Ocena wpływu odpompowywania wody z terenów depresyjnych na warunki wodne torfowisk obszaru Natura 2000 „Uroczyska w Lasach Stepnickich” na podstawie modelowania hydrodynamicznego

• Autorzy: Solovey T. , Janica R.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0012.5054

Warianty tytułu

EN

Assessment of the impact of water pumping from depression areas on the water conditions of Natura 2000 peatbog “Uroczyska w Lasach Stepnickich” based on hydrodynamic modelling

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Brak nieprzerwanie funkcjonującego systemu odwadniającego oraz zaniedbanie infrastruktury melioracyjnej skutkuje przywróceniem naturalnych procesów zatapiania obszarów depresyjnych po wschodniej stronie ujściowego odcinka Odry i Zalewu Szczecińskiego. Na tych terenach obserwuje się utrzymujące się wtórne zabagnienie siedlisk przyrodniczych. Analizę wpływu odpompowania wody z obszarów depresyjnych na dynamikę pierwszego poziomu wodonośnego przeprowadzono na obszarze Natura 2000 „Uroczyska w Lasach Stepnickich PLH320033”. Symulacja wpływu odpompowywania wód na obniżenie poziomu zwierciadła wód podziemnych na podstawie modelowanie hydrodynamicznego wykazuje, że zasięg depresji z minimalnym obniżeniem dotyczy jedynie południowego niewielkiego fragmentu obszaru, a oddziaływanie ma charakter krótkookresowy. Zasadniczym czynnikiem wpływającym na stan płytkich wód podziemnych na analizowanym obszarze jest stan wód powierzchniowych w Odrze. Zagrożenie dla siedlisk przyrodniczych na omawianym obszarze, szczególnie w rezerwacie Uroczysko Święta, wiąże się z ich postępującym podtapianiem, zachodzącym na skutek systematycznego zmniejszania się ilości przerzucanych wód.

EN

Both the lack of a continuously functioning drainage system and the neglect of the drainage infrastructure result in restoration of natural sinking processes in depression areas on the eastern side of the Odra River estuary and the Szczecin Lagoon. Persistent restoration of natural habitats can be observed in these areas. The impact of water pumping at depression areas on the dynamics of the first (shallow) aquifer was analysed in the Natura 2000 site called “Uroczyska w Lasach Stepnickich PLH320033”. Simulation of the impact of water pumping on lowering of groundwater levels based on hydrodynamic modelling shows that the minimum groundwater level variations in the depression range occur only in a small southern part of the area, and the impact is of short-term nature. The basic factor affecting shallow groundwater in the analysed area is the water table level in the Odra River. The threat to natural habitats, especially in the “Uroczysko Święta” reserve, is associated with their progressive flooding, which occurs as a result of a systematic decrease in the amount of water being pumped.

Słowa kluczowe

PL

modelowanie; torfowiska; odwadnianie; Natura 2000; Uroczyska w Lasach Stepnickich

EN

modelling; peatbogs; drainage; Nature 2000; "Uroczyska w Lasach Stepnickich"

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 471, Hydrogeologia, z. 15
• Strony: 159--169
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Solovey T.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Janica R.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

• [1] BAJON A., DYMEK G., RYNDZIEWICZ-WOŹNY B., 2006 – Materiały podstawowe do planu ochrony rezerwatu przyrody „Olszanka” na lata 2007–2026. Arch. Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej w Warszawie, Gorzów Wielkopolski.
• [2] BORÓWKA R., 2002 – Środowisko geograficzne. W: Przyroda Pomorza Zachodniego (red. K. Kaczanowska): 6–105. Oficyna in Plus, Szczecin.
• [3] DADLEZ J., 1957 – Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski 1 : 50 000, ark. Goleniów (191). Wydaw. Geol., Warszawa.
• [4] DOKUMENTACJA PLANU ZADAŃ OCHRONNYCH UROCZYSKA W LASACH STEPNICKICH PLH320033 – Strona internetowa Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska: http://szczecin.rdos.gov.pl/plany-zadan-ochronnych.
• [5] HERBICH J., HERBICH M., HERBICH P., 1996 – Koncepcje renaturyzacji szaty roślinnej torfowisk na przykładzie wybranych rezerwatów regionu gdańskiego. Prz. Przyr., 7, 3/4: 95–108.
• [6] JASNOWSKA J., 2008 – Plan ochrony rezerwatu przyrody „Uroczysko Święta im. Profesora Mieczysława Jasnowskiego”. Arch. Biura Konserwacji Przyrody w Szczecinie, Szczecin.
• [7] JASNOWSKA J., WRÓBEL M., 2011 – Zagrożenie powodzią torfowisk nad Zalewem Szczecińskim (Pomorze Zachodnie) – przyczyny i skutki. Chrońmy Przyr. Ojcz., 67: 68–75.
• [8] JASNOWSKI M., 1960 – Torfowisko wysokie w dolinie Odry u jej ujścia do Zalewu Szczecińskiego. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol., 25: 99–116.
• [9] JASNOWSKI M., 1962 – Budowa i roślinność torfowisk Pomorza Zachodniego. Szcz. Tow. Nauk. Wydz. Nauk Przyr. i Rol., 10: 51–57
• [10] JASNOWSKI M., 1993 – Torfowiska w rejonie Szczecina. W: Stan środowiska miasta i rejonu Szczecina, zagrożenia i ochrona (red. J. Janowska). Szcz. Tow. Nauk, Szczecin.
• [11] OPERAT GLEBOWO-SIEDLISKOWY NADLEŚNICTWA GOLENIÓW, 1983 – Arch. Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej w Szczecinku, Szczecinek.
• [12] PLAN URZĄDZANIA LASU DLA NADLEŚNICTWA GOLENIÓW SPORZĄDZONY NA LATA 1997–2006, 1997 – Arch. Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej. Oddz. w Gorzowie Wlkp., Gorzów Wielkopolski.
• [13] PIOTROWSKI A., 1981 – Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski 1:500 000, ark. Police (190) wraz z objaśnieniami. Inst. Geol., Warszawa.
• [14] RUSZAŁA M., 2014 – Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski 1:50 000, ark. Racimirze 152 wraz z objaśnieniami – reambulacja. Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).