Ponto-Caspian gammarids – new species in the Gulf of Gdańsk (Southern Baltic Sea)

• Autorzy: Dobrzycka-Krahel A. , Kendzierska H. , Szaniawska A.

Warianty tytułu

PL

Ponto-kaspijskie kiełże – nowe gatunki w Zatoce Gdańskiej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Non-indigenous gammarid species: Pontogammarus robustoides (G.O.Sars, 1894), Obesogammarus crassus (G.O. Sars, 1894), Dikerogammarus haemobaphes (Eichwald, 1841) and Dikerogammarus villosus (Sowinsky, 1894) are present in the Gulf of Gdańsk (southern Baltic Sea). These species reached the Gulf of Gdańsk by 2010 near the point where the River Vistula flows into the Baltic Sea, and become constituents of the amphipods in shallow bottom. All the gammarid species found are of Ponto-Caspian origin. They have been able to move across Europe along rivers and canals, and inhabit reservoirs and drainage systems in the vicinity of such waterways. D. villosus is the latest gammarid species to have colonized Poland. The floods that afflicted Poland in May and June 2010 could have had a significant influence, intensifying as they did the inflow of water from the Vistula into the Gulf of Gdańsk. This could have accelerated the arrival of individuals of these species. The water salinity at the sampling stations was 5.8 – 6.1 PSU. The possible invasion of non-native gammarids may have important consequences for the benthic fauna communities in the Gulf of Gdańsk.

PL

Nierodzime gatunki kiełży: Pontogammarus robustoides (G.O.Sars, 1894), Obesogammarus crassus (G.O. Sars, 1894), Dikerogammarus haemobaphes (Eichwald, 1841) and Dikerogammarus villosus (Sowinsky, 1894) obecne są już w Zatoce Gdańskiej (Bałtyk Południowy). Gatunki te pojawiły się w Zatoce Gdańskiej w 2010 roku, niedaleko ujścia Wisły do Bałtyku i stały się składnikiem obunogów płytkiego dna. Wszystkie wymienione gatunki są pochodzenia ponto-kaspisjkiego. Przedostały się do Europy rzekami i kanałami, i zasiedlają zlewnie tych rzek. D. villosus jest najnowszym przybyszem, który skolonizował Polskę. Najprawdopodobniej powódź, która dotknęła Polskę w maju i czerwcu 2010 roku zintensyfikowała napływ wód Wisły do Zatoki Gdańskiej. Przyśpieszyło to przedostanie się osobników wymienionych gatunków do Zatoki Gdańskiej. Zasolenie wody na stacjach zbioru materiału wynosiło od 5.8 do 6.1 PSU. Inwazja nierodzimych gatunków kiełży może znacznie wpłynąć na zespoły bentosowe Zatoki Gdańskiej.

Słowa kluczowe

EN

non-indigenous species; Ponto-Caspian gammarids; Pontogammarus robustoides; Dikerogammarus haemobaphes; Dikerogammarus villosus; Obesogammarus crassus; Gulf of Gdansk; Baltic Sea

PL

gatunki nierodzime; ponto-kaspijskie kiełże; Pontogammarus robustoides; Dikerogammarus haemobaphes; Dikerogammarus villosus; Obesogammarus crassus; Zatoka Gdańska; Bałtyk

• Wydawca: Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
• Czasopismo: Journal of Ecology and Health
• Rocznik: 2013
• Tom: R. 17, nr 3
• Strony: 110--114
• Opis fizyczny: Bibliogr. 50 poz., tab., zdj.

Twórcy

autor

Dobrzycka-Krahel A.

• Department of Experimental Ecology of Marine Organisms Institute of Oceanography, University of Gdańsk Al. Marszałka Piłsudskiego 46, 81-378 Gdynia, Poland

autor

Kendzierska H.

• Department of Experimental Ecology of Marine Organisms Institute of Oceanography, University of Gdańsk Al. Marszałka Piłsudskiego 46, 81-378 Gdynia, Poland

autor

Szaniawska A.

• Department of Experimental Ecology of Marine Organisms Institute of Oceanography, University of Gdańsk Al. Marszałka Piłsudskiego 46, 81-378 Gdynia, Poland

Bibliografia

• [1] Bonsdorff E. & Pearson T. H. : Variation in the sub-littoral macrozoobenthos of the Baltic Sea along environ-mental gradients: a functional group approach. Aust. J. Ecol. 24, 1999: 312-326.
• [2] Kruk-Dowgiałło L. & Szaniawska A.: Gulf of Gdańsk and Puck Bay. In U.Schiewer (ed) Ecology of Baltic Coastal Waters, Ecological Studies 197, Springer-Verlaag Berlin Heidelberg, 2008: 139-165.
• [3] Łysiak-Pastuszak E. & Piątkowska Z.: Eutrophication in the Polish coastal zone: the past, present status and future scenarios. Mar Pollut Bull 49, 2004: 186-195.
• [4] Elton C. S. : The ecology of invasions by animals and plants. Methuen, London, 1958: 181 pp.
• [5] Paavola M., Olenin S. & Leppäkoski E.: Are invasive species most successful in habitats of low native species richness across European brackish water seas? Estuarine Coastal Shelf Sci 64, 2005: 738–750.
• [6] Jęczmień W. & Szaniawska A.: Changes in species composition of the genus Gammarus Fabr. In Puck Bay. Oceanologia, 42 (1), 2000: 71-87.
• [7] Szaniawska A., Łapucki T. & Normant M.: The invasive amphipod Gammarus tigrinus Sexton, 1939, in Puck Bay. Oceanologia 45(3), 2003: 507–510.
• [8] Mordukhaj – Boltovskoj F. D., Greze I. I. & Vasilenko S. V.: Otrjad amfipody ili raznonogie - Amphipoda Latreille, 1816-1817. In: Vodjanickij V.A. (ed.) Opredelitel fauny Chernogo i Azovskogo morej. Izd. "Naukova Dumka", Kiev, 1969: 440-524 (in Russian).
• [9] Dedju I. I.: Amfipody presnykh i solonovatykh vod jugozapada SSSR. Izdatelstvo "Shtiinca", Kishinev, 1980: 1-22 (in Russian).
• [10] Jażdżewski K.: Range extensions of some gammaridean species in European inland waters caused by human activity. Crustaceana, Suppl. 6, 1980: 84-107.
• [11] Konopacka A.: Inwazyjne skorupiaki obunogie (Crustacea, Amphipoda) w wodach Polski. Przegląd Zoologiczny 48, 3-4, 2004: 141-162.
• [12] Gasjunas I. I.: Akklimatizacija vyssich rakoobraznych kaspijskogo kompleksa w ozerach Litwy. Limnologija 3(1), 1968: 42-48.
• [13] Arbaciauskas K.: Ponto-Caspian amphipods and mysids in the inland waters in Lithuania: History of introduction, cuurrent distribution and relations with native malacostracans. In: Invasive Aquatic Species of Europe – Distribution, Impacts and Management (ed Lappäkoski E, Gollash S, Olenin S). Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, 2002: 104-115.
• [14] Jażdżewski K,. Konopacka A. & Grabowski M.: Recent drastic changes in the gammarid fauna (Crustacea, Amphipoda) of the Vistula River deltaic system in Poland caused by alien invaders. Diversity and Distributions 10, 2004: 81-87.
• [15] Jażdżewski K., Konopacka A. & Grabowski M.: Native and alien malacostracan Crustacea along the Polish Baltic Sea coast in the 20th century. Oceanological and Hydrobiological Studies 34 (Suppl. 1), 2005: 175-193.
• [16] Nesemann H., Pöckl M. & Wittmann K. J.: Ditribution of epigean Malacostraca in the middle and upper Danube (Hungary, Austria, Germany). Miscellanea Zoologica Hungarica 10, 1995: 49-68.
• [17] Schleuter M., Schleuter A., Potel S. & Banning M.: Dikerogammarus haemobaphes (Eichwald 1841) (Gammaridae) aus der Donau erreicht über den Main-Donau-Kanal den Main. Lauterbornia 19, 1994: 155-159.
• [18] Bij de Vaate A., Jażdżewski K., Ketelaars H. A. M., Golasch S. & Van der Velde G.: Geographical patterns in range extension of Ponto-Caspian macroinvertebrate species in Europe. Canadian Journal of Fischeries and Aquatic Science 59 (7), 2002: 1159-1174.
• [19] Jażdżewski K. & Konopacka A.: Invasive Ponto-Caspian species in waters of the Vistula and Oder basins and the southern Baltic Sea. In: Invasive Aquatic Species of Europe – Distribution, Impacts and Management (ed Leppäkoski E., Gollash S., Olenin S), Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, 2002; 384-398.
• [20] Grabowski M., Jażdżewski K. & Konopacka A.: Alien Crustacea in Polish waters – Amphipoda. Aquatic Invasions Vol. 3, Issue 1, 2007: 25-38.
• [21] Dick J. T. A. & Platvoet D.: Invading predatory crustacean Dikerogammarus villosus eliminates both native and exotic species. Proceedings of the Rojal Society of London, B 267, 2000: 977-983.
• [22] Tittizer T. : Main-Danube canal now a short cut for fauna. Danube Watch 2; 1996: 7-8.
• [23] Gruszka P.: The The River Odra Estuary as a Gateway for Alien Species Immigration to the Baltic Sea Basin. Acta hydrochim. hydrobiol., 27, 1999: 374-382.
• [24] Konopacka A.: Nowy dla Polski gatunek kiełża, Dikerogammarus haemobaphes (Eichwald, 1841) (Crustacea, Amphipoda) oraz dwa inne rzadkie gatunki skorupiaków obunogich w Wiśle. Przegląd Zoologiczny 42, 1998: 211-218.
• [25] Jażdżewski K. & Konopacka A.: Immigration history and present distribution of alien crustaceans in Polish waters. In: von Vaupel Klein JC, Schram FR, eds. The biodiversity crisis and Crustacea. Proc. 4th Intern. Crustacean Congress, vol. 2, Brill, Leiden. Crustacean Issues 12, 2000: 55-64.
• [26] Grabowski M. & Bącela K.: First finding of the Ponto-Caspian gammarid species Pontogammarus robustoides and Dikerogammarus haemobaphes (Crustacea: Amphipoda) in the post-glacial lake of the Vistula valley. Lauterbornia 55, 2005: 107-111.
• [27] Jażdżewska A., Jażdżewski K.: Pontogammarus robustoides G. O. Sars, 1894 (Crustacea, Amphipoda), a new Ponto-Caspian invader in great Masurian Lakes (NE Poland). Fragmenta Faunistica, 51(1), 2008: 1-7.
• [28] Dobrzycka-Krahel A. & Rzemykowska H.: First records of Ponto-Caspian gammarids in the Gulf of Gdańsk (Baltic Sea). Oceanologia 52(4), 2010: 727-735.
• [29] Konopacka A. & Jażdżewski K.: Obesogammarus crassus (G.O. Sars, 1894) – one more Ponto-Caspian gammarid species in Polish waters. Fragmenta Faunistica. 45, 2002: 19-26.
• [30] Konopacka A.: Further step to the west. Obesogammarus crassus (G. O. Sars, 1894) (Crustacea, Amphipoda) already in the Szczecin Lagoon. Lauterbornia. 48, 2003: 67-72.
• [31] Gruszka P.: Dikerogammarus haemobaphes (Eichwald, 1841) (Crustacea: Amphipoda) – nowy gatunek w rzece Odrze. Mat. Zjazdowe: XVIII Zjazd Hydrobiologów Polskich, Białystok, 2000: 87.
• [32] Müller O., Zettler M. L. & Gruszka P.: Verbreitung und Status von Dikerogammarus villosus Sovinsky (Crustacea: Amphipoda) in der mittleren und unteren Strom-Oder und den angrenzenden Wasserstrassen., Lauterbornia 41, 2001: 105-112.
• [33] Jażdżewski K.: An invasive Ponto-Caspian amphipod – Dikerogammarus haemobaphes (Eichwald, 1841) – conquers Great Masurian Lakes, north-eastern Poland. Fragm faun 46, 2003: 19-25.
• [34] Gruszka P. & Woźniczka A.: Dikerogammarus villosus (Sowinsky, 1894) in the River Odra estuary – another invader threatening Baltic Sea coastal lagoons. Aquat. Invas., 3 (4), 2008: 395–403.
• [35] Bącela K., Grabowski M. & Konopacka A.: Dikerogammarus villosus (Sowinsky, 1894) (Crustacea, Amphipoda) enters Vistula – the biggest river in the Baltic basin. Aquat. Invas., 3 (1), 2008: 95–98.
• [36] Segerstråle S. G. (1957). Baltic Sea In: Treatise on Marine Ecology and Paleoecology, Part I, Ecology (Hedgpeth, J.W.ed).Geological Society of America, Memoir 67, 751-800.
• [37] Bielecka L., Żmijewska M.I. & Szymborska A.: A New predatory cladoceran Cercopagis (Cercopagis) pengoi (Ostroumov 1981) in the Gulf of Gdańsk. Oceanologia 42(3), 2000: 371-374.
• [38] Grabda E.: The Chinese mitten crab (Eriocheir sinensis Milne-Edwards 1853) in Poland. Przegląd Zoologiczny A, 1973: 46-49.
• [39] Gruszka P.: Gammarus tigrinus (Sexton, 1939) (Crustacea, Amphipoda) – a new species in the Puck Bay (southern Baltic), pp. 40-41. Abstract 4th European Crustacean Conf., 22-26 July 2002, Univ. Łódź (Poland).
• [40] Janas U. & Wysocki P.: Hemimysis anomala G.O. Sars, 1907 (Crustacea, Mysidacea) – first record in the Gulf of Gdańsk. Oceanologia 47(3), 2005: 405-408.
• [41] Seligo A.: Westpreussiche Krebsthiere. Ochr Naturf Gas Danzig 10, 1899: 60-63 [in German].
• [42] Janas U., Zarzycki T. & Kozik P.: Palaemon elegans – a new component of the Gulf of Gdańsk macrofauna. Oceanologia 46(1), 2004: 143-146.
• [43] Spicer J. & Janas U.: The beachflea Platorchestia platensis (Krøyer, 1845): a new addition to the Polish fauna (with key to Baltic talitrid amphipods). Oceanologia 48(2), 2006: 287-295.
• [44] Żmudziński L.: Decapods of the Baltic Sea. Przegląd Zoologiczny 5 (4), 1961: 352-360, (in Polish).
• [45] Ezhova E., Żmudziński L. & Maciejewska K.: Long term trends in the macrozoobenthos of the Vistula Lagoon, southeastern Baltic Sea. Species composition and biomass distribution. Bulletin of the Sea Fisheries Institute 1 (164), 2005: 55.73.
• [46] Janas U. & Kendzierska H.: Benthic non-indigenous species versus indigenous species and their habitat preferences in Puck Bay (southern Baltic Sea). Oceanological and Hydrobiological Studies (submitted).
• [47] Surowiec J. & Dobrzycka-Krahel A.: New data on the non-indigenous gammarids in the Vistula Delta and the Vistula Lagoon, Oceanologia, 50 (3), 2008: 443–447.
• [48] Dobrzycka-Krahel A., Tarała A. & Chabowska A.: Expansion of alien gammarids in the Vistula Lagoon and the Vistula Delta (Poland). Environmental Monitoring and Assessment, 2012: 1-11. in press.
• [49] Olenin S. & Leppäkoski E.: Non-native animals in the Baltic Sea: alteration of benthic habitats in coastal inlets and lagoons, Hydrobiologia, 393 (0), 1999: 233–243.
• [50] Zaiko A., Olenin S., Daunys D. & Nalepa T.: Vulnerability of benthic habitats to the aquatic invasive species, Biol. Invas., 9 (6), 2007: 703–714.