Ocena zmienności stanów wód w zbiorniku Przebędowo i wód gruntowych w terenie bezpośrednio przyległym w pierwszym roku eksploatacji

• Autorzy: Korytowski M. , Waligórski B.

Identyfikatory

DOI

10.12912/23920629/66996

Warianty tytułu

EN

Analysis of water level changes in Przebedowo reservoir and groundwater level changes in a neighbouring area in the first year of exploatation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wstępne wyniki badań przeprowadzonych w 2015 roku w zlewni zbiornika Przebędowo (w terenie bezpośrednio przyległym do zbiornika), zlokalizowanej w województwie wielkopolskim, 25 km na północ od Poznania w gminie Murowana Goślina. Zbiornik został wykonany w dolinie rzeki Trojanki, od km 6+915 do km 8+371 jej biegu przez Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu i został oddany do eksploatacji w listopadzie 2014 roku. Ziemna zapora czołowa na zbiorniku jest klasy IV, jej długość wynosi 334 m, przy wysokości 3,30 m. Zbiornik o długości 1450 m i szerokości maksymalnej 120 m, przy normalnym poziomie piętrzenia (NPP) 72,50 m n.p.m ma powierzchnię zalewu 12,03 ha i pojemność 0,162 mln m³. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że poza warunkami meteorologicznymi istotny wpływ na kształtowanie się stanów wody w samym zbiorniku, ale także w terenie bezpośrednio przyległym miało piętrzenie wody. Badania wykazały także silną więź hydrauliczną pomiędzy wodami retencjonowanymi w zbiorniku, a wodami gruntowymi w terenie przyległym od strony analizowanych studzienek. Przeprowadzone dla 2015 roku obliczenia związków pomiędzy tymi wielkościami wykazały silne zależności. Obliczone współczynniki korelacji (r) wahały się od 0,83 dla studzienki P-16 do 0,92 dla studzienki P-18 i zależności te dla wszystkich analizowanych studzienek były istotne na poziomie α = 0,01.

EN

The paper presents preliminary results of research conducted in 2015 in the Przebędowo catchment (in the area directly adjacent to the reservoir), located in the Wielkopolska province, 25 km north of Poznan in the Murowana Goślina municipality. Analyzed reservoir was created in the valley of the Trojanka river, from km 6+915 to km 8+371 of its course by the Greater Board of Land Reclamation and Water Facilities in Poznan and was put into operation in November 2014. Clay dam leading to the reservoir is a Class IV, its length is 334 m, with a height of 3.30 m. The tank with a length of 1450 m and a maximum width of 120 m, with a normal level of impoundment (NPP) above sea level, has an area of 72.50 m lagoon 12.03 ha and capacity 0.162 million m³. Based on the research, it was found that despite the weather conditions, significant impact on the water levels in the reservoir and also in the area immediately adjacent had impoundment of water. The study found also a strong relationship between retention water in the reservoir and groundwater in the area adjacent on the side of analyzed wells. Conducted for year 2015 relationships calculations between these values showed a strong relationship between them. The calculated correlation coefficients (r) ranged from 0.87 for wells P-16 to 0.92 for P-wells 18 and according to these for all analyzed wells were significant at α = 0.01.

Słowa kluczowe

PL

gospodarka wodna; zbiorniki zaporowe; zwierciadło wód gruntowych

EN

water management; dammed reservoir; groundwater levels

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2017
• Tom: Vol. 18, nr 1
• Strony: 175--182
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Korytowski M.

• Instytut Melioracji, Kształtowania Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, ul. Piątkowska 94, 60-649 Poznań

autor

Waligórski B.

• Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu, ul. Piekary 17, Poznań

Bibliografia

• 1. Kondracki J. 2000. Geografia regionalna Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• 2. Król P., Brandyk A., Dobrzelewski B. 2010. Analiza wpływu retencyjnego zbiornika lateralnego na poziom wód gruntowych terenów przyległych. Przegląd Naukowy – Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, 2 (48), 49–59.
• 3. Kundzewicz Z., Zalewski M., Kędziora A., Pierz-galski E. 2010. Zagrożenia związane z wodą. Nauka, 4, 87–96.
• 4. Maślanka K., Kostuch R. 2014. Oddziaływanie zbiornika wodnego Domaniów na poziom wody w studniach znajdujących się w jego otoczeniu. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie, 1, 61–72.
• 5. Michalak J., Nowicki Zb. 2009. Wyznaczanie zmian zasobów wód podziemnych w rejonach zbiorników małej retencji. Informator Państwowej służby Hydrologicznej, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, ss. 110.
• 6. Michalec B. 2012. Wstępna prognoza oddziaływania zbiornika Świnna Poręba na po-ziom wód gruntowych miejscowości Mucharz. Przegląd Naukowy – Inżynieria i Kształtowania Środowiska, 58, 239–250.
• 7. Michalec B., Tarnawski M. 2008. Prognoza wpływu piętrzenia wody w zbiorniku Świnna Poręba na położenie zwierciadła wód gruntowych na terenie miejscowości Zembrzyce. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich nr 8, Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi, 17–28.
• 8. Mioduszewski W. 2006. Woda na obszarach wiejskich. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, t. 6, z. 1(16), 277–295.
• 9. Orzepowski W., Pęczkowski G., Kowalczyk T., Pływaczyk A. 2008. Zmiany zasobów wody w małych zbiornikach na terenach rolnych. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, z 528, 423–429.
• 10. Przybyła Cz., Bykowski J., Mrozik K., Napierała M. (2011): Znaczenie polderu Zagórów w ochronie przeciwpowodziowej. Rocznik Ochrona Środowiska, 13, 801–814.
• 11. Przybyła Cz., Kozdrój P. 2013. Wpływ zbiornika lateralnego Pakosław na położenie zwierciadła wód gruntowych terenów przyległych. Annual Set The Environment Protection – Rocznik Ochrona Środowiska, 15, 1673–1688.
• 12. Przybyła Cz., Kozdrój P., Sojka M. 2014. Ocena jakości wód w lateralnych zbiornikach Jutrosin i Pakosław w pierwszych latach funkcjonowania. Inżynieria Ekologiczna, 39, 123–135.
• 13. Przybyła Cz., Sosiński M., Pochylska J. (2009): Wpływ zbiornika retencyjnego Jeżewo, na położenie zwierciadła wód gruntowych, na terenach przyległych. Nauka Przyroda Technologie, 3 (3), 1–8.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).