Proces likwidacji zakładu górniczego a ochrona złóż

• Autorzy: Ptak M. , Kasztelewicz Z. , Sikora M.

Warianty tytułu

EN

The mining plants liquidation process and the protection of the deposits

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zarówno problem ochrony złóż, jak i proces likwidacji zakładu górniczego nie doczekały się skutecznych rozwiązań w prawie krajowym, pomimo że są to zagadnienia bardzo aktualne. Sytuacja taka skłoniła autorów artykułu do szczegółowej analizy tych zagadnień. Ilość złóż porzuconych, o zaniechanej eksploatacji, które ujawnia Bilans zasobów złóż kopalin, powinna wpłynąć, zdaniem autorów, na tworzoną od lat politykę surowcową państwa, a w szczególności racjonalną gospodarkę surowcami, w tym również na cały system koncesjonowania, zabezpieczania złóż i procedurę likwidacji zakładów górniczych. Jako dobry gospodarz surowców, które dała nam Matka Ziemia, nie możemy pozwolić, by system koncesjonowania złóż, a także procedury likwidacji zakładów górniczych bez właściwej staranności, powodowały brak zabezpieczenia tych złóż. Racjonalna gospodarka surowcowa, w tym zagwarantowanie możliwości eksploatacji przez przyszłe pokolenia, przy jednoczesnym braku skutecznego egzekwowania procesu likwidacji zakładu, powoduje, zdaniem autorów, konieczność podjęcia działań. Działania te nie powinny utrudniać przyszłej eksploatacji złóż z powodu źle przeprowadzonej likwidacji. Przeprowadzona analiza wskazuje na właściwe działania w tym zakresie. Autorzy szczegółowo prześledzili regulacje prawne na przestrzeni minionego wieku, zestawiając je z aktualnie obowiązującymi przepisami i wskazując słabe punkty systemu w zakresie zabezpieczenia złóż, w szczególności części złóż niewyeksploatowanych. Krytyka objęła zarówno regulacje ustawowe – Prawo geologiczne i górnicze, jak i akty wykonawcze w zakresie zabezpieczenia złóż. Odrębnej analizie została poddana procedura likwidacji zakładu górniczego w aspekcie zabezpieczenia złóż dla zakładów górniczych działających na podstawie koncesji marszałkowskich. Przedstawiony w układzie schematu blokowego proces, jasno uwidacznia słabe punkty obecnie działającego systemu.

EN

The problem of deposit protection and the process of liquidation of mining plants does not find effective solutions in the national law. Nevertheless, this is a very up-to-date issue. This situation prompted the authors of the article to once again analyze these issues. The number of abandoned exploitation sites which were published in the Polish Geological Institute reports should affect the entire licensing system and the state’s raw material policy. As a good host of raw materials, which we have been given by Earth Mother, we cannot allow that the mining licensing system, the liquidation procedures of mining plants without due diligence, result in the lack of protection of these deposits. The rational raw material economy and the ability to exploit it for the future generations, while failing to effectively enforce the site liquidation process makes it necessary to take actions leading to not blocking the mineral deposits in this way. The analysis shows what appropriate actions should be taken. The authors have thoroughly investigated the legal regulations over the past century, compiling them with the current legislation, and pointing out the weaknesses of the system in the field of deposits protection, particularly in the part of the unexploited deposits. Criticism covered both the statutory regulations – Geological and mining law as well as executive acts in the field of deposit protection. A separate analysis was subjected to the procedure of liquidation of the mining plants in the aspect of deposits protection, for mining plants operating on the basis of the Province Marshal’s licenses. The process presented in the flowchart layout clearly shows the weak points of the currently operating system.

Słowa kluczowe

PL

likwidacja zakładu górniczego; ochrona złóż; strategia surowcowa; prawo górnicze

EN

liquidation of mining plant; protection of deposits; raw material strategy; mining law

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2017
• Tom: nr 100
• Strony: 183--192
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., tab.

Twórcy

autor

Ptak M.

• Okręgowy Urząd Górniczy, Wrocław

autor

Kasztelewicz Z.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

autor

Sikora M.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Bibliografia

• 1. Bilans Zasobów złóż kopalin w Polsce według stanu na 31.XII.2015 r. Warszawa: PIG-PIG.
• 2. Bilans Zasobów złóż kopalin w Polsce według stanu na 31.XII.2016 r. Warszawa: PIG-PIG.
• 3. Nieć, M. i Woźniak, H. 2009. Zasady dokumentowania warunków geologiczno-inżynierskich dla celów likwidacji kopalń. Warszawa: Ministerstwo Środowiska.
• 4. Płodowski, T. 1963. Prawo górnicze. Warszawa: Wyd. Geologiczne.
• 5. Ptak i in. 2016 – Ptak, M., Kasztelewicz, Z. i Sikora, M. 2016. Zadanie rządowe jako instrument formalno-prawny w procedurze uzyskiwania koncesji na wydobywanie węgla brunatnego. Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN nr 96, s. 119–131.
• 6. Ptak, M. i Kasztelewicz, Z. 2017. Likwidacja odkrywkowego zakładu górniczego. Górnictwo i Geologia XV Mining and geology. Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej 132, Studia i Materiały, s. 165–175.
• 7. Ptak, M. i Kasztelewicz, Z. 2016. Proces likwidacji, rekultywacji w odkrywkowych zakładach górniczych a wykorzystywanie odpadów wydobywczych, innych niż wydobywcze oraz surowców antropogenicznych. Górnictwo Odkrywkowe nr 1, s. 40–46.
• 8. Radecki, W. 1994. Ochrona Środowiska w prawie geologicznym i górniczym, Przepisy z komentarzem. Zielona Góra: Wyd. Agencja Rozwoju Regionalnego S.A.
• 9. Rakoczy, B. 2015. Prawo geologiczne i górnicze, Komentarz LEX. Warszawa: Wolters Kluwer SA.
• 10. Schwarz, H. 2012. Prawo geologiczne i górnicze, Komentarz praktyczny, Tom I. Wrocław: Wyd. Salome sp. z o.o.
• Akty prawne
• 11. Dekret z dnia 6 maja 1953 r. – Prawo górnicze. Tekst pierwotny w Dz.U. 1953 nr 29, poz. 113 z późn. zm.
• 12. Ustawa z dnia 16 listopada 1960 r. o zmianie prawa górniczego. Dz.U. 1960 nr 52 poz. 302.
• 13. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze. Dz.U. 1994 nr 27 poz. 96.
• 14. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze. Dz.U. 2011 nr 163 poz. 981
• 15. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 lutego 2012 r. w sprawie planów ruchu zakładu górniczego. Dz.U. 2012 poz. 372.
• 16. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących projektów zagospodarowania złóż. Dz.U. 2012 poz. 511.
• 17. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczpospolitej z 29 listopada 1930 r. – Prawo górnicze. Dz.U. 1930 nr 85, poz. 654.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).