Jak zastąpić cukier - kilka słów o słodzikach

• Autorzy: Jaszczyszyn Kinga , Grabski Błażej

Warianty tytułu

EN

How to substitute sugar - a few words about sweeteners

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Cukier jest jednym z najczęściej stosowanych składników w przemyśle spożywczym, jednakże jego nadmierne spożycie może wiązać się z licznymi zagrożeniami dla zdrowia. W poszukiwaniu alternatywy ludzie coraz częściej sięgają po słodziki. Słodziki są substancjami, które dodaje się do żywności, by nadać jej słodki smak, bez dodatku cukru. Ich popularność wynika przede wszystkim z faktu, że zawierają zdecydowanie mniej kalorii niż cukier. Wśród dostępnych na rynku słodzików możemy wyróżnić słodziki naturalne i sztuczne. Słodziki naturalne takie jak: stewia, ksylitol czy erytrytol są pozyskiwane z naturalnych źródeł takich jak rośliny czy drzewa, podczas gdy słodziki sztuczne takie jak aspartam, sacharyna czy sukraloza otrzymywane są laboratoriach. Porównując ze sobą słodziki naturalne i sztuczne warto zwrócić uwagę na ich właściwości fizyczne, pochodzenie oraz w największym stopniu na ich wpływ na zdrowie człowieka. Korzystanie ze słodzików jako zamienników cukru jest dobrym rozwiązaniem, jednak warto pamiętać o stosowaniu ich zgodnie z zaleceniami specjalistów z zakresu żywienia.

EN

Sugar is one of the most commonly used ingredients in the food industry, however, its excessive consumption can be associated with numerous health risks. In search of an alternative, people are increasingly turning to sweeteners. Sweeteners are substances added to food to give it a sweet taste, without the addition of sugar. Their popularity stems primarily from the fact that they contain significantly fewer calories than sugar. Among the sweeteners available on the market, we can distinguish between natural and artificial sweeteners. Natural sweeteners such as stevia, xylitol or erythritol are derived from natural sources such as plants or trees, while artificial sweeteners such as aspartame, saccharin or sucralose are produced in laboratories [1]. When comparing natural and artificial sweeteners, it is worth paying attention to their physical properties, origin, and, most importantly, their impact on human health. Using sweeteners as a sugar substitute is a good solution, but it is important to remember to use them in accordance with the recommendations of nutrition specialists.

Słowa kluczowe

PL

cukier; słodziki; aspartam; acesulfam K; sukraloza; stewia; ksylitol; erytrytol; substytuty cukru; sacharoza

EN

sugar; sweeteners; aspartame; acesulfam K; sucralose; stevia; xylitol; erythritol; sugar substitutes; saccharose

• Wydawca: Katedra Chemii Analitycznej, Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
• Czasopismo: Analit
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 13
• Strony: 18--23
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys.

Twórcy

autor

Jaszczyszyn Kinga

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Polska

autor

Grabski Błażej

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Polska

Bibliografia

• [1] L. Kłosiewicz-Latoszek, B.Cybulska, Cukier a ryzyko otyłości, cukrzycy i chorób sercowo-naczyniowych, Problemy Higieny i Epidemiologii 92(2), 181-186
• [2] A. Koszowska, A. Dittfeld, J. Nowak, A. Brończyk-Puzoń, K. Gwizdek, J. Bucior, B. Zubelewicz-Szkodzińska, Cukier - czy warto go zastąpić substancjami słodzącymi, Nowa Medycyna 1 (2014), 36-41
• [3] F. Świderski, Żywnosć wygodna i żywność funkcjonalna, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa (2003) 91, 94, 99
• [4] https://pl.wikipedia.org/wiki/Ksylitol [dostępne w dniu 10.05.2023 r.]
• [5] https://pl.wikipedia.org/wiki/Erytrytol [dostępne w dniu 10.05.2023 r.]
• [6] https://pl.wikipedia.org/wiki/Glikozydy_stewiolowe [dostępne w dniu 10.05.2023 r.]
• [7] K. O’Donnel, M. Kearsley, Sweeteners and sugar alternatives in food technology, Wiley-Blackwell (2012)
• [8] M. Grembecka, Ksylitol - rola w diecie oraz profilaktyce i terapii chorób człowieka, BROMAT. CHEM. TOKSTKOL. XLVIII 3 (2015), 340-343
• [9] M. Grembecka, Sugar alcohols - their role in the modern world of sweeteners: a revie, Eur Food Res Technol 241(2015), 1-14
• [10] SK. Goyal, Stevia (Stevia rebaudiana) a bio-sweetener: a review. Int J Food Sci Nutr.61(2010), 1-10.
• [11] https://pl.wikipedia.org/wiki/Aspartam [dostępne w dniu 10.05.2023 r.]
• [12] https://pl.wikipedia.org/wiki/Sacharyna [dostępne w dniu 10.05.2023 r.]
• [13] https://pl.wikipedia.org/wiki/Sukraloza [dostępne w dniu 10.05.2023 r.]
• [14] https://www.medonet.pl/zdrowie,aspartam---co-trzeba-o-nim-wiedziec-,artykul,1725100.html [dostępne w dniu 10.05.2023 r.]
• [15] http://www.madehow.com/Volume-3/Aspartame.html [dostępne w dniu 10.05.2023 r.]
• [16] https://www.britannica.com/science/saccharin [dostępne w dniu 10.05.2023 r.]
• [17] https://cortexch.com/produkt/sukraloza/ [dostępne w dniu 10.05.2023 r.]
• [18] https://en.wikipedia.org/wiki/Sucralose [dostępne w dniu 10.05.2023 r.]

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).