Civil Security Engineering or Civil Protection Engineering?

• Autorzy: Terlikowski Tadeusz

Identyfikatory

DOI

10.12845/sft.55.1.2020.4

Warianty tytułu

PL

Inżynieria bezpieczeństwa cywilnego czy inżynieria ochrony ludności?

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

Objective: This paper attempts to prove that an effective model of protecting civilians from consequences of hazards ensuing from natural events considered as natural disasters, as well as risks arising from civilisational development in the reality of a global world, is the civil security engineering system based on achievements of many scientific disciplines related to the humanities, social sciences and technical sciences. This objective is justified by the thesis that stipulates that civil security engineering is an interdisciplinary measure of numerous entities in a modern state, the task of which is ensuring security for the society as regards the protection of life and health, property and the environment as fundamental conditions for the existence of the nation. Introduction: The contemporary reality, in which the 21st century society is functioning, creates diverse hazards for human life and health, property and the environment. Hence it is the obligation of the state to seek new effective methods that would allow combatting the consequences of such hazards. Many of those methods and tools are comprised by security engineering with civil protection engineering distinguished as a specialist discipline, which comprises means, methods and ways of organising effective protection of the society, human life and health as well as civilisational and cultural achievements of the society. Methodology: The basic method adopted in preparing this article was a review of source materials related to hazards to the society resulting from natural phenomena and industrial environment, followed by preparing conclusions and a presentation of the complete reasoning in relation to the subject of the present article. Conclusions: Civil protection is one of the most crucial challenges for the state security system in the context of all-encompassing globalisation, which is conducive to the generation of new hazards, especially those that result from the development of modern technologies. But also in the sphere of natural hazards we are faced with new events, i.a., due to climate change, such as extreme weather conditions, changes to annual precipitation, melting of icebergs, rise of the water level in seas and oceans, or the recent spread of epidemic hazards, which may be caused by diverse viruses, such as the current coronavirus outbreak. To be effective, the civil protection system has to be organised in a way that ensures it is capable of coping with all challenges; it needs to be able to use knowledge from many scientific fields and domains, and furthermore it also has to be an interdisciplinary system characterised not only by social knowledge, but in the first place technical know-how, and that is why we can speak of civil protection engineering.

PL

Cel: Celem artykułu jest próba dowiedzenia, że efektywnym modelem ochrony ludności przed skutkami zarówno zagrożeń wynikających ze zdarzeń naturalnych, jak i z rozwoju cywilizacji jest system inżynierii ochrony ludności oparty na osiągnięciach dyscyplin naukowych z dziedziny nauk humanistycznych, społecznych oraz nauk technicznych. Cel ten uzasadnia teza mówiąca, że inżynieria ochrony ludności jest interdyscyplinarnym działaniem wielu podmiotów współczesnego państwa, którego zadaniem jest zapewnienie bezpieczeństwa społeczeństwu w zakresie podstawowych warunków istnienia narodu: ochrony życia i zdrowia, mienia i środowiska. Wprowadzenie: Współczesna rzeczywistość, w której funkcjonuje społeczeństwo XXI wieku, stwarza wiele zagrożeń dla życia i zdrowia ludzi, mienia oraz środowiska. Stąd obowiązkiem państwa jest szukanie nowych efektywnych metod pozwalających na przeciwstawienie się skutkom tych zagrożeń. Wiele metod i narzędzi dedykowanych temu celowi znaleźć można w obszarze inżynierii bezpieczeństwa – z wyodrębnieniem inżynierii ochrony ludności jako specjalistycznej dyscypliny zawierającej środki, metody i sposoby organizowania skutecznej ochrony społeczeństwa, życia i zdrowia ludzi oraz dorobku cywilizacyjnego i kulturowego społeczeństwa. Metodologia: Podstawową metodą zastosowaną w trakcie przygotowania artykułu była analiza materiałów źródłowych z zakresu zagrożeń dla społeczeństwa płynących ze zjawisk naturalnych i środowiska industrialnego, opracowanie wniosków i przedstawienie całości wywodów w odniesieniu do tematu artykułu. Wnioski: Wobec powszechnej globalizacji, która sprzyja powstawaniu nowych zagrożeń, zwłaszcza tych będących wynikiem rozwoju nowoczesnych technologii, ochrona ludności stanowi dla systemu bezpieczeństwa państwa jedno z najważniejszych wyzwań. Także w obszarze zagrożeń naturalnych mamy do czynienia z nowymi zdarzeniami będącymi skutkiem np. zmian klimatycznych (ekstremalne zjawisko pogodowe, zmiany w ilości rocznych opadów atmosferycznych, topnienie lodowców, podnoszenie się poziomu wód w morzach i oceanach, szerzenie się zagrożeń epidemicznych, których przyczyną mogą być różnego rodzaju wirusy). Aby system ochrony ludności był efektywny, powinien czerpać wiedzę z różnych obszarów i dziedzin nauki oraz dyscyplin naukowych, wykazywać się interdyscyplinarnością, wykorzystywać nie tylko wiedzę społeczną, prawną, ale przede wszystkim techniczną. Stąd możemy mówić o inżynierii ochrony ludności.

Słowa kluczowe

EN

civil protection; natural hazards; technical hazards; rules for civil protection; safety engineering; civil security engineering; civil protection engineering

PL

ochrona ludności; zagrożenia naturalne; zagrożenia techniczne; zasady ochrony ludności; inżynieria bezpieczeństwa; inżynieria bezpieczeństwa cywilnego; inżynieria ochrony ludności

• Wydawca: Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Safety & Fire Technology
• Rocznik: 2020
• Tom: Vol. 55, iss. 1
• Strony: 48--61
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys.

Twórcy

autor

Terlikowski Tadeusz

• The Main School of Fire Service / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

Bibliografia

• [1] Maslow A., Motywacja a osobowość, PWN, Warszawa 2006.
• [2] Radkowski S., Podstawy bezpiecznej techniki, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2003.
• [3] Majer P., W poszukiwaniu uniwersalnej definicji bezpieczeństwa wewnętrznego, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2012, 7(4), 11–18.
• [4] Starzyński P., Nawacki M., Prawo karne materialne w bezpieczeństwie, Difin, Warszawa 2013.
• [5] Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 12 lipca 2007 r. w sprawie standardów kształcenia dla poszczególnych kierunków oraz poziomów kształcenia, a także trybu tworzenia i warunków jakie musi spełnić uczelnia by prowadzić studia międzykierunkowe i makrokierunki (Dz.U. 2007 Nr 164, poz. 1166).
• [6] Lutostański M., Dylematy polskiej klasyfikacji nauk w zakresie bezpieczeństwa: inżynieria bezpieczeństwa, „Zeszyty Naukowe AON” 2016, nr 3 (104).
• [7] Pihowicz W., Inżynieria bezpieczeństwa technicznego. Problematyka podstawowa, WNT, Warszawa 2008.
• [8] Ustawa z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t.j. Dz.U. 2019 poz. 1372).
• [9] Konwencja Genewska o ochronie osób cywilnych podczas wojny, Genewa, 12 sierpnia 1949 r. zał. nr 1. Protokół dodatkowy dot. ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych sporządzony w Genewie 8 czerwca 1977.
• [10] Wytyczne dotyczące definicji potencjalnego poważnego zagrożenia dla zdrowia ludzi lub zwierząt lub dla środowiska naturalnego w kontekście art. 33 ust. 1 i 2 dyrektywy 2001/82/WE (Dz.U.UE.C.06.132.32).
• [11] Decyzja Rady UE z 23 października 2001 r. ustanawiająca mechanizm wspólnotowy ułatwiający wzmocnioną współpracę w interwencjach wspierających ochronę ludności (2001/792/WE, Euratom).
• [12] Decyzja Rady UE z 5 marca 2007 r. ustanawiająca Instrument Finansowy Ochrony Ludności (2007/162/WE).
• [13] https://www.ock.gov.pl/prawo/projekty_aktow_prawnych, Uzasadnienie projektu ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej.