Właściwości chemiczne i biochemiczne gleb na wybranych terenach założeń rezydencjonalno-folwarcznych powiatu kamieńskiego, w których funkcjonowały państwowe gospodarstwa rolne

• Autorzy: Telesiński A. , Futa B. , Rzeszotarska-Pałka M. , Stręk M. , Płatkowski M.

Warianty tytułu

EN

Chemical and biochemical soil properties in selected residential and manor estates areas of Kamieński district, in which state run farms (pgr) have functioned

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem podjętych badań było określenie wpływu zmian w użytkowaniu terenów założeń rezydencjonalnofolwarcznych powiatu kamieńskiego, w których funkcjonowały państwowe gospodarstwa rolne, na właściwości chemiczne i biochemiczne gleb. Badania przeprowadzono na próbkach gleby pobranych z głębokości 0–30 cm przy wejściu do dworku lub pałacu i na obszarze parku, w miejscowościach: Gadom, Samlino, Benice, Margowo, Stuchowo i Miłachowo. Wybrane obiekty różnią się sposobem użytkowania i zagospodarowania. W pobranych próbkach oznaczono: skład granulometryczny, zawartość węgla organicznego, azotu ogółem, azotu amonowego, azotu azotanowego, pH oraz aktywność dehydrogenaz, fosfatazy kwaśnej, fosfatazy zasadowej i ureazy. Uzyskane wyniki wykazały brak wyraźnej zależności między właściwościami gleby a lokalizacją miejsca poboru próbek. Można jednak stwierdzić, że gleba na terenach, na których rezydencje zachowane są w dobrym lub bardzo dobrym stanie, a założenia parkowe zostały poddane rewaloryzacji charakteryzowała się lepszymi właściwościami chemicznymi oraz wyższą aktywnością enzymatyczną.

EN

The aim of study was to assess of chemical properties and enzymatic activity in soil of residential and manor estates areas of Kamieński district, in which State Run Farms (PGR) have functioned. The study was carried out on soil samples collected from 0–30 cm depth at the entrance to the manor house or palace, and in the park in localities: Gadom, Samlino, Benice, Margowo, Stuchowo i Miłachowo. Selected areas differ in the way the use and development. In soil samples granulometric composition, content of organic carbon, nitrogen total, ammonium nitrogen, nitrate ammonium, pH, and activity of dehydrogenases, acid phosphatase, alkaline phosphatase, urease were determined. Obtained results showed no relationships between the properties of the soil and the place of sampling location. However, the soil in areas, where residences are kept in good or very good condition and assumptions parks have been subjected to restoration, characterized by better chemical properties and higher enzymatic activity.

Słowa kluczowe

PL

aktywność enzymatyczna; azot; gleba; węgiel organiczny; założenia rezydencjalno-folwarczne

EN

enzymatic activity; nitrogen; organic carbon; residental estates; manor estates; soil

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 17, z. 3
• Strony: 113--122
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys.

Twórcy

autor

Telesiński A.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Katedra Fizjologii Roślin i Biochemii, ul. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin

autor

Futa B.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Wydział Agrobioinżynierii, Instytut Gleboznawstwa, Inżynierii i Kształtowania Środowiska

autor

Rzeszotarska-Pałka M.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Katedra Projektowania Krajobrazu

autor

Stręk M.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Katedra Fizjologii Roślin i Biochemii

autor

Płatkowski M.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Katedra Fizjologii Roślin i Biochemii

Bibliografia

• AON M.A., COLANERI A.C. 2001. Temporal and spatial evolution of enzymatic activities and physicochemical properties in an agricultural soil. Applied Soil Ecology. Vol. 18 s. 255–270.
• BIELIŃSKA E.J., MOCEK A. 2010. Właściwości sorpcyjne i aktywność enzymatyczna gleb parków miejskich na terenach o zróżnicowanym wpływie antropopresji [Sorption properties and enzymatic activity of municipal park soils in regions of varying impact of anthropologic pressure]. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering. Vol. 55(3) s. 20–23.
• BIELIŃSKA E.J., PUCHAŁA A., WNUCZEK A. 2012. Enzymatyczne wskaźniki przeobrażeń gleb na terenach zurbanizowanych [Enzymatic indicators of anthropogenic transformation of soils in suburban areas]. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering. Vol. 57(3) s. 10–14.
• BIELIŃSKA E.J., FUTA B., BARAN S., ŻUKOWSKA G., OLENDEREK H. 2015. Enzymy glebowe jako bioindykatory jakości i zdrowotności gleb leśnych w obszarze oddziaływania Zakładów Azotowych „Puławy” S.A. [Soils enzymes as bio-indicators of forest soils health and quality within the range of impact of Zakłady Azotowe ’Puławy’ S.A.]. Sylwan. Nr 159(11) s. 921–930.
• BRAUN B. 2011. Współczesne zmiany właściwości gleb rolniczych w krajobrazie młodo glacjalnym [Contemporary changes of agricultural soil’s characteristic in the young glacial landscape]. Prace i Studia Geograficzne. Nr 46 s. 93–105.
• CARDELLI R., VANNI G., GUIDI L., MARCHINI F., SAVIOZZI A. 2014. Antioxidant capacity in urban soils. Landscape and Urban Planning. Vol. 124 s. 66–75.
• FUTA B. 2015. Wpływ śmietników miejskich na właściwości chemiczne i biochemiczne gleb [Effects of municipal refuse container sheds on ecochemical condition of soils]. Inżynieria Ekologiczna. Nr 43 s. 94–99.
• FUTA B. 2016. The use of enzymatic tests for quality assessment of soils in remedied post-industrial areas. Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Ser. Agricultura, Alimentaria, Piscaria, Zootechnica. Vol. 328(39). Iss. 3 s. 71–78.
• GUBAŃSKA R. 2008. Zagospodarowanie turystyczne założeń pałacowo-folwarcznych szansą aktywizacji dolnośląskiej wsi [Tourist development of mansion/grange complexes as the odds In favour of activation of lower Silesian’s villages]. Nauka. Przyroda. Technologie. Nr 2(4) #40.
• KABAŁA C., BUCZAK M., GAŁKA B., CHODAK T. 2010. Antropogeniczne przekształcenia i klasyfikacja gleb parku dworskiego we Wrocławiu-Pawłowicach [Anthropogenic transformations and classification of soils in rural park in Wrocław-Pawłowice]. Roczniki Gleboznawcze. Nr 61(4) s. 69–77.
• KANDELER E., GERBER H. 1988. Short-term assay of soil urease activity using colorimetric determination of ammonium. Biology and Fertility of Soils. Vol. 6 s. 68–72.
• MERINO C., GODOY R., MATUS F. 2016. Soil enzymes and biological activity at different levels of organic matter stability. Journal of Soil Science and Plant Nutrition. Vol. 16(1) s. 14–30.
• MOCEK A., DRZYMAŁA S. 2010. Geneza, analiza i klasyfikacja gleb [Genesis, analysis and classification of soils]. Poznań. Wydaw. UP Poznań. ISBN 978-83-7160-586-4 ss. 418.
• MUHLBACHOVA G., SAGOVA-MARECKOVA M., OMELKA M., SZAKOVA J., TLUSTOS P. 2015. The influence of soil organic carbon on interactions between microbial parameters and metal concentrations at a long-term contaminated site. Science of the Total Environment. Vol. 502 s. 218–223.
• OLSZOWSKA G. 2016. Aktywność enzymatyczna gleb na obszarach sztucznej i naturalnej regeneracji lasu po klęsce huraganu w północno-wschodniej Polsce [Soil enzymatic activity in artificially and naturally regenerated forests after wind damage in north-eastern Poland]. Leśne Prace Badawcze. Vol. 77(2) s. 89–93.
• RZESZOTARSKA-PAŁKA M. 2007. Typologia wybranych wsi folwarcznych Pomorza Zachodniego a dewastacja krajobrazu kulturowego [Typology of selected manor villages in the Western Pomerania Region and the devastation of cultural lanscape]. Czasopismo Techniczne. Architektura. Z. 104(5-A) s. 161–163.
• RZESZOTARSKA-PAŁKA M. 2016. Waloryzacja krajobrazu wsi popegeerowskich z terenu Pomorza Zachodniego [The landscape of former state run farm villages on the area of Western Pomerania]. Przestrzeń i Forma. Z. 26 s. 283–292.
• TABATABAI M.A., BREMNER J.M. 1969. Use of p-nitrophenyl phosphate for assay soil phosphatase activity. Soil Biology and Biochemistry. Vol. 1(4) s. 307–310.
• THALMANN A. 1968. Zur Methodik der Bestimmung der Dehydrogenaseaktivität im Boden mittels Triphenyltetrazoliumchlorid (TTC). Landwirtschaftliche Forschung. No. 21 s. 249–258.
• WILKANIEC, A., WALERZAK, M., GŁADCZAK, Z. 2015. Kompozycja i układ przestrzenny parku historycznego na tle historii i przekształceń majątku i wsi Dąbrówka w powiecie poznańskim [Composition and space arrangement of a historical park in relation to the history and transformation of the domain and village of dąbrówka (Poznań District)]. Nauka. Przyroda. Technologie. Nr 9(4) #48.