Assessment of the spatial disparities of the green economy in the voivodeships of Poland in 2010-2020

• Autorzy: Dziekański Paweł , Popławski Łukasz , Wyszkowski Adam , Wrońska Magdalena

Identyfikatory

DOI

10.34659/eis.2023.87.4.699

Warianty tytułu

PL

Ocena zróżnicowania przestrzennego zielonej gospodarki w województwach Polski w latach 2010-2020

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The development of a green economy in a situation of resource scarcity, global climate change, and environmental degradation means entering a new path of socio-economic development that will more effectively implement the goals of sustainable development. The level of its regional polarisation is stimulated by demographic, natural and technological, economic and social factors. The aim of the research was to identify and assess the level of regional polarisation in terms of the development of the green economy in voivodeships in Poland using a synthetic measure. The basis for the analysis was a set of substantively and statistically analysed diagnostic variables from 2010-2020 available in Statistics Poland. The result of the analysis was the presentation of regional polarisation and the ordering of voivodeships in Poland in 2010-2020 in terms of the synthetic measure - green economy. The green economy of voivodeships should be built based on available endogenous resources, as well as planning and organisational solutions specific to the voivodeship. The use of a synthetic measure to assess activities in the area of the green economy makes it possible to evaluate the effects, as well as to take corrective measures of the voivodeships' in this area.

PL

Rozwój zielonej gospodarki, w sytuacji niedoboru zasobów, globalnych zmian klimatycznych, degradacji środowiska, oznacza wejście na nową ścieżkę rozwoju społeczno-gospodarczego w bardziej efektywny sposób realizującego cele zrównoważonego rozwoju. Poziom jej polaryzacji regionalnej stymulowany jest przez czynniki demograficzne, przyrodnicze i technologiczne, gospodarczo-społeczne. Celem badań była identyfikacja i ocena poziomu polaryzacji regionalnej pod względem rozwoju zielonej gospodarki w województwach w Polsce za pomocą miernika syntetycznego. Podstawą przeprowadzonej analizy był zestaw merytorycznie i statystycznie przeanalizowanych zmiennych diagnostycznych z lat 2010-2020 dostępnych w ramach Statistics Poland. Efektem analizy była prezentacja polaryzacji regionalnej oraz porządkowanie województw w Polsce w latach 2010-2020 pod względem miary syntetycznej – zielonej gospodarki. Zielona gospodarka województw powinna być budowana w oparciu o dostępne zasoby endogeniczne, a także charakterystyczne dla województwa rozwiązania planistyczne i organizacyjne. Zastosowanie syntetycznego miernika do oceny działań w obszarze zielonej gospodarki pozwala na ocenę efektów, a także podjęcie działań naprawczych województw w tym zakresie.

Słowa kluczowe

EN

green economy; spatial diversification; sustainable development; synthetic measure; voivodship

PL

zielona gospodarka; zróżnicowanie przestrzenne; zrównoważony rozwój; miernik syntetyczny; województwo

• Wydawca: Polskie Stowarzyszenie Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
• Czasopismo: Economics and Environment
• Rocznik: 2023
• Tom: No. 4
• Strony: 1--17
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Dziekański Paweł

• Department of Economics and Finance, Jan Kochanowski University in Kielce, Uniwersytecka Street 15, 25-406 Kielce, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-4065-0043

autor

Popławski Łukasz

• Department of Public Finance, Cracow University of Economics

• https://orcid.org/0000-0002-4147-3272

autor

Wyszkowski Adam

• University of Bialystok, Faculty of Economics and Finance

• https://orcid.org/0000-0001-7287-9534

autor

Wrońska Magdalena

• Institute of International Relations and Public Policies, Jan Kochanowski University in Kielce

• https://orcid.org/0000-0001-8368-154X

Bibliografia

• Bogović, N. D., & Grdić, Z. S. (2020). Transitioning to a Green Economy—Possible Effects on the Croatian Economy. Sustainability, 12(22), 9342. https://doi.org/10.3390/su12229342
• Borys, T., Bugdol, M., & Puciato, D. (2022). Barriers to achieving climate goals. An external context. Economics and Environment, 82(3), 8-37. https://doi.org/10.34659/eis.2022.82.3.476
• Broniewicz, E., Bukowska, J., Godlewska, J., Lulewicz-Sas, A., & Sidorczuk-Pietraszko, E. (2022). Climate change adaptation in ex-ante assessment of legal acts – a proposal of indicators for Poland. Economics and Environment, 82(3), 52-73. https://doi.org/10.34659/eis.2022.82.3.525
• Bucea-Manea-Țoniș, R., & Zecheru, T. (2022). Untapped Aspects of Waste Management versus Green Deal Objectives. Sustainability, 14(18), 11474. https://doi.org/10.3390/su141811474
• Chen, Y., Chen, C.-Y., & Hsieh, T. (2011). Exploration of sustainable development by applying green economy indicators. Environmental Monitoring and Assessment, 182, 279-289. https://doi.org/10.1007/s10661-011-1875-3
• Churski, P., Herodowicz, T., Konecka-Szydłowska, B., & Perdał, R. (2021). Rethinking Regional Development Factors. In P. Churski, T. Herodowicz, B. Konecka-Szydłowska & R. Perdał (Eds.), European Regional Development (pp. 97-150). Cham: Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-030-84659-6_4
• Ciechelska, A., Kusterka-Jefmańska, M., & Zaremba-Warnke, S. (2023). Municipal waste management as a polycentric system –the example of Poland. Economics and Environment, 83(4), 76-90. https://doi.org/10.34659/eis.2022.83.4.541
• D'Amato, D., & Korhonen, J. (2021). Integrating the green economy, circular economy and bioeconomy in a strategic sustainability framework. Ecological Economics, 188, 107143. https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2021.107143
• Di, K., Chen, W., Zhang, X., Shi, Q., Cai, Q., Li, D., Liu, C., & Di, Z. (2023). Regional unevenness and synergy of carbon emission reduction in China's green low-carbon circular economy. Journal of Cleaner Production, 420, 138436. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2023.138436
• Drejerska, N., Vrontis, D., Siachou, E., & Golebiewski, J. (2020). System solutions for the circular economy on the regional level: The case of Green Lungs of Poland. Journal for Global Business Advancement, 13(4), 447-458. https://doi.org/10.1504/JGBA.2020.112388
• Godlewska, J., & Sidorczuk-Pietraszko, E. (2019). Taxonomic Assessment of Transition to the Green Economy in Polish Regions. Sustainability, 11(18), 5098. https://doi.org/10.3390/su11185098
• Grabiński, T. (1985). Metody określania charakteru zmiennych w wielowymiarowej analizie porównawczej. Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 213, 35-63. (in Polish).
• Grzelak, A., & Kryszak, Ł. (2023). Development vs efficiency of Polish farms - trade-off or synergy effects? Economics and Environment, 84(1), 287-304. https://doi.org/10.34659/eis.2023.84.1.543
• Herodowicz, T. (2018). The spatial differentiation of the intervention of the regional policy of the EU supporting pro-environmental economic changes in Poland. Economics and Environment, 64(1), 96-109. https://ekonomiaisrodowisko.pl/journal/article/view/180
• Hickel, J. (2021). Mniej znaczy lepiej. O tym jak odejście od wzrostu gospodarczego ocali świat. Kraków: Wydawnictwo Karakter. (in Polish).
• Igliński, B., Krukowski, K., Mioduszewski, J., Pietrzak, M. B., Skrzatek, M., Piechota, G., & Wilczewski, S. (2022). Assessment of the Current Potential of Hydropower for Water Damming in Poland in the Context of Energy Transformation. Energies, 15(3), 922. https://doi.org/10.3390/en15030922
• Korenik, S., & Zakrzewska-Półtorak, A. (2011). Teorie rozwoju regionalnego – ujęcie dynamiczne. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. (in Polish).
• Lorek, S., & Spangenberg, J. H. (2014). Sustainable consumption within a sustainable economy – beyond green growth and green economies. Journal of Cleaner Production, 63, 33-44. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2013.08.045
• Łuczak, A., & Wysocki, F. (2005). Wykorzystanie metod taksonometrycznych i analitycznego procesu hierarchicznego do programowania rozwoju obszarów wiejskich. Poznań: Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu. (in Polish).
• Malina, A. (2020). Analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego województw Polski w latach 2005–2017. Social Inequalities and Economic Growth, 61(1), 138-155. https://doi.org/10.15584/nsawg.2020.1.10 (in Polish).
• Morseletto, P. (2020). Targets for a circular economy. Resources, Conservation and Recycling, 153, 104553. https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2019.104553
• Myrdal, G. (1957). Economic Theory and Underdeveloped Regions. London: Gerald Duckworth.
• OECD. (2011). Towards Green Growth: Monitoring Progress – OECD Indicators. https://www.oecd.org/greengrowth/48224574.pdf
• OECD. (2014). Green Growth Indicators 2014. https://wedocs.unep.org/bitstream/handle/20.500.11822/9434/-Green_Growth_Indicators-2014OECD_GreenGrowthIndicators_2014.pdf.pdf?sequence=3&isAllowed=y
• Özkan, B., Özceylan, E., Kabak, M., & Dikmen, A. U. (2021). Evaluation of criteria and COVID-19 patients for intensive care unit admission in the era of pandemic: A multi-criteria decision making approach. Computer Methods and Programs in Biomedicine, 209, 106348. https://doi.org/10.1016/j.cmpb.2021.106348
• Ryszawska, B. (2013). Zielona gospodarka - teoretyczne podstawy koncepcji i pomiar jej wdrażania w Unii Europejskiej. Monografie i Opracowania Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 247, 250. (in Polish).
• Statistics Poland. (2020). Local Data Bank. https://bdl.stat.gov.pl/bdl/start
• Szyja, P. (2013). Znaczenie programów Zielonego Nowego Ładu dla rozwoju społeczno-gospodarczego. In A. Górka & P. Szyja (Eds.), Zielony Ład Gospodarczy oraz wybrane problemy rynku energii i gospodarki wodnej (pp. 31-279). Kraków: Katedra Polityki Przemysłowej i Ekologicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. (in Polish).
• UNEP. (2012). Measuring Progress towards an inclusive Green Economy. https://wedocs.unep.org/bitstream/handle/20.500.11822/32438/MPGE.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa. (Dz. U. z 1998 r. Nr 91, poz. 576). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19980910576 (in Polish).
• Wyszkowska, D. (2016). Wskaźniki zielonej gospodarki dla Polski oraz pozostałych krajów Unii Europejskiej. Wiadomości Statystyczne, 10(665), 54-74. (in Polish).
• Xu, J., Zhao, J., She, S., & Liu, W. (2022). Green growth, natural resources and sustainable development: Evidence from BRICS economies. Resources Policy, 79, 103032. https://doi.org/10.1016/j.resourpol.2022.103032
• Zeliaś, A. (2000). Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu życia w Polsce w ujęciu dynamicznym. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie. (in Polish).