Zasoby metanu pokładów węgla w Polsce

• Autorzy: Grzybek I.

Warianty tytułu

EN

Coalbed methane resources in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule porównano metodykę szacowania zasobów metanu w opracowaniach U.S. EPA i PIG oraz podjęto próbę przybliżonej oceny bardziej realnej wielkości tych zasobów w zagłębiach węglowych Polski. Za najbardziej prawdopodobną ich wielkość (do głębokości ok. 1650 m) uznano wartość ok. 1189,1 mld m3 w GZW (852,2 mld m3 w pokładach węgla, a 336,9 mld m3 w substancji organicznej rozproszonej w skałach płonnych), 156,26 mld m3 w LZW oraz co najmniej 17,12 mld m3 w DZW (razem: 1362,45 mld m3 ). Przy obecnym stanie technologii możliwe do ewentualnej eksploatacji będą jednak tylko zasoby do głębokości 1250 m. Dla GZW można je ocenić na maksymalnie 503,82 mld m3 .

EN

Estimations of coalbed methane resources prepared for Polish coal basins at 90. XX w. have shown significant differentiation. However, they were prepared using different assumptions and methodology. Comparison of the methodology of resource estimations used by U.S EPA [15] and PIG [10] shows, that the estimations concern different parameters, because U.S. EPA tried to evaluate all methane contained in Carboniferous rocks, while PIG evaluated only the amount of methane sorbed in thick coal seams lying in the high-methane part of the basins. Then, PIG estimation (350 bln cu m) is significantly too low, while estimation of U.S. EPA (1302.8 bln cu m) too high. So, there was once again tried to evaluate (in two manners) real CBM resources, in the article. The evaluation of the resources contained within waste rocks and all coal seams (independently on thickness) and to the depth of 1650 m has been stated as the most probable. They are as high as 1189.1 bln cu m for Upper Silesian Coal Basin (852.2 bln cu m in coal seams & 336.9 bln cu m in shales), 156,26 bln cu m for Lublin Coal Basin and not less than 17.1 bln cu m for Lower Silesia Coal Basin. However, taking into account the deepest coal mines as well as the deep of economic CBM boreholes in USA and Poland it can be assumed, that for the up to date state of the CBM production technology, there are possible for exploitation only 503.8 bln cu m of methane lying at the depth till 1250 m in maximum.

Słowa kluczowe

PL

metan pokładów węgla; zasoby MPW

EN

methane coal seams; MCS resources

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 2
• Strony: 15--22
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz.

Twórcy

autor

Grzybek I.

• Wyższy Urząd Górniczy w Katowicach

Bibliografia

• 1. Bilans Zasobów Złóż Kopalin w Polsce wg stanu na 31.XII.2016 r. Wyd. PIG-PIB, Warszawa 2017.
• 2. Cyrul T.: Kilka uwag metodologicznych o szacowaniu zasobów metanu pokładów węgla. Biul. Centrum Informacji Katowice – Metan Pokładów Węgla 1993, nr 3, s. 14–18.
• 3. Grzybek I.: Polish coalbed methane – The current situation and development possibilities. Coal International 1996, no. 3, s. 135–136.
• 4. Grzybek I.: Nowa procedura obliczeń metanonośności resztkowej węgla metodą analityczną w świetle wyników badań w centralnej części Zagłębia Górnośląskiego. Zeszyty Nauk. Politechniki Śląskiej, Górnictwo 1997, z. 235; s. 71–87.
• 5. Hadro J., Kilstrom K., Knox L.M. et. al.: Sprawozdanie z prac geologicznych wykonanych na obszarze koncesyjnym „Amoco”. Amoco Poland Ltd., Kraków 1997 (niepubl.).
• 6. Kaziuk H., Bromek T., Chećko J., Chudzicka B.: Mode of coal seam methane occurrence and its reserves in the Upper Silesian Coal Basin. Proceedings of The Silesian Intern. Conf. on Coalbed Methane Utilization, vol. I, Wyd. FEWE, Katowice 1994.
• 7. Knox L.M.: Coalbed methane in Upper Silesia, Poland – A comprehensive, integrated study. Proceedings of the International Coalbed Methane Symp. The University of Alabama, Alabama 1997, s. 127–135.
• 8. Kotarba M., Ney R., Hołda S.: Bilans akumulacji metanu w pokładach węgla kamiennego i w kompleksie skał iłowcowo-mułowcowych górnego karbonu produktywnego Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. [w:] Ney R., Kotarba M. (red.): Opracowanie modeli oraz bilansu generowania i akumulacji gazów w serii węglonośnej Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, Wyd. Centrum PPGSMiE PAN, Kraków 1995, s. 175–180.
• 9. Kotarba M., Pękała Z., Daniel J. i in.: Rozkład głębokościowy zawartości metanu i węglowodorów wyższych w utworach węglonośnych górnego karbonu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. [w:] Ney R., Kotarba M. (red.): Opracowanie modeli oraz bilansu generowania i akumulacji gazów w serii węglonośnej Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, Wyd. Centrum PPGSMiE PAN, Kraków 1995, s. 61–74.
• 10. Kotas A. (red.): Ocena stanu rozpoznania występowania i zasobów metanu pokładów węgla w polskich zagłę- biach węglowych. PIG Oddz. Górnośląski, Sosnowiec 1990 (niepubl.).
• 11. Kotas A. (red.): Coal-Bed Methane Potential of the Upper Silesian Coal Basin, Poland. Prace PIG, CXLII, Warszawa 1994.
• 12. Łuczak Z., Startek Z., Trentowski J., Kancler M.: Dolnośląskie Zagłębie Węglowe. [w:] Kotas A. (red.): Ocena stanu rozpoznania występowania i zasobów metanu pokładów węgla w polskich zagłębiach węglowych, PIG Oddz. Górnośląski, Sosnowiec 1990 (niepubl.).
• 13. Ney R., Kotarba M. (red.): Opracowanie modeli oraz bilansu generowania i akumulacji gazów w serii węglonośnej Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, Wyd. Centrum PPGSMiE PAN, Kraków 1995.
• 14. Pękała Z.: Metan pokładów węgla Górnośląskiego Zagłębia Węglowego – Problemy rozpoznawania i określenia zasobów. Biul. Centrum Informacji Katowice – Metan Pokładów Węgla 1992, nr 2, s. 12.
• 15. Pilcher R.C., Bibler C.J., Glickert R. et al.: Assessment of the Potential for Economic Development and Utilization of Coalbed Methane in Poland. U.S. EPA Report No. EPA/400/1-91/032, 1991.
• 16. Rychlicki S., Twardowski K., Kwarciński J., Traple J.: Ocena zasobów metanu pokładów węgla na przykładzie wybranego obszaru GZW. Mat. VI semin. Metodyka rozpoznawania i dokumentowania złóż kopalin oraz obsługi geologicznej kopalń. Krynica 1998.
• 17. Semyrka G., Kowalski A., Kosakowski P., Więcław P.: Charakterystyka petrograficzna, chemiczna i geochemiczna węgli z wybranych obszarów Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. [w:] Ney R., Kotarba M. (red.): Opracowanie modeli oraz bilansu generowania i akumulacji gazów w serii węglonośnej Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, Wyd. Centrum PPGSMiE PAN, Kraków 1995, s. 75–98.
• 18. Surówka J., Karol M., Grzybek I. i in.: Możliwości i uwarunkowania formalno-prawne przemysłowego pozyskiwania i wykorzystania metanu pokładów węgla na obszarze Polski. Energy Engineering & Management Systems, Gliwice 1997 (niepubl.).
• 19. Zdanowski A.: Useful accompanying minerals occurring in Carboniferous rocks of Poland. Coalbed methane. Lublin Coal Basin. [w:] Zdanowski A., Żakowa H. (red.): The Carboniferous System in Poland, Prace PIG CXLVIII, Warszawa 1995, s. 176–177.