Potencjalne źródła zagrożeń w procesie projektowania i konstruowania statków powietrznych

• Autorzy: Uchman Zbigniew

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0054.1754

Warianty tytułu

EN

Potential sources of threats in the designing and constructing process of aircrafts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Najwyższym priorytetem w lotnictwie jest bezpieczeństwo. Przewozy lotnicze należą do najbardziej bezpiecznych środków transportu. Jest to efekt nieustannych działań mających na celu eliminację źródeł potencjalnych zagrożeń we wszystkich obszarach związanych z wykonywaniem operacji lotniczych. Kluczowa rola w tej mierze przypada producentowi statku powietrznego (SP). To on odpowiada za projekt i konstrukcję nowo budowanego samolotu lub śmigłowca oraz za proces jego produkcji. Na nim spoczywa obowiązek prowadzenia nadzoru nad przebiegiem eksploatacji. W artykule zdefiniowano źródła potencjalnych zagrożeń dla bezpieczeństwa operacji lotniczych, które leżą w zakresie kompetencji producenta SP. Należą do nich m.in. błędy w projektowaniu i konstruowaniu, wady produkcyjne, niewłaściwe prowadzenie badań i prób dowodowych, błędy i braki w dokumentacji opisowo-eksploatacyjnej i programach szkolenia, a także niedostateczny nadzór nad procesem eksploatacji. W artykule omówiono potencjalne źródła zagrożeń związanych z fazą projektowania i konstruowania statku powietrznego, a także przedstawiono przykłady błędów i zaniedbań w tej dziedzinie. Zawarte w artykule wnioski są wynikiem autorskiej analizy ponad 250 niebezpiecznych zdarzeń we współczesnym lotnictwie komunikacyjnym. Materiałami źródłowymi były protokoły z badania przyczyn analizowanych wypadków.

EN

Safety is the top priority in aviation. Air transport is one of the safest means of transport. This is the result of continuous activities aimed at eliminating sources of potential threats in all areas related to the performance of aviation operations. The key role in this respect belongs to the aircraft manufacturer. He is responsible for the design and construction of a newly built aircraft or helicopter and for its production process. He is responsible for supervising the operation. The article defines the sources of potential threats to the safety of air operations that lie within the manufacturer's competence. They include e.g. errors in design and construction, manufacturing defects, improper conduct of tests and proof tests, errors and deficiencies in the descriptive and operational documentation and training programs, as well as insufficient supervision over the operation process. The article discusses the potential sources of threats related to the design and construction phase of the aircraft, and also presents examples of errors and omissions in this field. The conclusions contained in the article are the result of the author's analysis of over 250 dangerous events that have taken place in modern commercial aviation. The source materials were protocols from the investigation of the causes of the analyzed accidents.

Słowa kluczowe

PL

statek powietrzny; bezpieczeństwo; projektowanie; wypadek lotniczy

EN

aircraft; safety; design; aviation accident

• Wydawca: Wydawnictwo Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych
• Czasopismo: Journal of KONBiN
• Rocznik: 2023
• Tom: Vol. 53, iss. 4
• Strony: 43--59
• Opis fizyczny: Bilbiogr. 7 poz., rys.

Twórcy

autor

Uchman Zbigniew

• Poznan University of Technology (Politechnika Poznańska), Poland

Bibliografia

• 1. National Transportation Safety Board, “Aircraft Accident Report, American Airlines Inc., McDonnell Douglas DC–10–10, N103AA Near Windsor, Ontario, Canada, June 12, 1972”, USA, 1973.
• 2. Z. Uchman, „Geneza wypadków w lotnictwie komunikacyjnym”, Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, 2023.
• 3. National Transportation Safety Board, Washington, D.C. 20594, “Aircraft Accident Report, In-flight Breakup Over the Atlantic Ocean Trans World Airlines Flight 800 Boeing 747-131, N93119 Near East Moriches, New York July 17, 1996”, USA, 2000.
• 4. National Transportation Safety Board, “Aircraft Accident Report, Aloha Airlines, Flight 243 Boeing 737-200, N73711 near Maui, Hawaii, April 28, 1988”, NTSB/AAR-89/03, USA, 1989.
• 5. The Bureau of Aircraft Accidents Archives: https://www.baaa-acro.com/crash/crash-boeing-737-297-kahului-1-killed.
• 6. Ministry of Transport and Tourism, Commission of Investigation into the accident on 20 January 1992 of Airbus A320 F-GGED near Mont Sainte-Odile (Bas-Rhin), “Official Report of the Commission of Investigation into the Accident on 20 January 1992 near Mont Sainte Odile (Bas-Rhin) of the Airbus A.320 Registered F-GGED operated by Air Inter”, Francja, 1993.
• 7. Komite Nasional Keselamatan Transportasi Republic of Indonesia, “Final KNKT.18.10.35.04 Aircraft Accident Investigation Report pt. Lion Mentari Airlines Boeing 737-8 (MAX); PK-LQP, Tanjung Karawang, West Java, Republic of Indonesia, 29 October 2018”, Indonezja, 2019.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).