Nakłady energii a liczba gospodarstw i powierzchnia użytków rolnych

• Autorzy: Pawlak J.

Warianty tytułu

EN

Energy inputs and area of agricultural land and number of farms

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy była analiza bezpośrednich nakładów energii w rolnictwie polskim w latach 2004–2014. Zastosowano metodę grupowania nakładów nośników energii, mierzonych w TJ, oraz analizy dynamiki ich zmian w rolnictwie ogółem, a także w przeliczeniu na hektar użytków rolnych (UR) i na jedno gospodarstwo rolne. W 2014 r. łączne nakłady energii w rolnictwie polskim (w TJ) były o 6,9% mniejsze niż w 2004 r. Większe było jednak zużycie paliw stałych – o 8,3%, paliw gazowych, rozpatrywanych łącznie – o 2,5%, a energii elektrycznej o 2,7%. O 17,7% zmniejszyło się natomiast zużycie paliw ciekłych (mimo wzrostu zużycia oleju napędowego o 6,9%) i o 10,0% zużycie ciepła. Łączne nakłady energii w przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych były w 2014 r. o 4,5% większe niż w 2004 r. Zużycie paliw stałych na 1 ha UR zwiększyło się o 21,4%, paliw gazowych – o 14,9%. energii elektrycznej – o 15,1% oraz ciepła – o 0,9%. Zmniejszyło się natomiast (o 7,7%) zużycie paliw ciekłych. Zmniejszenie liczby i zwiększenie przeciętnej powierzchni gospodarstw rolnych spowodowało wzrost wartości wskaźnika nakładów energii w przeliczeniu na jedno gospodarstwo. W 2014 r. wartość tego wskaźnika była o 22,4% większa niż w 2004 r. Przeciętne gospodarstwo zużywało więcej: o 42,2% energii w postaci paliw stałych, o 8,1% paliw ciekłych, o 34,6% paliw gazowych, o 34,9% energii elektrycznej oraz o 18,2% ciepła.

EN

The purpose of this work has been analysis of direct energy inputs in Polish agriculture in the years 2004–2014. A method of grouping the energy inputs, measured in TJ, has been applied, as well as of their changes analysis in absolute values and the ones related to the area of agricultural land (AL) and to number if farms. In 2014 the total energy inputs in Polish agriculture (in TJ) were by 6.9% lower than in 2004. However, higher was consumption of solid fuels – by 8.3%, gaseous fuels – by 2.5%, electricity – by 2.7%. Instead, by 17.7% decreased the consumption of liquid fuels (in spite of the increase by 6.9% in a case of the Diesel oil), and by 10.0% – the consumption of heat. Total energy inputs per 1 hectare of AL were in 2014 by 4.5% higher than in 2004. Consumption of solid fuels per 1 ha AL increased by 21.4%, of gaseous fuels – by 14.9%, electricity – by 15.1% and heat – by 0.9%. Instead, by 7.7% decreased the consumption of liquid fuels. Reduction in number and increase of average size of farms caused the increase of energy inputs per 1 farm. In 2014 the value of adequate index was by 22.4% higher than in 2004. Average farm consumed by 42.2% more energy in form of solid fuels, by 8.1% more liquid fuels, by 34.6% more gaseous fuels, by 34.9% electricity and 18.2% more heat.

Słowa kluczowe

PL

energia; zużycie energii; rolnictwo; nakłady na hektar; nakłady na gospodarstwo

EN

energy; energy consumption; agriculture; inputs per hectare; inputs per farm

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Problemy Inżynierii Rolniczej
• Rocznik: 2016
• Tom: R. 24, nr 2
• Strony: 53--66
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., tab.

Twórcy

autor

Pawlak J.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Oddział w Warszawie ul. Rakowiecka 32, 02-532 Warszawa tel. [phone]

Bibliografia

• GOLKA W., PTASZYŃSKI S. 2014. Nakłady na uprawę roli w technologii zachowawczej i tradycyjnej [Inputs for soil tillage in conservative and conventional technology]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 3(85) s. 31–47.
• GUS 2005. Rocznik Statystyczny Rolnictwa i obszarów wiejskich 2005 [Statistical yearbook of agriculture and rural areas 2005]. Warszawa. Zakład Wydawnictw Statystycznych. ISSN 1508-0013 ss. 485.
• GUS 2006. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2004, 2005 [Energy statistics 2004, 2005]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1896-7809 ss. 249.
• GUS 2007. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2005, 2006 [Energy statistics 2005, 2006]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1896-7809 ss. 249.
• GUS 2008a. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2006, 2007 [Energy statistics 2006, 2007]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1896-7809 ss. 249.
• GUS 2008b. Rocznik statystyczny rolnictwa i obszarów wiejskich 2007 [Statistical yearbook of agriculture and rural areas 2007]. Warszawa. Zakład Wydawnictw Statystycznych. ISSN 1895-121X ss. 493.
• GUS 2009. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2007, 2008 [Energy statistics 2007, 2008]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1896-7809 ss. 276.
• GUS 2010.Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2008, 2009 [Energy statistics 2008, 2009]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1896-7809 ss. 370.
• GUS 2011a. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2009, 2010. [Energy statistics] 2009, 2010. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1506-7947 ss. 290.
• GUS 2011b. Rocznik statystyczny rolnictwa 2010 [Statistical yearbook of agriculture 2010]. Warszawa. Zakład Wydawnictw Statystycznych. ISSN 2080-8798 ss. 389.
• GUS 2012. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2010, 2011 [Energy statistics 2010, 2011]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1506-7947 ss. 294.
• GUS 2013. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2011, 2012 [Energy statistics 2011, 2012]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1506-7947 ss. 290.
• GUS 2014. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2012, 2013 [Energy statistics 2012, 2013. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1506-7947 ss. 298.
• GUS 2015a. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2013, 2014 [Energy statistics 2013, 2014]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1506-7947 ss. 294.
• GUS 2015b. Mały rocznik statystyczny Polski 2015 [Concise statistical yearbook of Poland 2015]. Warszawa. Zakład Wydawnictw Statystycznych. ISSN 1640-3630 ss. 539.
• GUS 2015c. Rocznik statystyczny rolnictwa 2014 [Statistical yearbook of agriculture 2014]. Warszawa. Zakład Wydawnictw Statystycznych. ISSN 2080-8798 ss. 445.
• GUS 2015d. Rocznik statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2015 [Statistical yearbook of the republic of Poland 2015]. Warszawa. Zakład Wydawnictw Statystycznych. ISSN 1506-0632 ss. 907.
• KIC P., ZAJÍČEK M. 2015. CFD model of regenerative heat exchanger. Agricultural Engineering International: CIGR Journal. Special issue 2015: 18th World Congress of CIGR s. 80–93.
• KOCIRA S., KOŁTUN M. 2013. Nakłady energetyczne w gospodarstwach ze zbilansowaną ilością substancji organicznej [Energy inputs on the farms with balanced renewability of organic matter]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 2(80) s. 99–106.
• PAWLAK J. 2013. Nakłady energii w rolnictwie polskim i ich struktura [The inputs of energy in Polish agriculture and their structure]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 2(80) s. 21–31.
• PAWLAK J. 2015. Zużycie energii w rolnictwie polskim w latach 2009–2013 [Energy consumption in Polish agriculture within the years 2009–2013]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 1(87) s. 29–40.
• SØRENSEN C.G., HALBERG N., OUDSHOORN F.W., PETERSEN B.M., DALGAARD R. 2014. Energy inputs and GHG emissions of tillage systems. Biosystems Engineering. Vol. 120 s. 2–14.
• SUSZANOWICZ D. 2012. Modelowanie strat energii z budynku inwentarskiego [Modeling the energy losses in livestock buildings]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 3(77) s. 135–141.
• WÓJCICKI Z. 2001. Metody badania przemian organizacyjno-technicznych w rolnictwie do 2020 r. [Methods for studying the organization-technology evolution in agriculture until 2020]. Prace Naukowo-Badawcze IBMER. Nr 2(4) s. 37–58.
• WÓJCICKI Z. 2007. Poszanowanie energii i środowiska w rolnictwie i na obszarach wiejskich [Energy and environment conservation in agriculture and rural areas]. Warszawa. IBMER. ISBN 978-8-389806-17-8 ss. 124.
• WÓJCICKI Z. 2013a. Optymalizacyjne projektowanie modernizacji gospodarstw rolnych [Optimization projecting of the family farm modernization]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 1(79) s. 5–11.
• WÓJCICKI Z. 2013b. Projektowanie nowych technologii produkcji roślinnej [Development of new technologies for crop production]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 4(82) s. 33–46.
• WÓJCICKI Z., RUDEŃSKA B. 2014. Efektywność nakładów materiałowo-energetycznych w gospodarstwie rolnym [Efficiency of material and energy inputs on farm]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 4(86) s. 57–70.
• WÓJCICKI Z., PAWLAK J., RUDEŃSKA B. 2014. Nakłady energetyczne ciągników w gospodarstwach rodzinnych [Energy inputs of tractors on family farms]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 2(84) s. 15–28.
• ZALEWSKI A. (red.) 2015. Rynek środków produkcji dla rolnictwa. Stan i perspektywy [Market of production means for agriculture – A present situation and prospects]. Nr 42. Warszawa. IERiGŻ–PIB, ARR, MRiRW. ISSN 2081-8815 ss. 45.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.