Zastosowanie technik heurystycznych w modelowaniu czynnika ludzkiego w drogowym transporcie towarów niebezpiecznych

• Autorzy: Bęczkowska S. , Grabarek I.

Warianty tytułu

EN

Application of fuzzy sets in modeling of human factor in the transport of hazardous materials

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W niniejszym artykule omówiono kwestie związane z modelowaniem czynnika ludzkiego w transporcie towarów niebezpiecznych. Człowiek ze względu na swoją złożoność jest elementem bardzo trudnym do sparametryzowania. W literaturze przedstawione są różne próby modelowania działań człowieka. Autorzy w swojej pracy do budowy modelu czynnika ludzkiego zastosowali techniki heurystyczne, a dokładniej techniki zbiorów rozmytych. W modelach tych działania człowieka określono przy pomocy opisu słownego, czyli lingwistycznego. Specyfika zbiorów rozmytych pozwala w sposób „naturalny” ograniczyć „precyzję” w opisie zachowań człowieka. Model zbudowano w oparciu o autorskie badania ankietowo-ekspertowe, na podstawie których wyselekcjonowano poszczególne cechy. Następnie cechom przypisano odpowiednie stany. Parametrem wyjściowym modelu jest λL - intensywność wystąpienia wypadku w wyniku popełnienia błędu przez człowieka (kierowcę). Słowa kluczowe: czynnik ludzki, towary niebezpieczne, zbiory rozmyte, model oceny ryzyka.

EN

This article describes and analyses issues related to modelling of human factor in the transport of hazardous materials. Due to its complexity, a human being constitutes an element parameterization of which encounters numerous difficulties. In the literature various attempts of human actions’ modelling have been presented. Authors of the article have used heuristic techniques – particularly, fuzzy set methods – in order to build a model of human factor for the purposes of their work. This model defines human actions by text description, that is, linguistically. The specificity of fuzzy sets allows the “precision” of human actions’ description to be “naturally” limited. The model has been built upon proprietary expert-based surveys, enabling selection of specific features, influencing driver’s efficiency, with their corresponding levels. The model’s initial parameter is λL – intensity of accidents caused by driving mistakes.

Słowa kluczowe

PL

czynnik ludzki; towary niebezpieczne; zbiory rozmyte; model oceny ryzyka

EN

human factor; hazardous materials; fuzzy sets; model of risk assessment

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 4
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., tab., pełen tekst na CD

Twórcy

autor

Bęczkowska S.

• Politechnika Warszawska, Wydział Transportu

autor

Grabarek I.

• Politechnika Warszawska, Wydział Transportu

Bibliografia

• [1] ADR (2009-2011): Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu towarów niebezpiecznych,
• [2] Bęczkowska S., Grabarek I. (2010): Analiza czynników warunkujących ergonomiczne warunki pracy i bezpieczeństwo podczas transportu towarów niebezpiecznych. Czasopismo Logistyka 4/2010, Poznań,
• [3] Bęczkowska S., Grabarek I., Choromański W. (2012): Modelowanie ryzyka w drogowym transporcie towarówniebezpiecznych z uwzględnieniem czynnika ludzkiego. Monografia „Ergonomia w gospodarce opartej na wiedzy”, Komitet Ergonomii PAN, s.183-197, Warszawa.
• [4] Bęczkowska S., Grabarek I. (2012): Czynnik ludzki w ocenie ryzyka w transporcie towarów niebezpiecznych, Technika Transportu Szynowego 09/2012, Łódź.
• [5] Bęczkowska S., Grabarek I., Choromański W. (2013): Model oceny ryzyka w drogowym transporcie towarów niebezpiecznych – wybrane zagadnienia. Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej, z. 97,Warszawa.
• [6] Główny Urząd Statystyczny( 2010) – dane statystyczne z wypadków,
• [7] Grabarek I. (2003): Diagnozowanie ergonomiczne układu operator – pojazd szynowy – otoczenie, Prace Naukowe Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej, zeszyt 51, Warszawa,
• [8] Gronowicz J. (2004): Ochrona środowiska w transporcie lądowym. Biblioteka problemów eksploatacji, Wyd. IteE, Poznań-Radom.
• [9] Jacyna M.: (2009): „Modelowanie i ocena systemów transportowych”, Wyd. Oficyna Wydawnicza PW
• [10] Krajowy Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego na lata 2005 – 2007 - 2013 “GAMBIT 2005”. Ministerstwo Infrastruktury, Warszawa 2005.
• [11] Medasani S., Kim J., Krishnapuram R. (1998): An overview of membership function generation techniques for pattern recognition. Internat, J. Approx. Reason., 19, 391-417.
• [12] Państwowa Straż Pożarna - dane statystyczne.
• [13] Radkowski S. (2003): Podstawy bezpiecznej techniki. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
• [14] Sassanelli D. (2002): Parking demand assignment by means of possibility theory based procedure. Archives of Transport, vol. 14, Warsaw.
• [15] Szarata A. (2013): Modelowanie podróży wzbudzonych oraz tłumionych zmianą stanu infrastruktury transportowej. Monografia 439, Politechnika Krakowska, seria Inżynieria Lądowa, Kraków.
• [16] Szopa T.(2009): Niezawodność i bezpieczeństwo. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.