Niwelacja trygonometryczna – wybrane aspekty teoretyczne i praktyczne (część 3)

• Autorzy: Kobryń Andrzej

Identyfikatory

DOI

10.15199/50.2022.3.1

Warianty tytułu

EN

Trigonometrical leveling – selected theoretical and practical aspects (part 3)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie różnych opracowań źródłowych, w artykule przedstawiono wybrane aspekty teoretyczne i praktyczne w odniesieniu do zastosowań niwelacji trygonometrycznej. W szczególności dotyczy to kwestii pomiarowych, jak też opracowywania wyników pomiarów. Szczególną uwagę poświęcono zagadnieniom związanym z refrakcją pionową oraz sposobami redukcji jej wpływu na wyniki pomiarów.

EN

On the basis of various source studies, the article presents selected theoretical and practical aspects in relation to the applications of trigonometric leveling. This applies in particular to measurement issues as well as the elaboration of the measurement results. Particular attention was paid to issues related to vertical refraction and how to reduce its impact on the measurement results.

Słowa kluczowe

PL

pomiary wysokościowe; niwelacja trygonometryczna; refrakcja pionowa

EN

height measurement; trigonometric levelling; vertical refraction

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Geodezyjny
• Rocznik: 2022
• Tom: R. 94, nr 3
• Strony: 9--13
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., rys., tab., wykr., zdj.

Twórcy

autor

Kobryń Andrzej

• Politechnika Białostocka, Wydział Budownictwa i Nauk o Środowisku

• https://orcid.org/0000-0002-4775-8164

Bibliografia

• [1] Bahnert G., 1986. “Refraktion und Refraktionskoeffizient”. Vermessungstechnik, vol.34, 276-279, Berlin.
• [2] Baselga M.S., Garcia-Asenjo V.L., Garrigues T.P., 2014. “Practical formulas for the refraction coefficient”. Journal of Surveying Engineering, vol.140(2), 1-5, DOI: 10.1061/(ASCE) SU.1943-5428.0000124
• [3] Brunner F., Fraser C., 1977. “Application of the atmospheric turbulent transfer model (TTM) for the reduction of microwave FDM”. Australian Journal of Geodesy, Photogrammetry & Surveying, vol.27, pp.3-26.
• [4] Flach P., Maas H.G., 1999. “Vision-based techniques for refraction analysis in applications of terrestrial geodesy”. Proc. ISPRS Workshop on Vision-Based Techniques in Visualization and Animation. IAPRS Vol. XXXII-5/W13, pp.195-201, Amsterdam.
• [5] Gaifillia D., Pagounis V., Tsakiri M., Zacharis V., 2016. “Empirical modelling of refraction error in trigonometric heighting using meteorological parameters”. Journal of Geosciences and Geomatics, Vol.4(1), 8-14, DOI: 10.12691/jgg-4-1-2.
• [6] Grabowski R.J., Kobryń A., 1997. „The simplified geometrical vertical refraction model at determining vertical displacements by means of the trigonometrical levelling method”. Geodezja i Kartografia, t.XLVI, z.1, 63-73, Warszawa.
• [7] Hennes M.R., Dönicke r., Christ H., 1999. “Zur Bestimmung der temperaturgradienteninduzierten Richtungsverschwenkung beim Tunnelvortrieb”. Vermessung, Photogrammetrie, Kulturtechnik, vol.8, 418-426, Berlin.
• [8] Hirt C., Guillaume S., Wisbar A., Bürki B., 2010. “Monitoring of the refraction coefficient in the lower atmosphere using a controlled setup of simultaneous reciprocal vertical angle measurements”. Journal of Geophysical Research, vol.115, D21102, DOI: 10.1029
• [9] Ingensand H., 1990. “Das Rapid Precision Levelling Project. Die Entwicklung eines automatischen trigonometrischen Nivellementsystems mit integrierten Dispersometer”. Vermessungswesen und Raumordnung, 2-3/1990, 105-114, Bonn.
• [10] Ingensand H., 2008. “Concepts and solutions to overcome the refraction problem in terrestrial precision measurements”. Geodezija ir Kartografija, vol.34(2), 61-65, Vilnius.
• [11] Kahmen H., Faig W., 1988. “Surveying, Walter de Gruyter, Berlin.
• [12] Kobryń A., 1994. “Wpływ refrakcji pionowej na wyniki pomiaru przemieszczeń pionowych metoda niwelacji trygonometrycznej”. Przegląd Geodezyjny, t.LXVI, z.9, 6-8.
• [13] Kobryń A., 2011. “Polynomial solutions of transition curves”. Journal of Surveying Engineering, vol.137(3), 71-80.
• [14] Kobryń A., 2017. “Transition curves for highway geometric design”. Springer International Publishing, Cham.
• [15] Kobryń A., 2021. “Modelling of the refraction in trigonometric leveling using polynomial transition curves”. Measurement, vol.181, DOI: 10.1016/j.measurement. 2021.209392.
• [16] Lazzarini T., 1977. „Geodezyjne pomiary przemieszczeń budowli i ich otoczenia”. PPWK, Warszawa.
• [17] Lian Y.Q., Li X.B., Wang X.C., 2005. “Real-time correction with atmospheric refraction coefficient based on artificial neural network”. Journal of Wuhan University of Technology, 27(4), 62-65, Wuhan.
• [18] Lobanowa Y., Bryn M., Svintsov E., 2020. “Determining the refraction coefficient based on the differences of the measured and known zenith-distances in short-distance trigonometric leveling”. In: Petriaev A., Konon A. (eds) Transportation soil engineering in cold regions, Vol.2. Lecture Notes in Civil Engineering, Vol. 50, Springer, Singapore.
• [19] Maruszczak A.P., 1989. “On the accuracy of one-sided trigonometric levelling along vertical bases”. Geodesy and Cartography, vol.4, Moscow. (in Russian) [20] Ramsayer K., 1979. “The accuracy of the determination of terrestrial refraction from reciprocal zenith angles. In: Proceedings of the IAU Symposium on Refractional Influences in Astrometry and Geodesy, ed. by E. Tengström and G.Teleki, 203-212, Springer, Berlin.
• [21] Schofield W., Breach M., 2007. “Engineering Surveying”, 6th ed., Butterworth-Heinemann, Oxford, U.K.
• [22] Skórczyński A., 1993. “Niwelacja trygonometryczna w pomiarach szczegółowych”. Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
• [23] Torge W., 2001. “Geodesy”, 3rd ed., Walter de Gruyter, Berlin.
• [24] Tsoulis D., Petrović S., KIlian N., 2008. “Theoretical and numerical aspects of the geodetic method for determining the atmospheric refraction coefficient using simultaneous and mutual zenith observations”. Journal of Surveying Engineering, vol.134(1), pp.3-12, DOI: 10.1061/(ASCE)0733-9453(2008)134:1(3)
• [25] Weiss A.I., Hennes M., Rotach M.W., 2001. “Derivation of the refractive index and temperature gradients from optical scintillometry to correct atmospherically induced errors for highly precise geodetic measurements”. Surveys in Geophysics, vol.22, 589-596.
• [26] Witte B., Binnenbruck B., 2000. “Present and future ways of determining the effect of vertical refraction by use of digital surveying instruments”. Proceedings FIG Seminar Mediterranean Surveyor in the New Millenium, FIG, Copenhagen, Denmark.
• [27] Witte B., 1990. „Möglichkeiten und Grenzen des trigonometrischen Nivellements”. Vermessungswesen und Raumordnung, 2-3/1990, 86-96, Bonn.
• [28] Wójcik M., 1993. “Nowy sposób ograniczenia wpływu refrakcji pionowej w badaniach przemieszczeń pionowych metodą trygonometryczną”. Geodezja i Kartografia, t.XLII, z.1, 25-35, Warszawa.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023)