Urządzenia radioelektroniczne oraz ich anteny stosowane w lotnictwie i w technice rakietowej

• Autorzy: Rosłoniec Stanisław

Identyfikatory

DOI

10.15199/59.2024.3.2

Warianty tytułu

EN

Radio - electronic devices and their antennas used in aviation and missile technology

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono standardowe i specjalne urządzenia radioelektroniczne stosowane w lotnictwie i w technice rakietowej. Jako kryterium podziału tych urządzeń i tworzonych przez nie systemów przyjęto ich zastosowania. Zgodnie z tym kryterium, jako pierwsze omówiono urządzenia stosowane do łączności lotniczej w zakresach HF i VHF oraz satelitarnej. Następnie, omówiono typowe instrumenty pokładowe i urządzenia systemów radionawigacyjnych tworzonych przez różnego rodzaju radiolatarnie i zestawy VOR/DME. Dużo uwagi poświęcono satelitarnym systemom nawigacyjnym GPS i GLONASS oraz ich różnicowym wersjom. Grupę systemów radionawigacyjnych wspomagających lądowanie samolotów reprezentują ILS, MLS i TLS. Z grupy urządzeń radiolokacyjnych omówiono radary pokładowe stosowane do szeroko rozumianej obserwacji 3D przestrzeni. Do grupy tej należą także tzw. „seekery” stosowane we współczesnych, samonaprowadzających się rakietach. Przedmiotem rozważań są także rozwiązania konstrukcyjne anten omówionych urządzeń, a to ze względu na specyfikę stawianych im wymagań eksploatacyjnych.

EN

The article discusses standard and special radioelectronic devices used in aviation and rocket technology. Their applications were adopted as a criterion for the division of these devices and the systems they create. In accordance with this criterion, devices used for air communications in the HF, VHF and satellite bands were discussed first. Then, typical on-board instruments and devices of radio navigation systems created by various types of radio beacons and VOR/DME sets were discussed. Much attention was paid to GPS and GLONASS satellite navigation systems and their differential versions. The group of special radio navigation systems supporting aircraft landing is represented by ILS, MLS and TLS. From the group of radar devices, on-board radars used for broadly understood 3D space observation are discussed. This group also includes the so-called ‚’seekers’ used in modern self-homing missiles. The subject of considerations are also the design solutions of the antennas of the discussed devices, due to the specific operational requirements imposed on them.

Słowa kluczowe

PL

antena; system radiokomunikacyjny; system radionawigacyjny; system radiolokacyjny; lądowanie samolotu

EN

antenna; radio communication systems; radionavigation system; radiolocation system; aircraft landing

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Telekomunikacyjny + Wiadomości Telekomunikacyjne
• Rocznik: 2024
• Tom: nr 3
• Opis fizyczny: Bibliogr. 38 poz.

Twórcy

autor

Rosłoniec Stanisław

Bibliografia

• [1] Ahmed El - Rabbany, Introduction to GPS – The Global Positioning System Artech House, Inc., Norwood (MA) 2002.
• [2] Awange J.L. and E.W.Grafarend, ’’Algebraic solution of GPS pseudoranging equations’’ , GPS Solutions, vol.5, No.4, 2002, pp.20-32.
• [3] Chaffe J., and J.Abel, ’’ On the exact solutions of pesudorange equations’’. IEEE Trans. on Aerospace and Electronic Systems, AES-30, No.4, 1994, pp.1021¸1030.
• [4] Curlander, J. C. and R. N. McDounough, Synthetic aperture radar, systems and signal processing, John Wiley and Sons, Inc., New York, 1991.
• [5] Forssell B., Radionavigation systems, Artech House, Inc. Boston/ London, 2008.
• [6] Global navigation satellite system GLONASS. Interface control document; navigation radiosignals in band L1, L2, edition 5.1, Moscow 2008.
• [7] Hansen R.C., Phased array antennas, second edition John Wiley and Sons, Inc., Hoboken (NJ), 2009.
• [8] How the AWACS keeps us safe , Wideo prezentacja https://m.youtube.com/watch?v=2hMBFpsi86Q
• [9] Hoffmann - Wellenhof B., H. Lichtengger and J.Collins, Global Positioning System, Theory and practice, third edition. Springer Verlag , New York 1994.
• [10] Horward D.D. and D.C. Cross, ’’Mirror antenna dual-band lighweight mirror design’’ IEEE Trans., Antennas and Propagation, vol. AP-33, March 1985, pp. 286¸294
• [11] Johnson R.C. (ed), Antenna engineering handbook McGraw – Hill, New York 1993.
• [12] Kayton M. and Fried W.R., Avionic Navigation Systems – second edition John Wiley and Sons, New York 1996.
• [13] Kumar Girish and K.P.Ray, Broadband microstrip antenna Artech House, Norood (MA) 2003.
• [14] Leonov A.I. and K.J. Fomichev, Monopulse radars Artech House, Norwood (MA), 1986.
• [15] Lipsky S.E., Microwave passive direction finding SciTech Publishing, Inc., Releigh NC, 2004.
• [16] Maloratsky L.G., ’’An aircraft single - antenna FM radio altimeter ”. Microwave Journal, vol.46, May 2003.
• [17] Markin E., Principles of modern missile seekers Artech House, Inc., Norood (MA) 2022.
• [18] Milligan T.A., Modern antenna design – second edition John Wiley and Sons, Inc., Hoboken (NJ), 2005.
• [19] Moir Ian and Allan Seabridge, Military Avionics Systems. John Wiley and Sons, New York / London 2006.
• [20] Orleansky E., et al, “A Broadband Meanderline Twistreflector for the Inverse Cassegrain Antenna”, Microwave Journal, 1987, vol. 30, No.10, pp. 185¸190.
• [21] Pozar D. and D.H. Schaubert, Microstrip antennas – the analysis and design of antennas and arrays. Publishing house of the IEEE, New York 2003.
• [22] Rama Rao B., et al, ’’Compact co-planar dual-band microstrip patch antennas for modernized GPS’’, Proc. of the 22nd Intern. Technical Meeting of the Satellite Division of The Institute of Navigation (ION GNSS 2009),(GA), pp. 351-359, September 2009.
• [23] Rosłoniec S., Algorithms for computer-eided design of linear microwave circuits Artech House Inc., Norwood (MA), 1990.
• [24] Rosłoniec S., Podstawy techniki antenowej Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2006.
• [25] Rosłoniec S., Fundamental numerical methods for electrical engineering Springer Verlag, Berlin / Heidelberg, 2008.
• [26] Rosłoniec S., Podstawy radiolokacji i radionawigacji, wydanie 2 zmienione Wydawnictwo Wojskowej Akademii Technicznej, Warszawa, 2020.
• [27] Rosłoniec S., ’’O cyfrowym formowaniu charakterystyk kierunkowości wieloelementowych regularnych szyków antenowych’’ Przegląd Telekomunikacyjny, Nr.3, 2021, str. 57-71.
• [28] Rosłoniec S., Fundamentals of the radiolocation and radionavigation Springer Nature, Switzerland 2023.
• [29] Rosłoniec S., Wybrane zagadnienia techniki antenowej z przykładami projektowania. Wydanie 2 zmienione. Wydawnictwo Wojskowej Akademii Technicznej, Warszawa, 2024, (w druku)
• [30] Sherman S.L., Monopulse principles and techniques Artech House, Norwood (MA), 1984.
• [31] Siouris G.M., Missile quidance and control systems Springer – Verlag, Inc., New York 2004.
• [32] Сосновский А.А. (ред.) Авиационная радионавигация; cправочник Москва, Транспорт, 1990 г.
• [33] Sparks R.A., ” Systems applications of mechanically scanned slotted array antennas. Microwave Journal, vol. 31, June 1988, pp. 24 ¸ 28.
• [34] Stevens M.C., Secondary Surveillance Radar Artech House, Inc., Boston (MA) 1988.
• [35] Transponder Landing System (TLS), Materiały informacyjne firmy Advanced Navigation and Positioning Corporation, www.anpc.com
• [36] Волков Н.М и другие, ’’ Глобальная спутниковая радионавигационная система ГЛОНАСС ’’. Успехи современной радиоэлектроники № 1, 1997, стр. 31¸46.
• [37] Wood P.J., Reflector antennas analysis and design, Peter Peregrinus, New York, 1980.
• [38] www.wikipedia.org/wiki/World_Geodetic_System