Identyfikatory
Warianty tytułu
Języki publikacji
Abstrakty
The paper verified the hypothesis of the existence of the correlation between the content of zinc in soils and plants in the municipality of Trzebinia that is in the area which is highly degraded as a result of long term activity of mining and processing of local raw materials. In order to achieve the above, the total metal content in plant and soil material as well as the selected physicochemical properties of soil such as pH, electrolytic conductivity, organic matter content and granulometric composition were determined. 664 soil material samples and 332 plant material samples were collected in years 2010-2012 from 83 research plots located in fallow lands of the town of Trzebinia and in 10 village councils of the municipality. The results obtained of zinc content do not confirm the correlation between soil and plant. The disclosed concentration of the element is in line with indications of permitted levels of metal content in plants proposed by IUNG, which allows the use of plant material as animal feed. The mean content of zinc in the soils of the municipality is higher than the permitted level of national regulations. The claim that the soil of the municipality is contaminated with the element is eligible.
Słowa kluczowe
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
1581--1592
Opis fizyczny
Bibliogr. 60 poz., rys., tab.
Twórcy
autor
- Department of Regional Economics, Cracow University of Economics, ul. Rakowicka 27, PL 31-510 Krakow
Bibliografia
- Abramowska A. (2006). Armeria maritima - Gatunek rośliny przystosowanych do wzrostu na glebach skażonych metalami ciężkimi. Kosmos.nr.2-3. Tom 55, s. 217-227.
- Alloway B.J., Ayres D.C. (1999). Chemiczne podstawy zanieczyszczenia środowiska. PWN. Warszawa.
- Baranowska-Morek A. (2003). Roślinne mechanizmy tolerancji na toksyczne działanie metali ciężkich. Kosmos-Problemy Nauk Biologicznych., 52, 2, 283-298.
- Bidar G., Gar G., Pruvot C., Dewaele D., Cazier F., Douay F., Shirali P. (2007). Behavior of Trifolium repens and Lolium perenne growing in a heavy metal contaminated field: Plant metal concentration and phytotoxicity. Environmental Pollution 147, 546-553.
- Biernacki W., Liwski M. (1986). Pierwiastki śladowe w glebach wokół Rafinerii Płockiej. Roczniki Gleboznawcze,38,1,91-99.
- Blake L., Goulding K.W.T. (2002). Effects of atmospheric deposition, soil pH and acidification on heavy metal contents in soils and egetation of semi-natural ecosystems at Rothamsted Experimental Station, UK. Plant and soil, 240, 235-251.
- Broadley MR, White PJ, Hammond JP, Zelko I, Lux A. (2007). Zinc in plants. New Phytol., 173, 677-702.
- Burzyńska I. (2009). Wpływ odczynu gleby na współzależność miedzy zawartością Rozpuszczalnych form cynku w układzie gleba - roślinność łąkowa. Ochrona środowiska i zasobów naturalnych, 40, 246-253.
- Chrzan A., Makro-Worłowska M., Łaciak T. (2009). Metale ciężkie w glebie i organizmach bezkręgowców glebowych, Proceedings of EC Opole, Vol.3 No.1.
- Cieśliński G. (1997). Low molecular weight organic acids released from roots of durum wheat and flax into the sterile nutrient solution. J. Plant Nutr., 20,753-764.
- Curzydło J. (1995). Skażenia motoryzacyjne wzdłuż dróg i autostrad oraz sposoby przeciwdziałania ujemnym skutkom motoryzacji w środowisku. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych PAN, 418, 265-270.
- Czarnowska K. (1996). Ogólna zawartość metali ciężkich w skałach macierzystych jako tło geochemiczne gleb. Roczniki Gleboznawcze,31, 1, 77-115.
- Czerwiński W. (1977). Fizjologia roślin. PWN, Warszawa.
- Dąbkowska-Naskręt H., Różański Sz. (2009). Formy połączeń Pb i Zn w glebach urbanoziemnych miasta Bydgoszczy. Ochrona środowiska i zasobów naturalnych, 41,490-496.
- Drozd J., Licznar M., Licznar S.E., Weber J. (2002). Gleboznawstwo z elementami mineralogii i petrografii. Wydawnictwo Akademia Rolnicza ,Wrocław.
- Dziadek K., Wacławek W. (2005). Metale ciężkie w środowisku. Cz. I. metale ciężkie (Zn, Cu, Ni, Pb, Cd) w środowisku glebowym. Chemia, Dydaktyka, Ekologia, Metrologia, 10, 1-2, 33-44.
- Environmental Program for the municipality of Trzebinia for the years 2010-2013 together with strategic environmental impact assessment of the program.
- Gałuszka A. (2007). A review of geochemical background concepts and an axamples using data from Poland. Environ. Geol., 52, 861-870.
- Gambuś F. (1993). Metale ciężkie w wierzchniej warstwie gleb i roślin regionu krakowskiego. Habilitation dissertation.Zeszyty Naukowe AR im. H. Kołłątaja in Krakow, 176.
- Gambuś F., Rak M. (2000). Wpływ właściwości gleby na rozpuszczalność związków kadmu. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 472, 251-257.
- Gawroński K. (2002). Zanieczyszczenie gleb metalami ciężkimi i siarką na tle struktury funkcjonalno - przestrzennej gmin województwa małopolskiego. Skrypt Akademia Rolnicza w Krakowie.
- Gębski M. (1998). Czynniki glebowe oraz nawozowe wpływające na przyswajanie metali ciężkich przez rośliny. Postępy Nauk Rolniczych, 5, 3-16.
- Godzik B. (1999). Stężenia metali ciężkich w glebach i wybranych warzywach w krakowskich ogrodach działkowych wyniki 15-letnich badań . Chemia i Inżynieria Ekologiczna, t. 6, 5-6, 409-417.
- Gondek K., Kopeć M. (2005). Zawartości metali ciężkich w runi łąkowej na glebie bardzo kwaśnej. Inżynieria Ekologiczna, 10, 115-121.
- Gworek B., Barański A., Czarnomski K., Sienkiewicz J., Porębska G. (2000). Procedura oceny ryzyka w zarządzaniu gruntami zanieczyszczonymi metalami ciężkimi. Wydawnictwo Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa.
- http://www.trzebinia.pl/informacja-o-trzebini/mapa-gminy
- Industry standard BN-78/9180-11. Gleby i utwory mineralne - podział na frakcje i grupy granulometryczne.
- Jackowska I. (1997). Uruchomienie jonów niklu i kadmu z frakcji pyłowej gleby pod wpływem zmian odczynu i temperatury. Zeszyty Problemów Postępów Nauk Rolniczych, 448a, 161-166.
- Jędrzejczyk M., Rostański A. (2001). Hałda pocynkowa - siedlisko introdukowanych taksonów Viola guestphalica nauenb. I Viola calaminaria (ging.)lej. Natura Silesiae Superioris, Suplement, 45-54.
- Journal of Laws 2002 No. 165, item 1359. Regulation of the Minister of Environment dated 4 October, 2002 on standards for soil quality and land quality.
- Kabata-Pendias A., Mukherjee A.B. (2007). Trace elements from soil to human. Springer, Berlin.
- Kabata-Pendias A., Pendias H. (1979). Pierwiastki śladowe w środowisku biologicznym. Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa.
- Kabata-Pendias A., Pendias H. (1999). Biogeochemia pierwiastków śladowych. PWN, Warszawa.
- Kabata-Pendias A., Pendias H. (2002). Biogeochemia pierwiastków śladowych (Biogeochemistry of Trace Elements). PWN, Warszawa.
- Kabata-Pendias A., Piotrowska M. (1984). Zanieczyszczenia gleb i roślin uprawnych pierwiastkami śladowymi, CBR, Warszawa.
- Kabata-Pendias A., Szteke B. (2012). Pierwiastki śladowe w geo-i biosferze, Puławy.
- Kaszubkiewicz I., Kawałko D. (2009). Zawartość wybranych metali ciężkich w glebach i roślinach na terenie powiatu jenonogórskiego. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, 40, 177-189.
- Kawałko D. (2000). Zawartość manganu, cynku i miedzi w glebach wytworzonych z różnych skał macierzystych na terenie Ślężańskiego Parku Krajobrazowego. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 471, 313-318.
- Kiryk F. (1994). Trzebinia .Zarys dziejów miasta i regionu. Wydawnictwo i drukarnia Secesja, Kraków.
- Kośla T. (1999). Biologiczne i chemiczne zanieczyszczenia produktów rolniczych. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
- Martyn W., Niemczuk B. (2009). Wpływ sposobu użytkowania na zawartość i rozmieszczenie różnych form cynku w profilach gleb płowych i rdzawych. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, 40.
- Mercik S. (2004). Chemia rolna. Podstawy teoretyczne i praktyczne. SGGW, Warszawa. Monitoring of the Chemistry of Arable Soils in Poland in fears (2010-2012).
- Niesiobędzka K., Krajewska E. (2007). Akumulacja metali ciężkich w glebach i roślinności trawiastej przy trasach szybkiego ruchu. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, 31, 278-283.
- Ovečka M., Takáč T. (2014). Managing heavy metal toxicity stress in plants: Biological and biotechnological tools. Biotechnology Advances, 32, 73-86.
- Palazzo A.J., Cary T.J., Hardy S.E., Lee C.R. (2003). Root growth and metal uptake in four grasses grown on zinc-contaminated soils. Journal of Environmental Quality, 32, 834-840.
- Pasławski P. (2002). Oznaczenia cynku w próbach środowiskowych metodami instrumentalnymi.[W]. Cynk w środowisku - problemy ekologiczne i metodyczne. Zeszyty Naukowe Komitetu Człowiek i Środowisko PAN, 33, 55-67.
- Petryk A. (2016). Assessment of heavy metals in plants and soil in the Trzebinia Municipality, Poland. 1.Cadmium. Infrastructure and Ecology of Rural Areas. No. IV/1/2016. s. 1243-1256. DOI: 10.14597/infraeco.2016.4.1.091.
- Piskornik Z. (1994). Fizjologia roślin dla wydziałów ogrodniczych. Wydanie drugie poprawione. Publishing House of Univesity of Agriculture in Kraków. Kraków.
- Prasad M.V.N. (2002). Zinc is the friend or foe of life.[W]. Cynk w środowisku - problemy ekologiczne i metodyczne. Zeszyty Naukowe Komitetu Człowiek i Środowisko PAN,33,49-54.
- Siwek M. (2008). Rośliny w skażonym metalami ciężkimi środowisku poprzemysłowym. Część II. Mechanizmy detoksyfikacji i strategie przystosowania roślin do wysokich stężeń metali ciężkich, Wiadomości Botaniczne,52(3/4), 7-23.
- Słysz A., Wierzbicka M. H. (2005). Przystosowania roślin Armeria Maritima do wzrostu w środowisku skażonym metalami ciężkimi. Obieg Pierwiastków w Przyrodzie. Monografia,T. III, 629-636.
- Smal H., Ligęza S., Misztal M. (2000). Całkowita zawartość Zn, Cu, Pb i Cd w glebiei w roztworze glebowym w profilach gleb uprawnych i leśnych. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 471, 17-124.
- Spiak Z. (1998). Wpływ odczynu gleby na pobieranie cynku przez rośliny. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych,456,439-443.
- Świercz A., Sykała E. (2009). Charakterystyka jakości gleb ogrodów działkowych w Kielcach. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, 40, 103-115.
- Szteke B. (2002). Cynk w żywności. Cynk w środowisku - problemy ekologiczne i metodyczne. Zeszyty Naukowe Komitetu Człowiek i Środowisko PAN, 33 ,29-38.
- Terelak H., Motowicka-Terelak T., Stuczyński T., Pietruch C. (2000). Pierwiastki śladowe (Cd, Cu, Ni, Pb, Zn) w glebach użytków rolnych Polski. IUNG, Warszawa 2000.
- Terelak H., Motowicka-Terelak T., Stuczyński T., Budzyńska K. (1995). Zawartość metali ciężkich i siarki w glebach użytków rolnych Polski oraz ich zanieczyszczenie tymi składnikami. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolnych, 418, 45-49.
- Węglarzy K. (2007). Metale ciężkie - źródła zanieczyszczeń i wpływ na środowisko. Wiadomości Zootechniczne,45(3), 31-38.
- Zawadzki J., Fabijańczyk P. (2005). Analiza korelacji i regresji miedzy zawartością metali ciężkich a odczynem pH gleb na obszarze aglomeracji warszawskiej. Obieg Pierwiastków w Przyrodzie. Monografia, T. III, 79-83.
- Zieliński S. (2003). Elektroniczne usuwanie metali ciężkich z gleby. Chemia i Inżyniera Ekologiczna, 45-49.
Uwagi
Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-731bb01f-ad52-4589-91a3-80b809d470b9