Zastosowanie metody elektrooporowej w badaniach stanu termicznego zwałowisk odpadów powęglowych

• Autorzy: Kotyrba A. , Grądziel M. , Gogola K.

Warianty tytułu

EN

Application of the electrical resistance method in investigations of the thermal state of coal waste dumps

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W zwałowiskach odpadów w sprzyjających warunkach aerologicznych węgiel ulega samozapaleniu. Inicjuje to procesy termiczne w obrębie bryły zwałowiska. Jednym z negatywnych oddziaływań tych procesów na środowisko jest emisja powstających podczas spalania węgla gazów do atmosfery. Sposobem ograniczenia lub likwidacji tych oddziaływań jest prawidłowa rekultywacja hałdy. Aby jednak właściwie zaprojektować prace rekultywacyjne konieczne jest określenie przestrzennej charakterystyki stanu termicznego i geotechnicznego bryły zwałowiska. W artykule przedstawiono wyniki doświadczalnych prac badawczych wykonanych na nieczynnym zwałowisku odpadów powęglowych w Rudzie Śląskiej. Ich zadaniem było określenie przestrzennej charakterystyki strukturalnej i termicznej hałdy z wykorzystaniem pomiarów metodą sondowań elektrooporowych.

EN

Exploitation waste dumps of the hard coal mining industry are a durable element of the landscape in Silesia. In contradiction to waste dumps of other mining industry branches they are characterized by the content of coal in their mineral composition. In favourable aerological conditions coal is subject to spontaneous combustion. This phenomenon initiates thermal processes within the dump lump. One of the negative impacts of these processes on the environment is the emission into the atmosphere of gases originating during coal combustion. A method of reduction or elimination of these impacts is proper dump reclamation. In order to plan suitably the reclamation operations, it is necessary to determine the spatial characteristics of the thermal and geotechnical state of the dump lump. The article presents the results of experimental research work carried out at an inactive coal waste dump in Ruda Śląska in the framework of the research project POIG 1.3 entitled ”Management system of liquidation of CO emissions from coal waste dumps”. The task of the research work was the determination of the spatial structure and thermal characteristics of the dump using measurements by means of the electrical resistance prospecting method.

Słowa kluczowe

PL

geofizyka; metoda elektrooporowa; zwałowisko odpadów; węgiel; pożar

EN

geophysics; electrical resistance method; waste dump; coal; fire

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 68, nr 4
• Strony: 53--61
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz.

Twórcy

autor

Kotyrba A.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

autor

Grądziel M.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

autor

Gogola K.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

Bibliografia

• 1. Gogola K i inni.: Sprawozdanie z realizacji projektu UDA-POIG. 01.03.01-24-029/08-00 p.t. System zarządzania likwidacją emisji CO ze zwałowisk odpadów powęglowych. Koncepcja organizacji poligonu badawczego dla testowania innowacyjnych technologii gaśniczo–prewencyjnych na terenie zwałowiska odpadów powęglowych w rejonie ul. Bukowej w Rudzie Śl. Dokumentacja pracy SI GIG. Katowice, 2010 [praca niepublik].
• 2. Grądziel M.: Sprawozdanie z realizacji projektu UDA-POIG. 01.03.01-24-029/08-00 p.t. System zarządzania likwidacją emisji CO ze zwałowisk odpadów powęglowych. Rozpoznanie termiczne obiektów przy użyciu satelitarnych i lotniczych zdjęć termowizyjnych Dokumentacja pracy SI GIG. Katowice, 2010 [praca niepublik].
• 3. Grądziel i inni.: Sprawozdanie z realizacji projektu UDA-POIG. 01.03.01-24-029/08-00 p.t. System zarządzania likwidacją emisji CO ze zwałowisk odpadów powęglowych. Metodyka pomiarów wgłębnych stanu termicznego obiektów formowanych z odpadów powęglowych. Dokumentacja pracy SI GIG. Katowice, 2010 [praca niepublik].
• 4. Kotyrba A i inni.: Sprawozdanie z realizacji projektu UDA-POIG. 01.03.01-24-029/08-00 p.t. System zarządzania likwidacją emisji CO ze zwałowisk odpadów powęglowych. – Rozpoznanie struktury i własności składowiska odpadów powęglowych w Rudzie Śląskiej przy ul. Bukowej metodą sondowań elektrooporowych. Dokumentacja pracy BR GIG. Katowice, 2010 [praca niepublik].
• 5. Kotyrba A., Zakolski R.: Zależność oporności elektrycznej węgla od temperatury w świetle badań laboratoryjnych. Mat. III Konf. N.T. nt. Geofizyka w Geologii i Górnictwie. Wyd. AGH. 1996.
• 6. Kotyrba A.: Przewodnictwo elektryczne a zdolność do samozagrzewania się węgli kamiennych. Archiwum Górnictwa 44, 3. 1999 (435-447)
• 7. Kotyrba A., Kortas Ł., Siwek S.: Obrazowanie ognisk pożarów w składowiskach odpadów z produkcji węgla metodą sondowań elektrooporowych. Poster. II Konferencja nt. Geologia, hydrogeologia i geofizyka w rozwiązywaniu problemów górnictwa i energetyki. UŚl. Sosnowiec 4-7 Październik, 2009.
• 8. Landolt-Börnstein: Zahlwerte und Funktionen aus Naturwissenschaften und Technik. Band 1. Physikalische Eigenschaften der gesteine Teil band a,b. Herausgeber G.Angenheister. Springer Verlag. Berlin, Heidelberg, New York, 1982.
• 9. Plewa M., Plewa S.: Petrofizyka. WG. Warszawa. 1992.
• 10. Plewa S.: Wyniki badań petrofizycznych własności skał. Pr. Geol.Kom. Nauk Geol. PAN, 105. 1977.
• 11. Marchewka Ł.: Wykonanie odwiertów w materiale hałdowym na wytypowanych obiektach zwałowych wraz z zabezpieczeniem odwiertów. Dokumentacja P.H.U. „PROGEO”. Katowice. 2010 [praca niepublik].
• 12. Projekt prac budowlanych dla zadania p.t „Zwałowanie, rekultywacja i zagospodarowanie zwałowiska w wyrobisku Cegielni Bielszowice”. POLTEGOR. Wrocław, 1990 [praca niepublik].