Zarys funkcjonowania systemów opieki zdrowotnej w wybranych krajach Unii Europejskiej

• Autorzy: Wielicka K.

Warianty tytułu

EN

Outline of functioning healthcare systems in selected countries of the European Union

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Sprawne działanie sektora opieki zdrowotnej w dużej mierze zależy od sposobu jego finansowania, a tym samym od wyboru odpowiedniego modelu systemu ochrony zdrowia. Obecnie wyróżnia się trzy tradycyjne modele: model Bismarckowski opierający się na obowiązkowych składkach zdrowotnych, model Beveridge’a wykorzystujący podatki państwowe oraz model rezydualny, który charakteryzuje się dobrowolnymi prywatnymi ubezpieczeniami zdrowotnymi. Do lat 90. XX wieku wyróżniano model Siemaszki, opierający się na centralnym planowaniu oraz finansowaniu świadczeń zdrowotnych przez budżet państwa. Mimo że model Siemaszki obecnie nie występuje, pewne jego elementy są wykorzystywane. Przyjęcie przez państwo konkretnego wzoru finansowania ochrony zdrowia pociąga za sobą wiele innych konsekwencji, które są odczuwalne dla wszystkich uczestników systemu – nie tylko pacjentów, lecz także zarządu/dyrekcji placówek medycznych czy ministerstwa zdrowia. W niniejszym artykule przedstawiono w ogólnym zarysie obecnie funkcjonujące systemy ochrony zdrowia w trzech wybranych krajach. Celem artykułu jest przybliżenie tematyki finansowania oraz funkcjonowania sektora opieki zdrowotnej. Model systemu opieki zdrowotnej przyjęty przez państwo oraz reformy służby zdrowia wpływają na skuteczność procesów restrukturyzacyjnych realizowanych przez szpitale. Ze względu na powyższe należy przeanalizować modele systemu opieki zdrowotnej w wybranych państwach, jak również reformy podjęte w ramach danego modelu. Artykuł należy traktować jako przegląd literatury z zakresu podjętej tematyki.

EN

The smooth operation of the health care sector largely depends on how it is financed , and thus the choice of an appropriate model healthcare system. Currently, there are three traditional models: Bismarck's model based on mandatory contributions of health, the Beveridge model based on state taxes and the model residual, which is characterized by voluntary, private health insurance. Until the 90s of the XX century were distinguished Siemaszko model based on central planning and financing of health services by the state budget. Although the model Siemaszko currently there is no certain elements are used. Adoption by the state specific model of health care financing entails a number of other consequences that are felt by all participants in the system not only patients, but also board/ directorate of medical institutions, and ministries of health. The following article presents – in general terms – currently functioning health systems in the three selected countries. The purpose of this article is to introduce the subject of finance and the health sector. Model health system adopted by the State and health care reform affect the effectiveness of the restructuring processes implemented by hospitals. Due to the above models should be examined health care system in selected countries, as well as undertaken in the framework of the reform model. The paper should be regarded as a review of the literature with regard to the undertaken subject.

Słowa kluczowe

PL

system opieki zdrowotnej; Unia Europejska; finansowanie

EN

health care system; European Union; financing

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2014
• Tom: z. 70
• Strony: 491--504
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz.

Twórcy

autor

Wielicka K.

• Politechnika Śląska. Wydział Organizacji i Zarządzania. Instytut Zarządzania i Administracji

Bibliografia

• 1. Baranowski J., Windak A.: Optymalizacja polskiego systemu finansowania podstawowej opieki zdrowotnej. Sprawne Państwo Program Ernst & Young, Warszawa 2012.
• 2. www.ey.com/Publication/vwLUAssets/raport_programu_Sprawne_Panstwo_POZ/$FILE/Sprawne-Panstwo_Optymalizacja_podstawowej_opieki_zdrowotnej_05.09.2012.pdf, 29.03.2013.
• 3. Buliński L.: Polityczne uwarunkowania zmian w ochronie zdrowia. Sektor niepubliczny. CeDeWu, Warszawa 2009.
• 4. Dziubińska-Michalewicz M.: Systemy ubezpieczeń zdrowotnych w wybranych krajach Unii Europejskiej (Francji, RFN, Szwecji, Wielkiej Brytanii). Raport nr 168, http://biurose.sejm.gov.pl/teksty/r-168.htm, 15.03.2013.
• 5. Health Care Systems in Transition Czech Republic. European Observatory on Health Systems, Brussels 2000.
• 6. Fedorowski J., Niżankowski R.: Ekonomika medycyny. PZWL, Warszawa 2002.
• 7. Horbona P., Machachek T., Julianek T.: Health Care Reform for the Czech Republic in the 21st Century Europe, www.healthreform.cz/content/files/en/Reform/1_Publications/ EN_publikace.pdf, 29.03.2013.
• 8. Jahann M.: Polska – UE. Porównanie poziomu życia ludności. Difin, Warszawa 2005.
• 9. Jasiński G.: Dobrowolne ubezpieczenia w Unii Europejskiej. „Służba Zdrowia”, nr 10, 2003.
• 10. Jasiński G.: Wybrane aspekty organizacji i metod finansowania systemów ochrony zdrowia w państwach europejskich. „Biuletyn Kas Chorych”, nr 3-4, 2001.
• 11. Kalecińska J., Herbst I. (red.): PPP w systemach ochrony zdrowia w wybranych krajach świata. Centrum PPP, Warszawa 2011.
• 12. Kautsch M., Whitfield M., Klich J. (red.): Zarządzanie w opiece zdrowotnej. Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2001.
• 13. Kozierkiewicz A.: Jednorodne grupy pacjentów. Przewodnik po systemie, www.nfz.gov.pl/ akademia/pliki/Jednorodne_Grupy_Pacjentow_Przewodnik_po_systemie.pdf, 29.03.2013.
• 14. Księżpolski M.: Polityka społeczna. Wybrane problemy porównań międzynarodowych. Śląsk, Katowice 1999.
• 15. Warunki życia i pracy w krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Departament Rynku Pracy.
• 16. Nojszewska E.: System ochrony zdrowia w Polsce. Wolters Kluwer business, Warszawa 2011.
• 17. Rutkowska-Podołowska M., Popławski Ł., Zaleska-Tsitini M.: Health care policy in Poland and in selected European Union countries: Attempts at reducing fast increasing medical care costs. The Małopolska School Of Economics in Tarnów Papers Collection, Vol. 19, Iss. 2, 2011.
• 18. Rycia K., Skrzypczak Z.: Ochrona zdrowia na świecie. Wolters Kluwer business, Warszawa 2011.
• 19. Stępniewski J. (red.): Organizacja i zarządzanie szpitalami – wybrane zagadnienia. Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2009.
• 20. Suchecka J.: Finansowanie ochrony zdrowia. Wybrane zagadnienia. Wolters Kluwer business, Warszawa 2011.
• 21. Światowa Organizacja Zdrowia, www.who.int/topics/health_systems/en/, 30.12.2013.
• 22. Ustawa z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (DzU 2003, nr 45, poz. 391).
• 23. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU 2004, nr 210, poz. 2135, z późn. zm.).
• 24. Vomlela J.: Reforma służby zdrowia w Republice Czeskiej, [w:] Chołuj B.: System opieki zdrowotnej – efekty zmian w Polsce i krajach sąsiednich. Scholar, Warszawa 2002.
• 25. Watson P.: Obywatelstwo dla wszystkich? Polityka reform systemu opieki zdrowotnej w Polsce. Prace Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji, nr 15, 2010.
• 26. Włodarczyk C., Paździoch S.: Systemy zdrowotne. Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2001.
• 27. Włodarczyk C.: Reformy zdrowotne. Uniwersalny kłopot. Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2003.
• 28. Wysocki M.J., Miller M.: Paradygmat Lalonde'a, Światowa Organizacja Zdrowia i nowe zdrowie publiczne. „Przegląd Epidemiologiczny”, 2003.
• 29. Zawada G., Kowalska K.: Zdrowie w kolejce. Rzeczpospolita, www.rp.pl/artykul/22, 1070034-Zdrowie-w-kolejce.html, 10.04.2014.