Fenomen sowieckich służb specjalnych

• Autorzy: Świerczek Marek

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.34752/z04r-ws57

Warianty tytułu

EN

The phenomens of the soviet special services

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Autor artykułu, analizując fenomen skuteczności sowieckich służb specjalnych, wysuwa hipotezę, że była ona skutkiem splotu kilku czynników. Wśród głównych elementów składających się na niebywałą sprawność służb sowieckich w pierwszej dekadzie po przewrocie październikowym, zdaniem autora znajdują się: fuzja doświadczeń instytucjonalnych Ochrany z wiedzą środowisk kryminalno-rewolucyjnych tworzących WCzK oraz rozwiązania operacyjne niespotykane wśród cywilizowanych społeczeństw. Zdaniem autora, sowieckie służby zostały de facto wyjęte spod prawa i nakazów moralności (uznawanych za przeżytek burżuazyjny), co umożliwiło stosowanie metod i form pracy niemożliwych w Europie Zachodniej. Tak rozumiane instrumentarium sowieckich służb składało się z mieszanki terroru, infiltracji, prowokacji i dezinformacji.

EN

The article author, analyzing the phenomenon of the effectiveness of the Soviet special services, puts forward the hypothesis that it was the result of a combination of several factors. Among the main elements that made up the incredible efficiency of the Soviet services in the first decade after the October coup, according to the author there were: a fusion of institutional experiences of the Okhrana with the knowledge of criminal-revolutionary environments creating the VChK and operational solutions unheard of in civilized societies. According to the author, the Soviet services acted under no law and moral obligations (considered by revolutionaries as bourgeois remnant), which allowed the use of methods and forms of operational work unthinkable in Western Europe. The instruments of the Soviet services consisted of a mixture of terror, infiltration, provocation and disinformation.

Słowa kluczowe

PL

sowieckie służby specjalne; WCzK; GPU; OGPU; Ochrana; instrumentarium pracy operacyjnej; terror; infiltracja; prowokacja; dezinformacja

EN

Soviet special services; VChK; GPU; OGPU; Okhrana; operational work instruments; terror; infiltration; provocation; disinformation

• Wydawca: Towarzystwo Wiedzy Obronnej
• Czasopismo: Wiedza Obronna
• Rocznik: 2020
• Tom: nr 2
• Strony: 63--74
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz.

Twórcy

autor

Świerczek Marek

Bibliografia

• PIŚMIENNICTWO
• LITERATURE
• Andrew Ch., O. Gordijewski, KGB, Warszawa 1997.
• Aronson E., Człowiek - istota społeczna, Warszawa 2012.
• Bagley T.H., Wojny szpiegów, Poznań 2014.
• Carrel A., Man the Unknown, New York 1939.
• Hašek J., Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej, Warszawa 1980.
• Masterman J., Brytyjski system podwójnych agentów 1939-1945, Warszawa 1973.
• Overmier J. B., On learned helplessness, “Integrative & Behavioral Science” 2002, t. 37.
• Parkinson C.N, Parkinson’s Law, Cambridge 1957.
• Peter L.J., R. Hull, The Peter Principle: why things always go wrong, New York 1969.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).