Okrzemki w ekosystemie rzeki zanieczyszczonej metalami ciężkimi

• Autorzy: Cichoń S.

Warianty tytułu

EN

Diatoms in the ecosystem of river contaminated with heavy metals

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Okrzemki odgrywają kluczową rolę w funkcjonowaniu ekosystemów. Ich wrażliwość na wiele czynników środowiskowych, w tym na zanieczyszczenia wód metalami ciężkimi, stała się podstawą opracowania indeksów okrzemkowych służących określaniu kierunków zmian środowiska. W celu określenia stanu środowiska w okolicach dawnej kopalni rud cynku i ołowiu pobrano próby z rzeki Chechło (woda, osad, materiał biologiczny). Próby wody zbadano pod względem chemicznym. Pobrane mikroorganizmy oznaczono do gatunku i przeanalizowano skład gatunkowy ich zbiorowisk. Badano wpływ zanieczyszczenia metalami ciężkimi na populacje okrzemek. Stwierdzono obecność licznych gatunków okrzemek charakterystycznych dla wód zanieczyszczonych metalami ciężkimi, a także okrzemki należące do gatunków wrażliwych na zanieczyszczenia środowiska (Psammothidium grischunum (Wuthrich) Bukhtiyarova & Round) co można wiązać ze zmniejszeniem zanieczyszczenia metalami ciężkimi wskutek zamknięcia kopalni rud cynku i ołowiu będącej głównym źródłem zanieczyszczeń rzeki. Uzyskane wyniki badań mogą stanowić przyczynek do określenia potrzeb remediacji terenów zdegradowanych eksploatacją rud metali.

EN

Diatoms play a key role in the functioning of ecosystems. Their sensitivity to many environmental factors, including water pollution with heavy metals, became the basis for the development of diatomaceous indexes for determining the direction of environmental change. In order to determine the state of the environment in the vicinity of the former mine zinc and lead ore samples were collected from the river Chechło (water, sediment, biological material). Water samples were tested in respect of chemical properties. Collected microorganisms were identified to species and the species composition of their communities was analyzed. The effect of heavy metals pollution on populations of diatoms was examined. The presence of numerous species of diatoms characteristic of water contaminated with heavy metals was revealed (Psammothidium grischunum (Wuthrich) Bukhtiyarova & Round). Also diatoms belonging to sensitive to environmental pollution microorganisms were notified. This can be associated with a reduction in pollution by heavy metals as a result of the closure of the zinc and lead mine as the main source of pollution of the river. The obtained results may provide a contribution to identify the needs of remediation of degraded areas by exploitation of metal ores.

Słowa kluczowe

PL

okrzemki; metale ciężkie; formy teratologiczne

EN

diatoms; heavy metals; teratological forms

• Wydawca: Mastermedia sp. z o.o.
• Czasopismo: Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 18, nr 4
• Strony: 9--14
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz.

Twórcy

autor

Cichoń S.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• 1. Szabó, K., Kiss, K.T., Taba, G., Ács, E.(2005). Epiphytic diatoms of the Tisza River, Kisköre Reservoir and some oxbows of the Tisza River after the cyanide and heavy metal pollution in 2000. Acta Bot. Croat. 64 (1), 1–46.
• 2. Falasco, E., Bona, F., Badino, G., Hoffmann, L., Ector, L. (2009). Diatom teratological forms and environmental alterations: a review. Hydrobiologia, 623,1–35.
• 3. Ciszewski, D.(1997). Source of pollution as a factor controlling distribution of heavy metals in bottom sediments of Chechło River (south Poland). Environmental Geology 29 (1/2).
• 4. Pasieczna, A. (red.), Szuwarzyński, M.(2011) Szczegółowa mapa geochemiczna Górnego Śląska 1:25 000 Arkusz Libiąż M-34-63-D-a. Państw. Inst. Geol., Warszawa,.
• 5. Wojtal, A.Z.(2009). The Diatoms of Kobylanka Stream Near Kraków (Wyżyna Krakowsko-Częstochowska Upland, S Poland). Polish Botanical Journal 54(2), 129–330.
• 6. Bąk, M., Witkowski, A., Żelazna-Wieczorek, J.Wojtal A.Z., Szczepocka, E., Szulc, K., Szulc, B.(2012). Klucz do oznaczania okrzemek w fitobentosie na potrzeby oceny stanu ekologicznego wód powierzchniowych w Polsce. Biblioteka Monitoringu Środowiska,.
• 7. Sbihi, K., Cherifi, O., El gharmali, A., Oudra, B., Aziz, F. (2012). Accumulation and toxicological effects of cadmium, copper and zinc on the growth and photosynthesis of the freshwater diatom Planothidium lanceolatum (Brébisson) Lange-Bertalot: A laboratory study. J. Mater. Environ. Sci., 3 (3),497-506.
• 8. Morin, S., Cordonier, A., Lavoie, I., Arini, A., Blanco, S., Duong, T.T., Torne´S, E., Bonet, B., Corcoll, N., Faggiano, L., Laviale, M., Pe´Re`S, F., Becares, Coste, M., Feurtet-Mazel, A., Fortin, C., Guasch, H., Sabater, S. (2012). Consistency in Diatom Response to Metal-Contaminated Environments. Emerging and Priority Pollutants in Rivers, Hdb Env Chem 19, 117–146.
• 9. Cattaneo, A., Couillard, Y., Wunsam, S., Courcelles, M.(2004). Diatom taxonomic and morphological changes as indicators of metal pollution and recovery in Lac Dufault (Que´Bec, Canada). J. Paleolimnol,, 32,163–175.
• 10. Stevenson, R.J., Bahls, L. Periphyton Protocols. In: Barbour, M.T., Gerritsen, J., Snyder, B.D., Stribling, J.B. (Eds). (1999). Rapid bioassessment protocols for use in streams and wadeable rivers: periphyton, benthic macroinvertebrates and fish, 2nd Edn. U.S. Environmental Protection Agency; Office Of Water, Washington, DC, 1–22.
• 11. Takamura, N., Hatakeyama, S., Sugaya, Y.(1990) Seasonal changes in species composition and production of periphyton in an urban river running through an abandoned copper mining region. Jpn J. Limnol., 51(4), 225–235.
• 12. Cattaneo, A., Couillard, Y., Wunsam, S.(2008). Sedimentary diatoms along a temporal and spatial gradient of metal contamination. J. Paleolimnol., 40, 115–127.
• 13. Cantonati, M., Angeli, N., Virtanen, L., Wojtal, A.Z., Gabrieli, J., Falasco, E., Lavoie, I., Morin, S., Marchetto, A., Fortin, C., Smirnova, S. (2014). Achnanthidium minutissimum (Bacillariophyta) valve deformities as indicators of metal enrichment in diverse widely-distributed freshwater habitats. Science of the Total Environment, 475, 201–215.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).