Średniowieczne lokacje miejskie nad Rabą. Uście Solne. Ze studiów nad budową i kształtem miasta lokacyjnego w oparciu o analizę wielkości działki lokacyjnej

Malik, R.

doi:10.17425/WK42RABA

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Średniowieczne lokacje miejskie nad Rabą. Uście Solne. Ze studiów nad budową i kształtem miasta lokacyjnego w oparciu o analizę wielkości działki lokacyjnej

Autorzy

Malik R.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.17425/WK42RABA

Warianty tytułu

Medieval towns founded on the River Raba. Uście Solne. Studies on building and shape of a charter town based on the analysis of the settlement plot size

Języki publikacji

PL EN

Abstrakty

Przeprowadzone w ostatnim czasie badania nad formowaniem się planu miasta lokacyjnego w Uściu Solnym, ujawniając kilka nowych, nieznanych dotąd faktów pozwalają nam stwierdzić, że forma przestrzenna powstałego tu ośrodka osadniczego nawiązuje do powszechnie występujących wówczas trendów w budowie miast. Była ona oparta na regularnym, zgeometryzowanym planie, którego centrum zarówno funkcjonalne, jak i przestrzenne stanowił kwadratowy rynek. Podstawą konstrukcji planu miasta była ujednolicona pod względem powierzchni i znormalizowana w swych wymiarach działka siedliskowa.

Recently carried out research on the formation of the town plan in Uście Solne revealed several new, previously unknown, facts allowing us to state that the spatial form of the settlement centre established here followed the then commonly occurring trends in town building. It was based on a regular, geometrised plan whose centre both functional and spatial was the square market. The basis for the town plan construction was a settlement plot with standardised area and dimensions.

Słowa kluczowe

Uście Solne urbanistyka średniowiecze

Uście Solne urban designing Middle Ages

Wydawca

Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków

Czasopismo

Wiadomości Konserwatorskie

Rocznik

2015

Tom

Nr 42

Strony

71--79

Opis fizyczny

Bibliogr. 21 poz., il.

Twórcy

autor

Malik R.

Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej, Instytut Historii Architektury i Konserwacji Zabytków, Katedra Historii Architektury, Urbanistyki i Sztuki Powszechnej

Bibliografia

1. B. Krasnowolski, Lokacyjne układy urbanistyczne na obszarze Ziemi Krakowskiej w XIII i XIV wieku, część II, Katalog lokacyjnych układów urbanistycznych, Kraków 2004.
2. A. Berdecka, Lokacje i zagospodarowanie miast królewskich Małopolsce za Kazimierza Wielkiego (1333–1370), Studia i materiały z historii kultury materialnej, tom LV, 1982.
3. M. Grabski, Uście Solne. Studium historyczno-urbanistyczne, mps, PKZ, Kraków 1989.
4. Z. Daszyńska-Golińska, Uście Solne. Przyczynki historyczno-statystyczne do dziejów nadwiślańskiego miasteczka. Studium archiwalne, Kraków 1906.
5. F. Kiryk, Rozwój urbanizacji Małopolski XIII-XVI w., Województwo krakowskie (powiaty południowe), Prace Monograficzne WSP w Krakowie, tom 70, 1985.
6. Kodeks dyplomatyczny Małopolski (dalej Mp), tom I, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1876–1905, s. 300.
7. Lustracja dróg województwa krakowskiego z 1570 roku, wyd. B. Wyrozumska, Wrocław 1971, s. 30.
8. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, tom XII, pod red. B. Chlebowskiego, Warszawa 1982, s. 832
9. A. Jureczko, Średniowieczne mosty i przewozy na górnej Wiśle (na wschód od Krakowa) [w:] Wisła w Dziejach i kulturze Polski, Studia i materiały z dziejów osadnictwa i gospodarki górnej Wisły w okresie przedrozbiorowym, red. F. Kiryk, Warszawa 1990, s. 9–10.
10. B. Wyrozumska, Drogi w Ziemi Krakowskiej do końca XVI wieku, Prace Komisji Nauk Historycznych PAN nr 41, 1977, ss. 65–68 oraz 83–84
11. H. Munch, Geneza rozplanowania miast wielkopolskich XIII i XIV wieku, Kraków 1946, s. 214
12. J. Pudełko, Próba pomiarowej metody badania planów niektórych miast średniowiecznych w oparciu o zagadnienie działki, Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, t. IX/1964, z. 1, s. 8.
13. T. Kozaczewski, Wielkość i program budowy miasta średniowiecznego, Prace Naukowe Instytutu Historii Architektury, Sztuki i Techniki, Politechnika Wrocławska, Monografia 4, 1972
14. M. Książek, Zarys budowy miast średniowiecznych w Polsce do końca XV wieku. Skrypt dla studentów szkół technicznych do przedmiotu Historia Urbanistyki, Politechnika Krakowska, Kraków 1992, s. 69
15. M. Książek, Rozwój przestrzenny [w:] Proszowice. Zarys dziejów do 1939 roku, praca zbiorowa pod red. F. Kiryka, Kraków 2000, s. 435–436.
16. M. Książek, K. Kuśnierz, Rozwój przestrzenny Nowego Targu [w:] Dzieje miasta Nowego Targu, praca zbiorowa pod red. M. Adamczyka, Nowy Targ 1991, s.227–229
17. D. Kuśnierz-Krupa, Skawina w średniowieczu, Zagadnienia urbanistyczno-architektoniczne, Kraków 2012, s. 37–38.
18. J. Długosz, Liber beneficiorum dioecesis cracoviensis nunc Primus e codice autographo editus, wyd. A. Przyździecki, Kraków 1864, s. 151 I 269.
19. Rachunki dworu króla Władysława Jagiełły i królowej Jadwigi z lat 1388 do 1420, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1896, s. 265 i 284.
20. Codex diplomaticus Poloniae, t. II, wyd. J. Bartoszewicz, Warszawa 1847–1858, nr 102.
21. J. Wilk, O nadaniu praw miejskich. 650-lecie Uścia Solnego, „W zakolu Raby i Wisły” 1/2010, s. 26

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-6bc4d40b-8e2c-42e4-be72-98ed7cda4f37