Aktualne procedury kwalifikacji personelu zgrzewającego rury i kształtki z PE

• Autorzy: Szewczyk Piotr

Warianty tytułu

EN

Current qualification procedures for personnel handling the welding of PE pipes and fittings

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ciśnieniowe rurociągi z polietylenu projektowane są przy założeniu ich minimalnego czasu eksploatacji wynoszącego 50 lat. Głównym parametrem branym pod uwagę jest długoczasowa wytrzymałość rur polietylenowych dla danej temperatury, która standardowo wynosi do 20°C. Dostępne obecnie wysokiej jakości surowce polietylenowe pozwalają na produkowanie wyrobów umożliwiających nie tylko spełnienie tego podstawowego warunku, ale również na stosowanie np. alternatywnych technik budowy rurociągów. Gwarancją bezawaryjnej ich pracy w zakładanym okresie jest nie tylko stosowanie wyrobów z materiałów o wysokiej jakości. Niemniej ważne jest spełnienie podstawowych wymagań związanych z budową tych rurociągów, obejmujących np. transport i składowanie wyrobów, prawidłowe postępowanie z wyrobami na placu budowy oraz układanie rur w wykopach, zgodnie z dopuszczalną dla nich technologią. Uzyskanie niezbędnej wytrzymałości i trwałości rurociągu zależeć będzie jednak w głównej mierze od prawidłowego wykonania połączeń zgrzewanych. Aby uzyskać wymaganej jakości połączenia zgrzewane, niezbędne jest stosowanie wyrobów o potwierdzonych właściwościach przy wykorzystaniu odpowiedniej jakości urządzeń do zgrzewania oraz wykonanie zgrzewów, zgodnie z uznanymi procedurami zgrzewania, przez personel posiadający odpowiednią wiedzę i umiejętności. Potwierdzenie kwalifikacji personelu wykonującego połączenia zgrzewane wyrobów z tworzyw termoplastycznych, jakim jest polietylen, regulują w Polsce przepisy zawarte w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 27 kwietnia 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach spawalniczych (Dz. U. 2000 nr 40 poz. 470). W artykule przedstawiono aktualne wymagania dla personelu wykonującego połączenia zgrzewane rurociągów z polietylenu oraz przedstawiono rodzaje szkoleń w tym zakresie, realizowane przez Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy.

EN

The design of pressure pipelines made of polyethylene assumes their minimum service life of 50 years. The main parameter taken under consideration involves the long-term durability of polyethylene pipes for a given temperature, which is typically up to 20°C. The currently available high quality polyethylene materials allow the manufacturing of products enabling not just the fulfilment of this basic condition, but also the use of, e.g. alternative techniques for the construction of pipelines. Their trouble-free operation during the assumed time period is guaranteed not only by the use of products made of high quality materials. It is equally important to fulfil basic requirements related to the construction of these pipelines, including, e.g. the transport and storage of products, proper handling of products at the construction site and the laying of pipes in trenches, according to the technology which is permitted for them. However, the achievement of necessary toughness and durability of a pipeline will depend mainly on the proper preparation of welded joints. In order to obtain the required quality of welded joints, it is necessary to use products with confirmed properties while utilising proper quality devices in welding, and to have the welds prepared according to recognised welding procedures by personnel having proper knowledge and skills. In Poland, the confirmation of qualifications of personnel preparing welded joints of products made of thermoplastic, such as polyethylene, is regulated by provisions presented in the resolution of the Minister of Economy dated 27 April 2000 on occupational health and safety during welding operations (Journal of Laws 2000, no. 40, item 470). The paper presents the current requirements for personnel preparing welded joints of polyethylene pipelines, along with the types of associated training implemented by the Oil and Gas Institute - National Research Institute.

Słowa kluczowe

PL

rurociąg ciśnieniowy; rurociąg polietylenowy; rury polietylenowe; połączenia zgrzewane; wytrzymałość połączeń; kwalifikacje personelu

EN

pressure pipeline; polyethylene pipeline; polyethylene pipes; welded joints; joint strength; staff qualifications

• Wydawca: Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego
• Czasopismo: Wiadomości Naftowe i Gazownicze
• Rocznik: 2020
• Tom: R. 23, Nr 4 (258)
• Strony: 12--15
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., fot., tab.

Twórcy

autor

Szewczyk Piotr

• Zakład Przesyłania i Dystrybucji Gazu

Bibliografia

• [1] Salles C. Zalety sieci wodociągowych z polietylenu (PE). Nowe innowacyjne materiały PE. Borealis, https://docplayer.pl/7849855-Zalety-sieci-wodociagowych-z-polietylenu-pe-nowe-innowacyjne-materialy-pe.html dostęp 06.04.2020
• [2] Szewczyk P. Badania odporności na oddziaływania punktowe rur polietylenowych warstwowych układanych w gruncie rodzimym, przeznaczonych do przesyłania gazu. Nafta-Gaz, 2012, nr 9, s. 611-616
• [3] Wróblewska A. Szybka propagacja pęknięć w sieciach gazowych z rur polietylenowych. Nafta-Gaz 2013, nr 10, s. 788-793.
• [4] Wróblewska A. Ocena jakości wypływki połączeń zgrzewanych doczołowo rur PE typu III wykonywanych bez usuwania warstwy ochronnej. Nafta-Gaz 2016, nr 12, s. 1113-1118 DOI: 10.18668/NG.2016.12.15.
• [5] Baranowski A., Werner K., Kula M. Zagrożenie pękaniem rurociągów wykonanych z polietylenu. Przegląd budowlany 12/2014 s. 50-54.
• [6] Manterys A.: Kryteria oceny połączeń zgrzewanych rur i kształtek z PE, stosowanych w sieciach gazowych. Konferencja Naukowo-Techniczna, Poznań 26-27.02.1997.
• [7] Sieci gazowe polietylenowe - projektowanie, budowa, użytkowanie. Wydanie II, 2008 r. Opracowanie pod redakcją Andrzeja Barczyńskiego i Tadeusza Podziemskiego.
• Akty prawne i normatywne
• [8] Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 kwietnia 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach spawalniczych (Dz. U. 2000 nr 40 poz. 470).
• [9] PN-EN 13067:2013-05 Personel spawający i zgrzewający tworzywa sztuczne - Egzamin kwalifikacyjny spawaczy i zgrzewaczy - Spawane i zgrzewane połączenia z tworzyw termoplastycznych.
• [10] PN-EN ISO/IEC 17024:2012 Ocena zgodności - Ogólne wymagania dotyczące jednostek certyfikujących osoby.
• [11] PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02 Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).