Podmiotowe wyznaczniki zachowań ryzykownych i agresywnych w grupie motocyklistów

• Autorzy: Znajmiecka-Sikora M. , Sałagacka M.

Identyfikatory

DOI

10.29119/1641-3466.2018.132.52

Warianty tytułu

EN

Determinants of risky and aggressive behaviour among motorcyclists

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W niniejszym artykule analizowano zależności między skłonnością do podejmowania zachowań ryzykownych i agresywnych na drodze a zmiennymi osobowymi w grupie osób amatorsko uprawiających turystykę motocyklową i osób posiadających prawo jazdy kategorii B. Przebadano grupę 72 kierowców. Otrzymane wyniki wskazują, iż grupa motocyklistów istotnie różni się od grupy kontrolnej w zakresie częstości poodejmowania zachowań ryzykownych, sposobu prowadzenia pojazdu oraz wynikających z niego konsekwencji. Tendencja do podejmowania zachowań agresywnych warunkuje podejmowanie zachowań ryzykownych na drodze. Zaprezentowane w artykule wnioski mogą stanowić podstawę do dyskusji i podejmowania dalszych badań w zakresie kultury bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

EN

This article analyzes the relation between the tendency to take risky and aggressive behaviour on the road and the personal variables in the group of people who are engaged in motorcycle tourism and have driving license of category B. The research was conducted in a group of 72 drivers. The obtained results indicate that the group of motorcyclists is significantly different from the control group in terms of the frequency of taking risk, the way the vehicle is driven and the consequences resulting from it. The tendency to undertake aggressive behaviour determines taking risk on the road. The conclusions presented in the article can be the basis for discussion and further research concerning safety culture in road traffic.

Słowa kluczowe

PL

zachowania ryzykowne na drodze; agresja na drodze; motocykliści

EN

risky behaviour on the road; aggression on the road; motorcyclists

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2018
• Tom: z. 132
• Strony: 731--747
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz.

Twórcy

autor

Znajmiecka-Sikora M.

• Uniwersytet Łódzki, Instytut Psychologii, Łódź

autor

Sałagacka M.

• Stowarzyszenie Rozwoju Kadr, Łódź

Bibliografia

• 1. Britt, T.W., Garrity, M.J. (2006). Attributions and personality as predictors of the road rage response. British Journal of Social Psychology - The British Psychologicl Society, 45, 127-147.
• 2. Dahlen, E.R., White, R.P. (2006). The Big Five factors, sensation seeking, and driving anger in the prediction of unsafe driving. Personality and Individual Differences, 41, 903-915.
• 3. Drwal, R.L. (1979). Opracowanie kwestionariusza Delta do pomiaru poczucia kontroli. Studia Psychologiczne, 18, 67-84.
• 4. Gaś, Z.B. (1980). Inwentarz psychologiczny Syndromu Agresji. Przegląd Psychologiczny, 23(1), 143-157.
• 5. Glenc, M. (2006). Skłonność do podejmowania ryzyka, czyli psychologiczna charaktery-styka ryzykantów. W M. Goszczyńska, R. Studenski (red.), Psychologia zachowań ryzykownych. Koncepcje badania praktyka (s. 216-236). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie ŻAK.
• 6. Goldberg, L.R. (1999). A broad-bandwidth, public domain, personality inventory measuring the lower-level facets of several five-factor models. W I. Mervielde, I. Deary, F. De Fruyt, F. Ostendorf (red.), Personality Psychology in Europe, 7 (s. 7-28). Tilburg, The Netherlands: Tilburg University Press.
• 7. Graszewicz, M., Ulidis, M. (2013). Motocykliści jako grupa komunikacyjna. Wizerunek wewnętrzny na podstawie badań empirycznych. Dziennikarstwo i Media, 4, 65-81.
• 8. Haworth, N., Greig, K., Nielson, A. (2009). A comparison of risk taking in moped and motorcycle crashes. Transportation Research Board 88th Annual Meeting.
• 9. Iversen, H., Rundmo, T. (2002). Personality, risky driving and accident involvement among Norwegian drivers. Personality and Individual Differences, 33(8), 1251-1263.
• 10. Jessor, R. (1987). Risky driving and adolescent problem behavior: An extension of problem behavior theory. Alcohol Drugs Driving, 3, 1-13.
• 11. Makarowski, R., Peplińska, A., Nowopolski, M. (2010). Psychological Aspects of Risk and Aggression among Motorcyclists - „Mad Max” Syndrome. Polish Psychological Bulletin, 41(2), 74-83.
• 12. Matthews, M.L., Moran, A.R. (1986). Age differences in male drivers’ perception of accident risk: the role of perceived driving ability. Accident Analysis and Prevention, 18, 299-313.
• 13. Milczarek, M. (2006). Uwarunkowania kultury bezpieczeństwa pracy. W M. Goszczyńska, R. Studenski (red.), Psychologia zachowań ryzykownych. Koncepcje badania praktyka (s. 69-95). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie ŻAK.
• 14. Nosal, C. (1990). Psychologiczne modele umysłu. Warszawa: PWN.
• 15. Odachowska, E. (2012a). Temperament a skłonność do zachowań ryzykownych w ruchu drogowym. Transport Samochodowy, 1, 35-51.
• 16. Odachowska, E. (2012b). Wpływ różnic indywidualnych na zachowanie na drodze. W E. Odachowska (red.), Psychologia zachowań ryzykownych w ruchu drogowym (s. 37-60). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Transportu Samochodowego.
• 17. Odachowska, E., Ścigała, D. (2014). Kobieta i mężczyzna za kierownicą. Psychologiczne aspekty różnic płciowych w zachowaniu na drodze. Transport Samochodowy, 2, 45-71.
• 18. Poklek, R. (2008). Inwentarz Psychologiczny Syndromu Agresji Z.B. Gasia w diagnostyce penitencjarnej - normalizacja narzędzia. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 61, 69-101.
• 19. Porczyńska, A. (2006). Tendencje do podejmowania ryzyka a doświadczenie szczęścia. W M. Goszczyńska, R. Studenski (red.), Psychologia zachowań ryzykownych. Koncepcje badania praktyka (s. 145-170). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie ŻAK.
• 20. Ruter, D.R., Quine, L., Albery, I.P. (1998). Perceptions of risk in motorcyclists: Unrealistic optimism, relative realism and predictions of behavior. British Journal of Psychology, 89, 681-696.
• 21. Studenski, R. (2004a). Płeć i cechy osobowości a gotowość do ryzyka. W: R. Studenski (red.), Zachowanie się w sytuacji ryzyka (s. 125-137). Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• 22. Studenski, R. (2004b). Ryzyko i ryzykowanie. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• 23. Ucińska, M., Odachowska, E., Tokarczyk, E. (2012). Psychologia zachowań ryzykownych. W E. Odachowska (red.), Psychologia zachowań ryzykownych w ruchu drogowym (s. 11-36). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Transportu Samochodowego.
• 24. Wechsler, H., Davenport, A., Dowdall, G., Moeykens, B., Castillo, S. (1994). Health and behavioral consequences of binge drinking in college: A national survey of students at 140 campuses. JAMA, 272(21), 1672-1677.
• 25. Wrześniewski, K. (1993). Styl życia a zdrowie. Wzór zachowania A. Warszawa: PAN.
• 26. Wypadki drogowe w Polsce w 2017 roku. Pobrano z: http://statystyka.policja.pl/st/ruch-drogowy/76562,Wypadki-drogowe-raporty-roczne.html, 09.07.2018.
• 27. Zawadzki, B., Strelau, J., Szczepaniak, P., Śliwińska, M. (1998). Inwentarz Osobowości Paula T. Costy Jr i Roberta R. McCrae. Adaptacja polska. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
• 28. Znajmiecka-Sikora, M., Kaflik-Pieróg, M. (2012). Dlaczego ludzie zachowują się ryzykownie? Analiza zjawiska ryzyka - przegląd definicji, stan badań. W J. Lewandowski, M. Znajmiecka-Sikora (red.), Współczesne standardy w zakresie zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Między teorią a praktyką (s. 185-204). Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.