Ocena bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego do Polski – stan obecny i perspektywa do 2025 r.

• Autorzy: Ruszel M.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of the security of natural gas supplies to Poland: the present state and the 2025 perspective

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Głównym celem artykułu jest dokonanie oceny stanu bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego do Polski oraz prognoza sytuacji w perspektywie 2025 r. Autor postawił pytania badawcze dotyczące poziomu zapewnienia bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego, zmian indeksu bezpieczeństwa energetycznego w odniesieniu do gazu ziemnego pomiędzy latami 2009 a 2015, a także szans na zwiększenie samowystarczalności energetycznej w zakresie wydobycia gazu ziemnego oraz charakteru zmian struktury zaopatrzenia w paliwo gazowe w perspektywie 2025 r. Postawiono hipotezę, że rozbudowa infrastruktury gazowej w perspektywie 2025 r. zapewni Polsce bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego. W artykule zastosowano racjonalne podejście do problematyki polityki energetycznej, a także wykorzystano metodę analizy czynnikowej, również systemowej. Posłużono się ponadto wielowymiarową analizą porównawczą z zastosowaniem wskaźnika agregatowego oraz metody analizy porównawczej do określenia zmian indeksu bezpieczeństwa energetycznego w odniesieniu do gazu ziemnego pomiędzy latami 2009 a 2015. Wnioski wynikające z przeprowadzonej analizy badawczej wskazują, że Polska rozbudowała infrastrukturę energetyczną do tego stopnia, że jest w stanie zróżnicować źródła dostaw gazu ziemnego w zakresie ponad połowy importowanej ilości. Strategiczne znaczenie ma terminal LNG w Świnoujściu, który zapewnia dywersyfikację kierunków oraz źródeł dostaw skroplonego gazu. Polska ma szansę zwiększyć samowystarczalność energetyczną w zakresie zaopatrzenia w paliwo gazowe, gdyż porównanie 2009 r. i 2015 r. wskazuje na wyraźny trend na rzecz zwiększenia krótkoterminowych transakcji. Postawiona w artykule hipoteza badawcza, że rozbudowa infrastruktury gazowej w perspektywie 2025 r. zapewni Polsce bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego została zweryfikowana pozytywnie.

EN

The objective of the article isto evaluate the security of natural gassuppliesto Poland and to forecast the changes in the situation until 2025. The author’s study questions refer to the level of ensuring the security of the natural gassupplies, changesin the index of energy security between 2009 and 2015 in terms of natural gas, and the opportunitiesfor increasing energy self-sufficiency connected with the production of natural gas and the character nature ofthe changesin the structure of gassupplies until 2025. The hypothesismade in the paper is that the extension of the gas infrastructure until 2025 will ensure Poland’s security of natural gas supplies. The approach applied in the paper is the rational approach to energy policy issues. Factor analysis and system analysis methods were used. The author also applied a multi-dimensional comparative analysis with the use of aggregate indicators and the method of comparative analysis to determine the changes in the energy security index in terms of natural gas between 2009 and 2015. The conclusions resulting from the research analysis show that Poland has extended its energy infrastructure so much that it is able to diversify the sources of supply of natural gas with regard to more than half of the imported amount. The Świnoujście LNG terminal is of strategic importance, as it ensures the diversification of directions and sources of liquefied gas. Poland has a chance to increase its energy self-sufficiency regarding gas supplies, because the comparison of the years 2009 and 2015 has shown a clear tendency to increase short-term transactions. The study hypothesis made in the article that the extension of gas infrastructure until 2025 will ensure Poland’s security of natural gas supplies was positively verified.

Słowa kluczowe

PL

polityka energetyczna; bezpieczeństwo energetyczne; gaz ziemny; infrastruktura energetyczna

EN

energy policy; energy security; natural gas; energy infrastructure

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Polityka Energetyczna
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 20, z. 1
• Strony: 5–--22
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ruszel M.

• Katedra Ekonomii Wydziału Zarządzania Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów

Bibliografia

• Bezpieczeństwo... 2010 – Bezpieczeństwo energetyczne Polski. Raport otwarcia. Kraków: Instytut Kościuszki.
• Duszczyk 2013 – Duszczyk, M. 2013. Jest gazociąg, jest gaz, ale nie ma chętnych [Online] Dostępne w: http://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/454984,jest_gazociag_jest_gaz_ale_nie_ma_chetnych.html [Dostęp: 9.08.2013].
• Energy Policies... 2014 – Energy Policies of IEA Countries – The European Union 2014 Review. International Energy Agency, Paryż 2014.
• Gędek i in. 2015 – Gędek, S., Nowacki, M., Polak, S., Ruszel, M. i Zajdler, R. 2015. Wspólny rynek gazu UE. Warszawa: Wyd. Rambler.
• Kaliski i in. 2009 – Kaliski, M., Szurlej, A. i Janusz, P. 2009. Wpływ kryzysu gazowego rosyjsko-ukraińskiego z początku 2009 r. na rynek gazu ziemnego w Polsce. Gaz, Woda i Technika Sanitarna nr 7–8, s. 2–8.
• Kaliski i in. 2010 – Kaliski, M., Janusz, P. i Szurlej, A. Podziemne magazyny gazu jako element krajowego systemu gazowego. Nafta-Gaz t. 66, nr 5, s. 325–332.
• Kaliski, M. i Staśko, D. 2003. Rola krajowej infrastruktury paliwowo-surowcowej w kształtowaniu bezpieczeństwa energetycznego Polski. Rurociągi nr 2–3/32, s. 4.
• Kaźmierczak, T. 2008. Bezpieczeństwo energetyczne – implikacje uzależnienia Polski od importu gazu ziemnego (zarys problemu). Warszawa: Wyd. Promotor.
• Kosowski i in. 2013 – Kosowski, P., Stopa, J. i Rychlicki, S. 2013. Prognozy zapotrzebowania na podziemne magazynowanie gazu w Polsce na tle sytuacji bieżącej i scenariuszy rozwoju rynku gazowego. Rynek Energii nr 5. Kaprint.
• Krajowy... 2016 – Krajowy dziesięcioletni plan rozwoju systemu przesyłowego. Plan rozwoju w zakresie zaopatrzenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa gazowe na lata 2016–2025, Warszawa, 6 kwietnia 2016 r.
• Licences... 2016 – Licences of PGNiG Upstream International AS [Online] Dostępne w: http://norway.pgnig.pl/licences-of-pgnig-upstream-international-as [Dostęp: 1.09.2016].
• Malinowski, D. 2016. Razem z mrozem rośnie krajowe zapotrzebowanie na gaz [Online] Dostępne w: http://gazownictwo.wnp.pl/razem-z-mrozem-rosnie-krajowe-zapotrzebowanie-na-gaz,241338_1_0_0.html [Dostęp: 5.09.2016 r.].
• Olkuski i in. 2015 – Olkuski, T., Szurlej, A. i Janusz, P. 2015. Realizacja polityki energetycznej w obszarze gazu ziemnego. Polityka Energetyczna – Energy Policy Journal t. 18, z. 2, s. 10.
• Prawidłowość... 2015 – Prawidłowość nadzoru nad bezpieczeństwem eksploatowanych gazociągów oraz przeprowadzania nowych inwestycji przez spółkę GAZ-SYSTEM; Departament Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli, 4/2015/I/14/003/KGP, Warszawa 2015.
• Polityka... 2010 – Polityka energetyczna Polski do 2030 roku, Załącznik do uchwały nr 202/2009 Rady Ministrów z dnia 10 listopada 2009 r.
• Poszukiwanie... 2016 – Poszukiwanie i wydobycie [Online] Dostępne w: http://gk.pgnig.pl/pgnig/segmenty-dzialalnosci/poszukiwanie-i-wydobycie [Dostęp: 1.09.2016].
• Prawidłowość... 2015 – Prawidłowość nadzoru nad bezpieczeństwem eksploatowanych gazociągów oraz prowadzenia nowych inwestycji przez spółkę GAZ-SYSTEM S.A. KGP-4114-001-00/2014. Nr ewid. 4/2015/I/14/003/KGP. Departament Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli, Warszawa 2015.
• Rozporządzenie... 2000 – Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 października 2000 r. w sprawie minimalnego poziomu dywersyfikacji dostaw gazu z zagranicy, Dz.U. Nr 95, Poz. 1042.
• Ruszel, M. 2013. Infrastrukturalne możliwości dywersyfikacji kierunków dostaw gazu ziemnego do Polski w perspektywie 2020. Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej, Humanities and Social Science, vol. XVIII (3/2013), Oficyna Wyd. Politechniki Rzeszowskiej.
• Ruszel, M. 2014. Bezpieczeństwo energetyczne Polski. Wymiar teoretyczny i praktyczny. Warszawa: Wyd. Rambler.
• Ruszel, M. 2015. Ocena infrastruktury energetycznej w kontekście stworzenia hubu gazowego w Polsce [W:] Bezpieczeństwo energetyczne na wspólnym rynku energii UE. Praca zbiorowa pod red. S. Gędek, M. Ruszel. Warszawa: Wyd. Rambler, s. 71–82.
• Sprawozdanie... 2016 – Sprawozdanie z wyników monitorowania bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych za okres od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r., Warszawa 2016.
• Szurlej i in. 2014 – Szurlej, A., Kamiński, J., Janusz, P., Iwicki, K. i Mirowski, T. 2014. Rozwój energetyki gazowej w Polsce a bezpieczeństwo energetyczne. Rynek Energii nr 6, s. 33–38.
• Szurlej i in. 2015 – Szurlej, A., Ruszel, M. i Olkuski, T. 2015. Czy gaz ziemny będzie paliwem konkurencyjnym? Rynek Energii nr 5, s. 3–10.
• Zawisza, A. 2011. KMPG w Polsce w perspektywie roku 2015 oraz 2020. Geologia t. 37, z. 2.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).