Preliminaria nad stanem badań praktyki konserwatorskiej w Rzeszowie

• Autorzy: Gosztyła M. , Leś S. , Sikorski K.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rb.2017.89

Warianty tytułu

EN

Preliminaries above the state of conservation practise in Rzeszow

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W niniejszym artykule poruszono problematykę konserwacji obiektów zabytkowych w zakresie przeciwdziałania negatywnym skutkom transportu wody wewnątrz muru. Często spotykanym zjawiskiem jest niszczenie przegród zewnętrznych w strefie przyziemnej oraz w wyższych partiach. Najpowszechniejszą przyczyną degradacji są nieprawidłowe rozwiązania w zakresie odtworzenia izolacji pionowej i poziomej muru oraz wykonania wadliwych tynków renowacyjnych, pomalowanych farbami o niskiej dyfuzji wody. W związku z tym zwrócono uwagę na przyjęte rozwiązania systemowe, a także na metodykę wykonania prac związanych z konserwacją. Pierwszym obiektem, którego stan istniejący został przebadany jest Klasztor O.O. Bernardynów w Rzeszowie. Obiekt mimo niedawnych (okres 10 lat) prac związanych z odtworzeniem izolacji oraz tynków renowacyjnych wykazuje duży stopień degradacji spowodowanej transportem wody wewnątrz struktury muru. Kolejnym obiektem referencyjnym jest Kościół WNMP na osiedlu Zalesie w Rzeszowie. Ocena stanu istniejącego poddała pod wątpliwość istnienie oraz jakość wykonanej izolacji przegród. Jako ostatnia zestawiona została kamienica nr 2 zlokalizowana przy ul. płk. Leopolda Lisa-Kuli w Rzeszowie. Istniejący stan kamienicy podobnie jak w przypadku poprzednich obiektów wskazuje na wadliwe rozwiązania systemowe. Mając na względzie fakt, iż wskazane obiekty są jedynie odsetkiem wyłonionym z większego spektrum zastanowić należy się nad myślą z preambuły Karty Krakowskiej 2000, przypominającej o obowiązku pielęgnacji dziedzictwa kulturowego. Przykrym jest zjawisko polegające na złudnej redukcji kosztów związanych z naprawą starego budownictwa. Dodatkowo należy podkreślić, iż rażące braki w dokumentacji dotyczą nawet obiektów o wysokiej wartości architektoniczno-kulturowej.

EN

The article brings up the problems of the preservation of antique objects in the range of counteraction of the negative results of the transport of water within the wall. Often met occurrence is a destruction of outer wall in ground zone and in the higher parties. The most common reason of degradation are wrong solutions in the range of the reconstruction of perpendicular and horizontal wall insulation. Moreover degradation of wall may be caused by wrong plaster and acrylic paint. All of that brought attention on the systemic sollutions and on methodology of old buildings preservation. The first object, which existing state was examined is monastery Of O.O. Bernardynow in Rzeszow. A WNMP Church is next referential object, placed in Rzeszów. The evaluation of existing state shoved lacks of insulation and the low quality of product used in proces or conservation. Last of all the old building located by the street of płk. Leopold Lisa-Kuli was examined. The existing state of the tenement is pointing at wrong system solutions. Taking into consideration fact that shown objects are only an appointed percentage from the greater spectrum it is necessary to puzzle above the thought from the preamble Cracovia Card 2000. The idea of CC2000 is to remind that the care over the cultural legacy is society’s duty. Sad thing is the fact of cuting down the cost connected with old buildings conservation. Additionally one should emphasize that striking gaps in documentation concern even objects with the architectural and cultural value.

Słowa kluczowe

PL

woda; obiekt; izolacja pionowa; izolacja pozioma; tynk renowacyjny

EN

water; wall; vertical isolation; horizontal isolation; renovation plaster

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej
• Czasopismo: Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture
• Rocznik: 2017
• Tom: z. 64, nr 2/II
• Strony: 161--172
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., zdj.

Twórcy

autor

Gosztyła M.

• Politechnika Rzeszowska, Katedra Konserwacji Zabytków, ul. Powstańców Warszawy 12, 35-959 Rzeszów

autor

Leś S.

• Technolog PCI

autor

Sikorski K.

• WBIŚiA PRz

Bibliografia

• [1] M. Gosztyła, B. Jagiełła, Konserwacja zabytków architektury, Rzeszów, 2015.
• [2] M. Rogalska, Sole budowlane, Konferencja Naukowa, Lublin, 2007.
• [3] M. Rokiel, Hydroizolacje w budownictwie, Warszawa, 2006.
• [4] M. Trochonowicz, Wilgoć w obiektach budowlanych, Konferencja Naukowa, Lublin 2007.
• [5] Karta Krakowska 2000, Kraków, 2002.
• [6] Kroniki O.O. Bernardynów, Kraków.
• [7] St. Karczmarczyk, B. Ciepiela-Biernat, M. Mazur, Badania mechanizmów zagrożenia murów klasztoru i kościoła O.O. Bernardynów w Rzeszowie przez wilgoć i sole rozpuszczalne, Kraków, 2001.
• [8] MZBiM.
• [9] www.google.maps.pl (dostęp: 15.12.2016 r.).
• [10] www.wnmp.rzeszow.pl (dostęp: 15.12.2016 r.).

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018)