Ocena wpływu infrastruktury zagrody wiejskiej na zanieczyszczenie wody gruntowej

• Autorzy: Durkowski T. , Jarnuszewski G.

Identyfikatory

DOI

10.12912/23920629/61453

Warianty tytułu

EN

Estimation of the influence of farm infrastructure on the pollution of ground water

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zanieczyszczenia pochodzące ze źródeł rolniczych stanowią istotne zagrożenie dla wód powierzchniowych, gruntowych i podziemnych. We wsiach, na terenie zagród wiejskich, najgroźniejsze dla czystości wody gruntowej są odchody zwierzęce (obornik, gnojowica i gnojówka) i ścieki z gospodarstw domowych. Dla poprawy stanu sanitarnego wsi i czystości wód w jej obrębie konieczna jest odpowiednia infrastruktura oraz co się z tym wiąże utrzymanie jej dobrego stanu (kanalizacja, oczyszczalnie ścieków oraz uporządkowana gospodarka odchodami zwierzęcymi). Badania poziomu zanieczyszczenia wód gruntowych przeprowadzono w latach 2001–2011 w sześciu gospodarstwach położonych w obrębie kilku wsi na terenie zlewni jeziora Miedwie. Na terenie tych gospodarstw umiejscowiono stanowiska pomiarowe (piezometry i studnie). Stwierdzono wysokie stężenia NH₄⁺, NO₃^- i PO₄^3- w wodach gruntowych narażonych na ciągły dopływ zanieczyszczeń z zagrody wiejskiej, a także położonych w znacznej odległości od źródeł zanieczyszczeń. Także woda ze studni gospodarskich, okresowo użytkowanych wykazała występowanie dużych stężeń badanych składników chemicznych, szczególnie NO₃^- i PO₄^3-, co świadczy o ciągłym dopływie zanieczyszczeń. W monitoringu wód gruntowych w pobranych próbach oznaczano stężenie NH₄⁺, NO₃^-i PO₄^3-oraz wartość pH.

EN

In farm areas, evacuations of animal excrements (manure, liquid manure, slurry) and domestic sewage are most dangerous for pure groundwater . For betterment sanitary condition villages and pure waters in their area will be a necessity of right infrastructure and good condition (sewers, water treatments and proper animal excrements management). Research conducted in 2001–2011 in six farms located in the area of a few villages in the basin of Miedwie lake. Researches points were placed (piezometer and wells) in the area of these farms. High concentration of NH₄⁺, NO₃^-and PO₄^3- were found in a ground water which are exposed to contact inflow of pollutant from farms areas, and sources which are occurred in outlying from the source of pollutants. Also water from a farm wells, which are periodically used, manifested the presence of large chemical elements concentration, especially NO₃^-and PO₄^3-, what proves a constant inflow of pollutants. For monitoring ground water in samples we marked the concentration of NH₄⁺, NO₃^- and PO₄^3-and pH.

Słowa kluczowe

PL

infrastruktura; zagroda wiejska; zanieczyszczenie wody gruntowej; stężenie składników chemicznych

EN

infrastructure; farms; groundwater pollution; concentration of chemical pollution

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2016
• Tom: Nr 46
• Strony: 68--76
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Durkowski T.

• Katedra Gleboznawstwa, Łąkarstwa i Chemii Środowiska, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, ul. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin

autor

Jarnuszewski G.

• Katedra Gleboznawstwa, Łąkarstwa i Chemii Środowiska, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, ul. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin

Bibliografia

• 1. Durkowski T., Burczyk P., Walczak B., Wesołowski P. 1997. Zagroda wiejska – źródłem zagrożenia czystości wody i gleby. Materiały Seminaryjne 39. Wydawnictwo IMUZ Falenty, 147–152
• 2. Ostrowska E., Płodzik M., Sapek A., Wesołowski P., Smoroń S. 1997. Jakość wody pitnej z ujęć własnych w gospodarstwach rolnych. Materiały Seminaryjne 39. Wydawnictwo IMUZ Falenty, 161–168.
• 3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych. Dz. U. Nr 143, poz. 896.
• 4. Sapek B., Sapek A. 1998. Monitoring jakości wody gruntowej w zagrodzie wiejskiej i jej otoczeniu. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. z. 458, 495–504.
• 5. Terlikowska K. 1998. Sposób składowania obornika a jakość wody gruntowej. Materiały konferencyjne Wydz. Melioracji i Inżynierii Środowiska SGGW Warszawa, 65–70.
• 6. Follett R.F., Hatfield J., 2001. Nitrogen in the Environment; Sources, Problems, and Solutions. Elsevier Science Publishers. The Netherlands, 520 pp.
• 7. Goss M.J., Barry D.A.J. 1995. Groundwater Quality: Responsible Agriculture and Public Perceptions. Journal of Agricultural and Environmental Ethica 8(1), 52–64.
• 8. Grygorczuk-Petersons 2008. Wpływ działalności rolniczej i bytowej w obrębie zagrody na jakość wód studziennych. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 35/36, 117–122.
• 9. Judová P., Janskỳ B. 2005. Water quality in rural areas of the Czech Republic:Key study Slapanka River catchment. Limnologica 35(2005), 160–168
• 10. Rossa L. 2003. Zanieczyszczenia wody gruntowej w bezpośrednim sąsiedztwie obiektów hodowlanych zakładu doświadczalnego w Falentach. Woda Środ. Obsz. Wiej. t. 3, z. 6, 149–157.
• 11. Sapek B. 2006. Jakość gleby i wody gruntowej z zagrody jako wskaźnik punktowych źródeł rolniczych zanieczyszczeń na obszarach wiejskich. Woda Środ. Obsz. Wiej. t. 6, z. 1(16), 349–366.
• 12. Czajkowska A. 2010. Stopień zanieczyszczenia związkami biogennymi płytkich wód podziemnych w zagospodarowanej rolniczo części zlewni Bierawki. Górnictwo i Geologia 5(4), 91–104.
• 13. Szymczyk S., Świtajska I. J. 2013. Wpływ użytku ekologicznego na ograniczenie odpływu z zagrody wiejskiej. Inżynieria Ekologiczna nr 34, 214–221.
• 14. Durkowski T., Wesołowski P., Woroniecki T., Pawlik-Dobrowolski J., Pieczyński L. 2004. Dopływ zanieczyszczeń do Jeziora Miedwie z jego bezpośredniej zlewni oraz możliwości ich ograniczenia. Opracowanie monograficzne Wyd. IMUZ ss. 105.
• 15. Woroniecki K. T., Rumasz-Rudnicka E. 2008. Zanieczyszczenie wód gruntowych NH4+, NO3-, PO43- i K+ w pobliżu miejsc składowania nawozów naturalnych. Acta Agrophisica, 11(2), 527–538.
• 16. Kondracki J. 2001. Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydaw. Nauk. PWN ss. 441.
• 17. Peña-Haro S., Pulido-Velazquez M., Sahuquillo A. 2009. A hydro-economic modelling framework for optimal management of groundwater nitrate pollution from agriculture. Journal of Hydrology 373, 193–203.
• 18. Foy R.H., O’Connor W.C.K. 2002. Managing the effect of agriculture and water quality in Northen Ireland. Agriculture, hydrology and water quality. Pr. zbior. pod red. P.M. Haygarth, S.C. Jarvis. Wallingford: CABI Publ. CAB Intern., 417–440.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.