Optymalizacja procesu obróbki cieplnej stopu tłokowego typu AlSi12CuNiMg, ze względu na twardość i stabilność wymiarową, w warunkach przemysłowych

• Autorzy: Lech Z. , Czekaj E. , Nykiel J. , Kułaga B.

Warianty tytułu

EN

Optimising the heat treatment process for AlSi12CuNiMg piston alloy in respect of its hardness and dimensional stability under industrial conditions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W publikacji zaprezentowane zostały wyniki przemysłowej (w Federal-Mogul Gorzyce S.A., dawnej WSK Gorzyce) optymalizacji procesu obróbki cieplnej (starzenia). Przedmiotem badań były tłoki silnika spalinowego, odlewane ze standardowego około eutektycznego siluminu stopowego typu AlSi12CuNiMg. Głównym celem badań był dobór optymalnych parametrów (temperatury i czasu) starzenia tak ze względu na twardość, jak też stabilność wymiarową tłoków. Dodatkowym celem niniejszej prezentacji jest pokazanie, iż niektóre procedury matematycznego-statystycznego modelowania i optymalizacji mogą być w sposób prosty i efektywny – szczególnie z zastosowaniem techniki komputerowej – wykorzystane przy sterowaniu odlewniczymi procesami produkcyjnymi. Artykuł został napisany na bazie rezultatów uzyskanych przy realizacji projektu badawczego Nr 9 9493 91 92 (nr umowy 370/S6/92/020) pt. „Stabilizacja materiałów i geometrii tłoków silników spalinowych” realizowanego na zlecenie KBN.

EN

The study gives the results of optimising the heat treatment process (ageing) carried out under industrial conditions at Federal-Mogul Gorzyce S.A. (former WSK Gorzyce). The subject of trials were pistons for POLONEZ car engine cast from standard around-eutectic alloyed silumin of the type AlSi12CuNiMg. The main object of the studies was the choice of optimum parameters (temperature and time) of the ageing heat treatment, taking into account the hardness and dimensional stability of pistons. An additional goal of this presentation was to prove that some procedures adopted in mathematical and statistic modelling and optimisation can be in a simple and effective way, specially when using computer technique, applied in control of foundry production processes. The study was made basing on the results obtained during execution of Research Project No. 9 9493 91 02 (contract no. 370/S6/92/020) entitled: „Stabilising materials and geometry of pistons for I.C. engines”, supervised by the State Committee of Scientific Research.

Słowa kluczowe

PL

stop aluminium; stop tłokowy; twardość; stabilność wymiarowa; obróbka cieplna

EN

aluminium alloy; piston; hardness; dimensional stability; heat treatment

• Wydawca: Komisja Odlewnictwa Polskiej Akademii Nauk Oddział w Katowicach
• Czasopismo: Archiwum Odlewnictwa
• Rocznik: 2003
• Tom: R. 3, nr 8
• Strony: 75--90
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Lech Z.

• Instytut Odlewnictwa w Krakowie, ul. Zakopiańska 73, 30-418 Kraków

autor

Czekaj E.

• Instytut Odlewnictwa w Krakowie, ul. Zakopiańska 73, 30-418 Kraków

autor

Nykiel J.

• Federal-Mogul Gorzyce, ul. Odlewników 52, 39-432 Gorzyce

autor

Kułaga B.

• Federal-Mogul Gorzyce, ul. Odlewników 52, 39-432 Gorzyce

Bibliografia

• [1] Z. Lech, E. Czekaj: Sprawozdanie końcowe projektu badawczego pt.: Stabilizacja materiałów i geometrii tłoków silników spalinowych. Tom III, cz. 2. Kraków, 1994.
• [2] Polska Norma PN-EN 1706: Aluminium i stopy aluminium. Odlewy. Skład chemiczny i własności mechaniczne. Polski Komitet Normalizacyjny. Marzec 2001.
• [3] Z. Polański: Planowanie doświadczeń w technice. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1984.
• [4] A. Stanisz: Przystępny kurs statystyki z wykorzystaniem programu STATISTIKA PL na przykładach z medycyny. Tom II. Kraków, 2000.
• [5] Z. Lech, E. Czekaj: Optymalizacja składu chemicznego siluminów tłokowych typu eutektycznego pod względem stabilności wymiarowej i właściwości mechanicznych. Biuletyn Instytutu Odlewnictwa, Numer Specjalny (z Przeglądem Odlewnictwa 7- /2001) 2001, Kraków. s. 3-11.