Możliwość wykorzystania ślazowca pensylwańskiego (Sida hermaphrodita Rusby) do rekultywacji terenów po otworowej eksploatacji siarki

• Autorzy: Klimont K. , Bulińska-Radomska Z.

Warianty tytułu

EN

The possibility of using Virginia mallow plant (Sida hermaphrodita Rusby) to reclamation of post-borehole sulphur exploitation terrains

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 2008-2011 badano możliwość wykorzystania ślazowca pensylwańskiego (Sida hermaphrodita Rusby) do rekultywacji wapna poflotacyjnego użyźnionego osadami ścieków komunalnych na terenie poeksploatacyjnym Kopalni Siarki „Jeziórko”. Wapno nawieziono osadami ściekowymi w dawce 500 m3·ha-1 i zastosowano nawożenie mineralne N, P, K, które wnoszono corocznie wiosną. Oceniano plon suchej masy, liczbę pędów na roślinie, ich wysokość oraz średnicę. Stwierdzono, że rośliny ślazowca pensylwańskiego bardzo dobrze rozwijały się na bezglebowym podłożu wapna poflotacyjnego, tworząc co roku zwarte, bujne łany. Plon suchej masy wynosił średnio 7,02 t·ha-1 i zależał od wartości ocenianych cech plonotwórczych, tj. liczby pędów na roślinie, ich wysokości i średnicy. Warunki meteorologiczne istotnie wpływały na wartość ocenianych cech, a głównymi czynnikami pogodowymi decydującymi o wzroście i rozwoju badanego gatunku była ilość i rozkład opadów w latach badań, gwarantujące dostateczne uwilgotnienie wapiennego podłoża. Wprowadzenie ślazowca pensylwańskiego do rekultywacji biologicznej wapna poflotacyjnego i użyźnienie go osadem ściekowym wpłynęło korzystnie na właściwości chemiczne podłoża, zwiększając istotnie zawartość materii organicznej i przyswajalnych składników pokarmowych: P, K i Mg, oraz zmniejszając wartość pH.

EN

Within the years 2008-2011, utilization possibilities of Virginia mallow (Sida hermaphrodita Rusby) plant to reclamation of post-flotation lime enriched with municipal sewage sludge, were investigated on the post-exploitation area of “Jeziórko” Sulphur Mine. Lime was fertilized with the municipal sewage sediments (at a dose of 500 m3·ha-1); mineral N, P, K fertilization was also applied in spring every year. The yield of dry matter, number of sprouts on a plant, their height and diameter were evaluated. It was stated that Virginia mallow plants were well developed on the soil-less, postflotation lime ground, forming compact, abundant canopy every year. Dry matter yield amounted to 7.02 t·ha-1 on average, and depended on evaluated yield creating factors. Weather conditions significantly affected the values of tested features; the main weather factors which determined growth and development of investigated plant species, were the sum and distribution of rainfall in years of study, ensuring sufficient moisture content in lime ground. Introduction of the Virginia mallow plant to biological reclamation of post-floatation lime and enriching it by the sewage sludge, favourably affected chemical properties of subsoil, significantly increasing the contents of organic matter and assimilable P, K, Mg nutrients, decreasing also pH value.

Słowa kluczowe

PL

wapno poflotacyjne; osady ściekowe; ślazowiec pensylwański; rekultywacja; roślina energetyczna; biomasa

EN

post-flotation lime; sewage sludge; Virginia mallow; land reclamation; energy plants; biomass

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Problemy Inżynierii Rolniczej
• Rocznik: 2013
• Tom: R. 21, nr 1
• Strony: 125--132
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., tab.

Twórcy

autor

Klimont K.

• Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - PIB w Radzikowie, Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych

autor

Bulińska-Radomska Z.

• Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - PIB w Radzikowie, Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych

Bibliografia

• BORKOWSKA H., JACHOWSKA I., PIOTROWSKI J., STYK B. 2001. Suitability of cultivation of some perennial plant species on sewage sludge. Polish Journal of Environmental Studies. Vol. 10. No 5 s. 379-381.
• BORKOWSKA H., STYK B. 2003. Ślazowiec pensylwański. W: Rośliny energetyczne. Pr. zbior. Red. B. Kościk. Lublin. WAR s. 79-95.
• BORKOWSKA H., STYK B. 2006. Ślazowiec pensylwański (Sida hermaphrodita Rusby). Uprawa i wykorzystanie. Lublin. Wydaw. AR. ISBN 83-7259-142-3 ss. 69.
• BORKOWSKA H., WARDZIŃSKA K. 2003. Some effects of Sida hermaphrodita R. cultivation on sewage sludge. Polish Journal of Environmental Studies. Vol. 12. No 1 s. 119-122.
• GOŁDA T. 2007. Wykorzystanie szlamów poflotacyjnych rudy siarkowej do rekultywacji terenów poeksploatacyjnych w górnictwie otworowym siarki. Inżynieria Ekologiczna. Nr 19 s. 79-88.
• JASIEWICZ CZ., ANTONKIEWICZ J. 1999. Badania nad możliwością wykorzystania ślazowca pensylwańskiego (Sida hermaphrodita Rusby) do rekultywacji terenów zdegradowanych chemicznie. Zeszyty Naukowe AR Kraków. Nr 349 s. 157-163.
• Jońca M. 2000. Zastosowanie osadów ściekowych w rekultywacji Kopalni Siarki „Jeziórko”. Inżynieria Ekologiczna. Nr 1 s. 27-30.
• KLIMONT K. 2007a. Ocena przydatności wybranych roślin użytkowych do rekultywacji terenów zdewastowanych przez przemysł i gospodarkę komunalną. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 2 s. 27-36.
• KLIMONT K. 2007b. Przydatność wybranych gatunków roślin miododajnych do rekultywacji osadników wapna poflotacyjnego wzbogaconego osadami ścieków komunalnych. Biuletyn IHAR. Nr 244 s. 249-257.
• KLIMONT K., BULIŃSKA-RADOMSKA Z., WOŚ H. 2012. Możliwość wykorzystania jarych roślin oleistych w procesie rekultywacji terenów kopalnianych. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 2 s. 63-73.
• KLIMONT K., GÓRAL S., JOŃCA M. 2002. Rekultywacyjna efektywność osadów ściekowych na podłożu wapna poflotacyjnego. Biuletyn IHAR. Nr 223/224 s. 415-425.
• KOŁTOWSKI Z. 2006. Wielki atlas roślin miododajnych. Warszawa. PWR SA. ISBN 83-60192-13-8 ss. 328.
• KUŚ J., FABER A., STASIAK M., KAWALEC A. 2008. Plonowanie wybranych gatunków roślin uprawianych na cele energetyczne na różnych glebach. Problemy Inżynierii Ekologicznej. Nr 1 s. 79-86.
• MARTYN W., BUCZEK Z., JOŃCA M., SOWIŃSKA J. 2001. Zastosowanie osadów ściekowych w rekultywacji terenów pogórniczych w Kopalni Siarki „Jeziórko”. Inżynieria Ekologiczna. Nr 3 s. 99-105.
• SIUTA J. 2001. Rekultywacja gruntów w górnictwie siarkowym. Inżynieria Ekologiczna. Nr 3 s. 192-197.
• SIUTA J. 2004. Uwarunkowania i sposoby przyrodniczego użytkowania osadów ściekowych. Inżynieria Ekologiczna. Nr 9 s. 7-42.
• SIUTA J., WASIAK G., CHŁOPECKI K., KAZIMIERCZUK M., JOŃCA M., MAMEŁKA D., SUŁEK S. 1996. Przyrodniczo-techniczne przetwarzanie osadów ściekowych na kompost. Synteza wyników programu KBN. Warszawa. IOŚ. ISBN 8385805346 ss. 40.
• SZYSZLAK-BARGŁOWICZ J., PIEKARSKI W. 2009. Wartość opałowa biomasy łodyg ślazowca pensylwańskiego w zależności od wilgotności. Inżynieria Rolnicza. Nr 8 s. 223-230.
• WARDZIŃSKA K. 2000. Plonowanie i pobieranie metali ciężkich przez ślazowiec pensylwański w warunkach uprawy na glebie mineralnej i osadzie pościekowym. Annales UMCS. Seria E. Nr 55 s. 75-87.