Woda jako źródło energii elektrycznej w Polsce

• Autorzy: Olkuski Tadeusz

Identyfikatory

DOI

10.29227/IM-2024-01-112

Warianty tytułu

EN

Water as a Source of Electricity in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Woda jest niezbędnym składnikiem naszego życia. Odgrywa kluczową rolę we wszystkich procesach biologicznych, procesach przemysłowych, w rolnictwie, transporcie, wytwarzaniu energii elektrycznej i ciepła i w wielu innych dziedzinach życia. Celem artykułu jest pokazanie znaczenia wody w produkcji energii elektrycznej w Polsce. Jak wiemy, energetyka wodna jest jedną z najstarszych form wykorzystywania energii. Już w starożytności wykorzystywana była na przykład do napędu młynów wodnych. W dzisiejszych czasach jej energetyczne wykorzystanie jest zupełnie inne. W Polsce energetyka wodna jest słabo rozwinięta. Moc zainstalowana w elektrowniach wodnych zawodowych wynosi zaledwie 2 292,2 MW, w tym w elektrowniach szczytowo-pompowych 1 792,3. Produkcja energii elektrycznej w elektrowniach wodnych wynosi w Polsce niecałe 2 TWh, co jest wielkością symboliczną, stanowiącą zaledwie 0,6% rocznej produkcji energii elektrycznej w naszym kraju. Polska posiada ponad 700 elektrowni wodnych, ale większość z nich to małe elektrownie wodne nie przekraczające 5 MW mocy. Największymi elektrowniami wodnymi w Polsce są: elektrownia Żarnowiec, elektrownia Porabka-Żar oraz elektrownia Solina wchodząca w skład Zespołu Elektrowni Wodnych Solina – Myczkowce. Wszystkie te elektrownie są elektrowniami szczytowo-pompowymi. Według prognoz światowych pomimo gwałtownego rozwoju fotowoltaiki oraz energetyki wiatrowej energetyka wodna pozostanie do 2030 roku największym na świecie źródłem wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych.

EN

Water is an essential ingredient of our lives as it plays a key role in all biological and industrial processes, agriculture, transport, electricity and heat generation, and other areas of life. The article aims to show the importance of water in electricity production in Poland. As we know, hydropower is one of the oldest forms of energy generation, as it has been used to power watermills from ancient times. Nowadays it is used differently. In Poland, hydropower is underdeveloped. The total installed power in commercial hydropower plants is only 2,292.2 MW, including 1,792.3 in pumped-storage power plants. The production of electricity in hydroelectric power plants in Poland is less than 2 TWh, constituting only 0.6% of the annual electricity production. Poland has over 700 hydroelectric power plants, but most of them are small hydropower plants with less than 5 MW of power. The largest hydroelectric power plants in Poland are Żarnowiec, Porąbka-Żar, and Solina power plants, the latter being a part of the Solina–Myczkowce hydroelectric power plant. All of them are pumped storage power plants. According to global forecasts, despite the rapid growth of photovoltaics and wind power, hydropower will remain the world's largest source of renewable electricity generation until 2030.

Słowa kluczowe

PL

woda; produkcja energii; elektrownie wodne

EN

water; electricity production; hydro power plants

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
• Czasopismo: Inżynieria Mineralna
• Rocznik: 2024
• Tom: Vol. 2, no. 1
• Strony: 219--225
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., tab., wykr., zdj.

Twórcy

autor

Olkuski Tadeusz

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza

• https://orcid.org/0000-0001-8081-2348

Bibliografia

• 1. ARE 2023 – Statystyka elektroenergetyki Polskiej. Agencja Rynku Energii. Warszawa 2024
• 2. Budowle https://www.budowle.pl/budowla/elektrownia-porabka-zar dostęp: 07.04.2024
• 3. Czyste Powietrze https://czystepowietrze.gov.pl/ dostęp: 01.04.2024
• 4. Energa-wytwarzanie http://www.energa-wytwarzanie.pl/obiekty/lista-obiektow/zydowo%2C51%2Cobiekt.html dostęp: 17.04.2024
• 5. Energa-wytwarzanie http://www.energa-wytwarzanie.pl/odnawialne-%C5%BAr%C3%B3d%C5%82a-energii/ener-gia-wodna/elektrownie-wodne-duze-segment.html dostęp: 17.04.2024
• 6. Energia wodna [W:] Podstawy Gospodarki Surowcami Energetycznymi, pod red. E. Mokrzyckiego. Uczelniane Wy-dawnictwa Naukowo-Dydaktyczne. Kraków 2005
• 7. GKPGE https://www.gkpge.pl/grupa-pge dostęp: 07.04.2024
• 8. IEA https://www.iea.org/energy-system/renewables/hydroelectricity dostęp: 27.02.2024
• 9. Mój Prąd https://mojprad.gov.pl/ dostęp: 01.04.2024
• 10. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie https://www.wody.gov.pl/ dostęp: 26.02.2024
• 11. PGEEO https://pgeeo.pl/nasze-obiekty/elektrownie-wodne/ dostęp: 07.04.2024
• 12. Polityka energetyczna Polski do 2040 roku (PEP2040) (PEP2040 2021; Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Warszawa 2021; Załącznik do uchwały nr 22/2021 Rady Ministrów z dnia 2 lutego 2021 r.
• 13. Polska na drodze zrównoważonego rozwoju Główny Urząd Statystyczny https://raportsdg.stat.gov.pl/2020/cel6.html dostęp: 20.03.2024
• 14. Projekt ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowych oraz inwestycji towarzyszących (https://www.gov.pl/web/klimat/rzad-przyjal-specustawe-o-elektrowniach-szczytowo-pompowych2 dostęp: 20.05.2024
• 15. Raport 2022 – Rola elektrowni szczytowo-pompowych w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym: uwarunkowania i kierunki rozwoju. Zespół Ekspercki do spraw Budowy Elektrowni Szczytowo-Pompowych. Warszawa 2022
• 16. Raport PSE 2023
• 17. Tokarz J., Hryckiewicz L., Elektrownia wodna Żarnowiec – historia i dzień dzisiejszy. Energetyka i Ekologia, sierpień 2003. str. 509-515
• 18. Ustawa o Odnawialnych Źródłach Energii Dz.U. 2015 poz. 478 Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii
• 19. Ustawa Prawo Wodne Dz. U. 2017 poz. 1566, Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r.
• 20. Ustawa z dnia 20 maja 2016 r., poz. 961 o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych
• 21. ZEPAK https://zepak.com.pl/pl/; dostęp: 01.04.2024

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).