Optymalizacja działań prewencyjnych na rzecz ochrony ograniczonych zasobów krajobrazu polskiej wsi

• Autorzy: Wycichowska Barbara

Warianty tytułu

EN

Optimizing prevention to protect the limited resources of the Polish countryside landscape

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono typowe dla okresu transformacji przyczyny degradacji krajobrazu polskiej wsi oraz pożądane działania prewencyjne, których realizacja pozwoli na reaktywację pozytywnego wizerunku zaniedbanej gospodarczo i kulturalnie wsi w warunkach gospodarki wolnorynkowej. Do najistotniejszych działań prewencyjnych zaliczono: uchwalenie skonfigurowanego interdyscyplinarnie prawa krajobrazowego, przeprowadzenie głębokiej reformy warsztatu planistycznego, tworzenie „wysokiej jakości” planów zagospodarowania przestrzennego i podnoszenie poziomu edukacji kulturowośrodowiskowej społeczeństwa. Do oceny stanu krajobrazu wiejskiego posłużyły przywołane przykłady dwóch wsi polskiego Spisza (Trybsz i Czarna Góra) i kilku z terenu aglomeracji łódzkiej (Nowosolna, Kalonka, Kopanka).

EN

The author names the principal causes of the degradation of the Polish countryside landscape during the transformation period, as well as presents the range of necessary prevention activities to restore the positive image of the economically and culturally neglected Polish countryside in free market conditions. The most important forms of prevention are the following: establishing an interdisciplinarily constructed landscape law, carrying out a far-reaching reform of the planning techniques, creating “high quality” spatial development plans and raising the level of the cultural and environmental education among the society, including the economic potential of the “traditional” countryside landscape, so underestimated, even by the policy-makers (an education program adjusted to the “level and needs” of the recipient), establishing“regionally obligatory” architectural and urban planning directives. The evaluation of the countryside landscape condition was based on the examples of two villages in Polish Spisz (Trybsz and Czarna Gora) and a few from the Lodz agglomeration area (Nowosolna, Kalonka, Kopanka).

Słowa kluczowe

PL

krajobraz wiejski; działanie ochronne; prawo krajobrazowe; wytyczne architektoniczno-urbanistyczne

EN

rural landscape; protective measures; landscape law; architectural planning; urban planning guidelines

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 12
• Strony: 248--256
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., fot.

Twórcy

autor

Wycichowska Barbara

• Politechnika Łódzka; Instytut Architektury i Urbanistyki; Łódź, Polska

Bibliografia

• Bogdanowski J. 1979: Architektura krajobrazu, PWN, Warszawa – Kraków, s. 214.
• Bogdanowski J. 1976, Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu, PAN, oddz. w Krakowie, s. 75–77.
• Böhm A. 2006: Planowanie przestrzenne dla architektów krajobrazu. O czynniku kompozycji, PK, Kraków, s. 171
• Chmielewski J. M., 2001: Teoria urbanistyki w projektowaniu i planowaniu miast, Ofic. Wyd. PW, Warszawa, s. 371.
• Dąbrowska-Budziło K. 2002: Treść krajobrazu kulturowego w jego kształtowaniu i ochronie, Kraków, s. 222.
• Dąbrowska-Budziło K. 2001: Walory widokowe krajobrazu, (w:) Architektura krajobrazu a planowanie przestrzenne, red. K. Pawłowska, Kraków, s. 239–248.
• Feltynowski M., Rzeńca A., 2006: Wykorzystanie instrumentów planowania przestrzennego w gminach województwa łódzkiego, (w:) Przestrzenne zróżnicowanie procesów transformacji społeczno -gospodarczej w regionie łódzkim, red. A. Jechtuchowicz, A. Suliborski, Wyd. UŁ, Łódź, s. 144–145.
• Markowski T., Stawasz D. 2001: Ekonomiczne i środowiskowe aspekty zarządzania rozwojem miast i regionów, Wyd. UŁ, Łódź, s. 139–140.
• Milewska K., Molenda J., 2004: Budownictwo mieszkaniowe na obszarze Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich i jego wpływ na zmiany w zagospodarowaniu przestrzeni – przykład gminy Nowosolan, (w:) Środowiskowe uwarunkowania rozwoju lokalnego, red. K. Heffner, T. Marszał, Wyd. UŁ, Łódź, s. 135–136.
• Pawłowska K. 2001: Percepcja krajobrazu i partycypacja społeczna w działaniach na rzecz krajobrazu, (w:) Architektura krajobrazu a planowanie przestrzenne, red. K. Pawłowska, PK, Kraków, s. 277–278.
• Raszka B. 2000: Granice funkcji w planowaniu przestrzennym, (w:) Problemy ekologii krajobrazu, tom VII: Granice krajobrazowe. Podstawy teoretyczne i znaczenie praktyczne, red. M. Pietrzak, Poznań, s. 129–135.
• Wojciechowski K. 1996: Krajobrazy – elementy dziedzictwa kulturowego i ich ewolucja, „Annales UMCS", sec. B, 51, s. 217–218.