Analiza zanieczyszczenia gleby zakładami przemysłowymi na Podkarpaciu

• Autorzy: Kalda G. , Wilk M.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rb.2016.111

Warianty tytułu

EN

Rules for soil protection against pollution from industrial plants in the Podkarpacie

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule prezentowano źródła zanieczyszczenia i zagrożenia gleby w województwie podkarpackim. Czynnikami wpływającymi na stan chemiczny gleb, jest stopień uprzemysłowienia terenu, natężenie ruchu drogowego, gęstość zaludnienia, struktura powierzchniowa miasta, gospodarka odpadowo-ściekowa, mikroklimat oraz rodzaj i gatunek gleb. Zakłady przemysłowe oraz komunikacja emitują najwięcej pyłowych i gazowych zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego. Emisja zanieczyszczeń gazowych i pyłowych nie wywołuje bezpośrednio widocznych skutków w zmianach profilów glebowych, ale ich pośrednie oddziaływanie może mieć duży wkład. W województwie podkarpackim występują liczne zakłady przemysłowe, które są potencjalnym zagrożeniem dla środowiska glebowego. Największa ilość zanieczyszczeń dostaje się do gleby wraz ze ściekami, pyłami, gazami oraz ciekłymi i stałymi odpadami, generowanymi przez przemysł. Zanieczyszczenia te zawierają głównie metale ciężkie czy sole. Poważnym źródłem zanieczyszczeń gleb mogą być występujące na Podkarpaciu zakłady dużego oraz zwiększonego ryzyka, w których przerabiane są w instalacjach produkcyjnych ogromne ilości substancji niebezpiecznych. Zagrożeniem jest także magazynowanie substancji toksycznych oraz ich transport. W artykule pokazana zawartość metali ciężkich w glebach Podkarpacia w 2011-2014 latach, zawartość gazów i pyłów emitowanych z zakładów przemysłowych, ilość gruntów zdegradowanych oraz zdewastowanych na Podkarpaciu. Pokazano, że stan gleby w województwie podkarpackim jest na ogół dobry. Jednak występują tu gleby zakwaszone, wymagające nieraz natychmiastowego wapnowania, oraz gleby zanieczyszczone substancjami chemicznymi. Grunty zdewastowane oraz degradowane powstawały głównie w wyniku działalności górnictwa oraz kopalnictwa surowców. W województwie podkarpackim dotyczyło to głównie gruntów z terenów poeksploatacyjnych górnictwa siarkowego.

EN

In the article were sources of pollution and soil threats in the Podkarpackie Voivodship. Factors affecting the chemical status of soils is highly urbanized terrain, traffic, population density, structure, the scrap and sewage economy, microclimate and soil type and species. An industrial plants and communication emit the most particulate and gaseous air pollutants. Emissions of gaseous and particulate pollutants do not cause directly visible effect in soil profile changes, but their indirect effects can have a major impact. In the Podkarpackie Voivodship there are numerous industrial plants, which are potential threat to soil environment. A lot of pollutants is getting to the soil along with sewers, dusts, gasses and liquid and permanent waste, generated by the industry. These pollutants contain heavy metals or salts mainly. Plants appearing on Podkarpacie of the great and increased risk, in which in production installations vast quantities are being altered can be the serious source of pollution of the soil of dangerous substances. Also storing toxic substances and their transport are in danger. In the article shows the content of the heavy metals in soils of Podkarpacie in 20112014, the gas and dust emitted from industrial plants, amount of land degraded and claims in the Podkarpacie. It has been shown that the state of the soil in the Podkarpackie Viovodship is generally good. However, there are soil acidified, requiring sometimes immediate liming and soil contaminated by chemical substances. Devastated and degraded land mainly as a result of the activities of mining and quarrying raw materials other than energy. In the Podkarpackie Voivodship it mainly land mines stockpiles from the areas of sulfuric acid.

Słowa kluczowe

PL

gleba; zanieczyszczenie; ochrona; zagrożenie; źródło; zakład przemysłowy

EN

soil; pollution; protection; threat; source; industrial plants

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej
• Czasopismo: Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture
• Rocznik: 2016
• Tom: z. 63, nr 2/I
• Strony: 75--86
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., tab.

Twórcy

autor

Kalda G.

• Politechnika Rzeszowska, al. Powstańców Warszawy 12, 35-959 Rzeszów, tel. [phone]

autor

Wilk M.

• Politechnika Rzeszowska

Bibliografia

• [1] Greinert A., Ochrona i rekultywacja terenów zurbanizowanych, Wydawnictwo Politechniki Zielonogórskiej, Zielona Góra 2000.
• [2] Dojlido J., Praca zbiorowa, Ekologia i ochrona środowiska, Wydawnictwo Politechnika Radomska, Radom 1997.
• [3] Kowalik P., Ochrona środowiska glebowego, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 1999.
• [4] Greinert A., Ochrona gleb, Wydawnictwo Politechniki Zielonogórskiej, Zielona Góra 1998.
• [5] Nemerow N. L., Aquardy F. J., Sullivan P., Environmental engenineering, John Wiley & Sons, Inc. 2009.
• [6] Raport o stanie środowiska w województwie podkarpackim w 2011 roku. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie, Rzeszów 2012.
• [7] Raport o stanie środowiska w województwie podkarpackim w 2012 roku. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie, Rzeszów 2013.
• [8] Raport o stanie środowiska w województwie podkarpackim w 2013 roku. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie, Rzeszów 2014.
• [9] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2001r, nr 62, poz. 627).
• [10] Strzałko J., Mossor-Pietraszewska T., Kompendium wiedzy o ekologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań 1999.
• [11] Gajdnik B., Wyścicki A., Wybrane aspekty ochrony środowiska i zarządzania środowiskowego, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010.
• [12] Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Program monitoringu jakości środowiska województwa rzeszowskiego do 1997 roku, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Rzeszów 1995.
• [13] Wnuk Z., Wieczorek S., Wybrane zagadnienia z ekologii i ochrony środowiska, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 1998.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.