Zastosowanie technik VR do wspomagania szkolenia operatorów przenośnych pilarek łańcuchowych

• Autorzy: Wodzyński Mieszko , Dąbrowski Andrzej

Identyfikatory

DOI

10.54215/BP.2022.08.20.Wodzynski

Warianty tytułu

EN

The use of VR techniques in computer-aided training for operators of portable chainsaws

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przenośne pilarki łańcuchowe są w Polsce powszechnie użytkowane w budownictwie, rolnictwie i pracach przydomowych, jednak stanowią źródło poważnych urazów, ponieważ piła łańcuchowa może łatwo wejść w kontakt z ciałem operatora. W artykule przedstawiono możliwości wspomagania szkoleń operatorów pilarek z wykorzystaniem budowanego w CIOP-PIB wirtualnego trenażera. Oceniono wpływ realizowanych programów szkoleń oraz techniczne możliwości sprzętu komputerowego, który jest dostępny na rynku, na perspektywy skutecznego wdrożenia takiego rozwiązania w Polsce. Zaprezentowano wyniki wstępnych badań dotyczących interakcji człowiek – środowisko wirtualne podczas symulacji pracy pilarką. Uczestnicy badań potwierdzili zalety stosowanej techniki komputerowej. Wskazywali na jej niewielką uciążliwość i niski poziom stresu towarzyszący jej użytkowaniu, wysoki poziom jej akceptacji i duże możliwości odwzorowania rzeczywistego środowiska pracy.

EN

Portable chain saws are commonly used in Poland in construction, agriculture and domestic work, but are a source of serious injury because the chain can easily come into contact with the body of the operator. The article presents possibilities of supporting chainsaw operator training with the use of a virtual trainer built at CIOP-PIB. It assesses the influence of training programs and technical possibilities of computer equipment available on the market on the possibility of effective implementation of such a solution in Poland. The results of preliminary tests of human interaction with the virtual environment during the simulation of chainsaw operation were presented. The participants of the tests confirmed the advantages of the applied computer technology indicating: minor inconvenience and low level of stress (during use), high level of its acceptance and high possibility of replicating the real working environment.

Słowa kluczowe

PL

wspomaganie komputerowe; szkolenie; rzeczywistość wirtualna; VR; przenośna pilarka łańcuchowa

EN

computer support; training; virtual reality; portable chain saws; safety

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
• Rocznik: 2022
• Tom: nr 8
• Strony: 12--16
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., fot., tab., rys.

Twórcy

autor

Wodzyński Mieszko

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy

• https://orcid.org/0000-0002-1378-7901

autor

Dąbrowski Andrzej

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy

• https://orcid.org/0000-0002-6727-1580

Bibliografia

• [1] Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 672).
• [2] Rocznik statystyczny leśnictwa. Warszawa: GUS, 2021, s. 203, https://stat.gov.pl/obszarytematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-lesnictwa-2021,13,4. html [dostęp: 30.12.2021].
• [3] DĄBROWSKI, A. Analysis and Laboratory Testing of Technical Injury Prevention Measures for Portable Combustion Chainsaws. Forests. 2020, 11(3): 276, doi: 10.3390/f11030276.
• [4] DĄBROWSKI, A. Aktualne wytyczne norm zharmonizowanych dotyczące technicznych środków ochrony przed urazami powodowanymi przez pilarki łańcuchowe. Bezpieczeństwo Pracy. Nauka i Praktyka. 2016, 3: 22-25.
• [5] DĄBROWSKI, A. Reducing kickback of portable combustion chain saws and related injury risks: laboratory tests and deductions. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics (JOSE). 2012, 18(3): 399-417, doi: 10.1080/10803548.2012.11076943.
• [6] DĄBROWSKI, A. Kickback risk of portable chainsaws while cutting wood of different properties: laboratory tests and deductions. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics (JOSE). 2015, 21(3): 512-523, doi: 10.1080/10803548.2015.1095547.
• [7] SIDLO, J., SIDLOWA, H. Accidental fatal craniocerebral injury caused by broken chain of sawing tool. Forensic Science International. 2018, 289: 15-17, doi: 10.1016/j.forsciint.2018.05.045.
• [8] BALL, J., BLAIR, D.F. (2010). Preventing chain saw injury. The power of training and personal protective equipment. Arborist News. 2010, 19(5): 12-17.
• [9] Wypadki przy pracy i choroby zawodowe rolników oraz działania prewencyjne KRUS w 2020 roku. Warszawa: KRUS, 2021, https://www.krus.gov.pl/fileadmin/moje_dokumenty/dokumenty/prewencja/statystyki/2021/Komuni kat_o_wypadkach_i_chorobach_w_2020_roku_ 003.pdf [dostęp: 28.12.2021].
• [10] WODZYŃSKI, M. Aplikacja komputerowa do szkoleń operatorów przenośnych pilarek łańcuchowych oraz przegląd rozwiązań z wykorzystaniem rzeczywistości wirtualnej i mieszanej. Monografi a. [W:] R. Trębiński (red.), Aspekty komputerowego wspomagania projektowania, wytwarzania i eksploatacji. Warszawa: Wojskowa Akademia Techniczna, 2021, s. 281-292
• [11] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2006 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu niektórych prac z zakresu gospodarki leśnej (Dz.U. nr 161 poz. 1141).
• [12] Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 583 z późn. zm.).
• [13] PROCNER, M. Drwal z patentem na niby. Gazeta Leśna. 2016, 9.
• [14] KENNEDY, R.S., et al. Simulator Sickness Questionnaire: An Enhanced Method for Quantifying Simulator Sickness. The International Journal of Aviation Psychology. 1993, 3(3): 203-220, doi: 10.1207/s15327108ijap0303_3.
• [15] VORDERER, P., et al. MEC Spatial Presence Questionnaire (MEC-SPQ). Short Documentation and Instructions for Application. IST-2001-37661. Hannover, Zurich, Porto, Helsinki, June 2004, https://www.researchgate.net/profile/FelizGouveia/publication/318531435_MEC_spatial_presence_questionnaire_MECSPQ_Short_documen tation_and_instructions_for_application/links/598041b5458515687b4fa65d/MEC-spatial presence-questionnaire-MEC-SPQ-Shortdocumentationand-instructions-for-application. pdf [dostęp: 29.12.2021].
• [16] ABU-DALBOUH, H.M. A questionnaire approach based on the technology acceptance model for mobile tracking on patient progress applications. Journal of Computer Science. 2013, 9 (6): 763-770, doi: 10.3844/jcssp.2013.763.770.
• [17] MATTHEWS, G., et. al. Profiling task stress with the dundee stress state questionnaire. [In:] L. Cavalcanti, S. Azevedo [eds], Psychology of Stress. Nova Science Publishers, Inc., 2013, pp. 49-91, https://www.researchgate.net/profile/Gerald-Matthews/publication/256650794_Profiling_Task_Stress_with_the_Dundee_Stress_State_Questionnaire/links/02e7e5256d15bb99c9000000/Profiling_Task-Stress-withthe-Dundee-Stress-State Questionnaire.pdf [dostęp: 14.01.2022].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).