choice of the territory of research is connected with long lasting settlement processes (over 3 thousands years). In effect, this area was penetrated by various cultures, religion streams, which have created the specific cultural landscape.

Słowa kluczowe

PL

krajobraz kulturowy; obszary wiejskie; sfera sacrum; Dąbrowa Chełmińska

EN

cultural landscape; rural areas; sacrum sphere; Dąbrowa Chełmińska commune

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 21
• Strony: 37--45
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., tab., ryc., fot.

Twórcy

autor

Gonia A.

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Bydgoszcz, Polska

autor

Michniewicz-Ankiersztajn H.

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Bydgoszcz, Polska

Bibliografia

• Chudziakowa J., 1975: Ślady kanibalizmu odkryte na grodzisku kultury łużyckiej w Gzinie, pow. Chełmno [w:] Wiadomości Archeologiczne, Tom XL/3, Wydawnictwo PMA, Warszawa.
• Gonia R., Tubielewicz J., 2007: Wędrówki po Zakolu Dolnej Wisły, Przewodnik turystyczny, Zakole Dolnej Wisły. Lokalna Grupa Działania, Bydgoszcz.
• Górka A., 2011: Krajobraz kulturowy wsi jako nośnik mitu [w:] Niematerialne wartości krajobrazów kulturowych (red.): S. Bernat, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, nr 15, Sosnowiec: 248-258.
• Jędrzejczyk D., 2004: Geografia humanistyczna miasta, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa.
• Madurowicz M., 2002: Sfera sacrum w przestrzeni miejskiej Warszawy, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa.
• Myga Piątek U., 2005: Krajobraz kulturowy w badaniach geograficznych [w:] Krajobraz kulturowy. Aspekty teoretyczne i metodologiczne (red.): U. Myga –Piątek, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, nr 4, Sosnowiec: 40-53.
• Wolski A., 2011: Tożsamość społeczności lokalnej – kapitał czy balast? [w:] Dombrowicz M., Michniewicz-Ankiersztajn H.(red.), Turystyka w rozwoju regionalnym i lokalnym Krajny i Pałuk, Promotio Geographica Bydgostiensia tom VII, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz: 112-125.
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dąbrowa Chełmińska uchwalone Uchwałą nr XXVI/184/05 Rady Gminy Dąbrowa Chełmińska z dnia 7 grudnia 2005 r., http://www.bip.dabrowachelminska.lo.pl/?bip_id=587&cid=151&q=studium (01.06.2012 g.10:40).