Tytuł artykułu
Autorzy
Treść / Zawartość
Pełne teksty:
Identyfikatory
Warianty tytułu
Zrównoważone zarządzanie zasobami wodnymi w kontekście potrzeb wodnych rolnictwa w małych gminach wiejskich na przykładzie gminy Grybów, Polska
Języki publikacji
Abstrakty
The article presents the results of the analysis of water needs in agricultural production of the Grybów commune (the district of Nowy Sącz, the Małopolska province). The aim of this study was to determine both the current water needs for agricultural purposes as well as changes in this regard based on structural and production data. The guidelines specified in the Ordinance of the Minister of Infrastructure of 14 January 2002 concerning average norms of water consumption were applied to determine water needs. The average annual water demand of crops together with permanent grassland (meadows, pastures) amounts to 23.7 mln m3, of which about 2.15 mln m3 is for winter wheat, 1.92 mln m3 for potatoes and 17.6 mln m3 for permanent grassland. Significant amounts of water (over 130,000 m3) are used also for watering home gardens and cultivating vegetables in plastic tunnels and greenhouses. Water needs for animals farming reach about 235,000 m3 in a year. Most water is needed for farming the cattle. It is predicted that the demand for water in the agricultural sector of the commune will increase by about 5.5% by 2030. Therefore, the activities monitoring the awareness of water saving and proper water management among the population of the villages are important.
W pracy przedstawiono wyniki analizy w zakresie potrzeb wodnych w produkcji rolniczej na przykładzie gminy Grybów (powiat nowosądecki, województwo małopolskie). Celem pracy było określenie aktualnych potrzeb wodnych rolnictwa, a także określenie na podstawie danych strukturalnych i produkcyjnych trendów zmian w tym zakresie. Do określenia potrzeb wodnych zastosowano wytyczne zawarte w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody. Średnie roczne zapotrzebowanie na wodę roślin uprawnych wraz z trwałymi użytkami zielonymi (łąki, pastwiska) wynosi 23,7 mln m3, w tym pszenicy ozimej oraz ziemniaka około 2,15 i 1,92 mln m3, a trwałych użytków zielonych – 17,6 mln m3. Znaczne ilości wody (ponad 130 tys. m3) zużywane są także na podlewanie ogródków przydomowych oraz uprawę warzyw w tunelach foliowych i szklarniach. Potrzeby wodne w zakresie chowu i hodowli zwierząt gospodarskich sięgają w ciągu roku ok. 235 tys. m3. Najwięcej wody potrzebne jest na hodowlę i chów bydła. Prognozuje się, że do 2030 r. nastąpi wzrost zapotrzebowania na wodę w sektorze rolniczym gminy o około 5,5%. W tej sytuacji ważne wydają się działania monitorujące świadomość oszczędzania wody i właściwe nią gospodarowanie wśród ludności zamieszkującej wsie.
Wydawca
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
67--76
Opis fizyczny
Bibliogr. 34 poz., fot., rys., tab.
Twórcy
autor
- AGH University of Science and Technology, Faculty of Mining Surveying and Environmental Engineering, Department of Environmental Management and Protection, Kraków, Poland
autor
- Institute of Technology and Life Sciences, Małopolska Research Centre, ul. Ułanów 21b, Kraków, Poland
autor
- Institute of Technology and Life Sciences, Małopolska Research Centre, Kraków, Poland
autor
- State University of Applied Sciences, Institute of Pedagogy, Nowy Sącz, Poland
Bibliografia
- BDL 2010. Dane według dziedzin [Data by fields] [online]. Bank Danych Lokalnych – Główny Urząd Statystyczny (GUS). [Access 10.05.2017]. Available at: https://bdl.stat.gov.pl/ BDL/dane/podgrup/temat
- CHMURA K. 2001. Przyrodnicze i agrotechniczne uwarunkowania uprawy ziemniaka w południowo-zachodniej Polsce [Natural and agrotechnical factors in potato growing in South-West Poland]. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Rozprawy. T. 180. Z. 410 pp. 109.
- CHMURA K., CHYLIŃSKA E., DMOWSKI Z., NOWAK L. 2009. Rola czynnika wodnego w kształtowaniu plonu wybranych roślin polowych [Role of the water factor in yield formation of chosen field crops]. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich. Nr 9 p. 33–44.
- DMOWSKI Z., DZIEŻYC H. 2009. Potrzeby opadowe pszenicy jarej na glebach kompleksów pszennego dobrego i żytniego bardzo dobrego w północno-wschodniej Polsce [Rainfall needs of spring wheat on a good wheat and very good rye complex of soil in north-east Poland]. Acta Agrophysica. T. 166. Nr 13(1) p. 39–48.
- DZIEŻYC J., BADURA U., NOWAK L., PANEK K. 1990. Zarys rejonizacji potrzeb deszczowania podstawowych roślin uprawnych w Polsce [Review of regionalization of sprinkler irrigation requirements of crops in Poland]. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 387 p. 103–115.
- DZIEŻYC H., CHMURA K., DMOWSKI Z. 2012. Określenie wpływu warunków opadowych na plonowanie ziemniaka bardzo wczesnego i wczesnego w południowej Polsce [Determination of the effect of precipitation on the yield of very early and early potatoes in southern Poland]. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 12. Z. 2 (38) p. 133–141.
- DZIEŻYC J., DMOWSKI Z., NOWAK L., PANEK K. 1987. Efekty i efektywność produkcyjna deszczowania roślin w uprawie polowej [Effects and productive effectiveness of sprinkler irrigation of crops in field growing]. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 236 p. 27–43.
- GUS 2011. Użytkowanie gruntów. Powszechny Spis Rolny 2010. [Land use. General Agricultural Census 2010] Warszawa. Główny Urząd Statystyczny. ISBN 978-83-7027-479-5 pp. 87.
- HESS M. 1965. Piętra klimatyczne w polskich Karpatach Zachodnich [Vertical climatic zones in the Polish western Carpathians]. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Geograficzne. Z. 11 pp. 255.
- KLIMA K., KASPERCZYK M. 2009. Gospodarka rolna na terenach górskich [Agricultural economy in mountain areas]. Skrypt. Sanok. PWSZ. ISBN 978-83-92258-73-5 pp. 88.
- KOPACZ M. 2003. Wody powierzchniowe potoków karpackich w warunkach zmian strukturalno-środowiskowych [Surface waters of Carpathian streams in response to structural-environmental transformations]. Falenty–Kraków. Wydaw. IMUZ. ISBN 83-88763-27-X pp. 88.
- KOPACZ M. 2011. Zmienność obciążenia składnikami nawozowymi rolniczych obszarów karpackich w kontekście przeobrażeń strukturalno-przestrzennych [The variability of the nutrient loads of Carpathian agricultural areas in the context of structural and spatial transformations]. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. Rozprawy Naukowe i Monografie. Nr 31. Falenty. Wydaw. ITP. ISBN 978-83-62416-32-5 pp. 122.
- KOPACZ M., TWARDY S. 2015. Charakterystyka glebowo-rolnicza regionu górnej Wisły w aspekcie niedoborów wodnych roślin uprawnych z uwzględnieniem badań realizowanych w zlewni górnego Dunajca oraz Raby [The soil and agricultural characteristic of the upper Vistula region river in terms of water deficit for crops with regard to studies carried out in the upper Dunajec and Raba catchments]. Falenty. Wydaw. ITP. ISBN 978-83-62416-96-7 pp. 119.
- KOZŁOWSKI S. 2007. Przyszłość ekorozwoju [The future of ecodevelopment]. Lublin. Wydaw. KUL. ISBN 978-83-7363-570-8 pp. 622.
- KUŹNIAR A. 2010. Rozkład przestrzenny rolniczo-klimatycznego bilansu wodnego w dorzeczu górnej Wisły wyznaczonego z zastosowaniem metody Penmana-Monteitha (FAO-56) [The spatial distribution of agricultural-climatic water balance in the upper Vistula River basin designated by applying the FAO-56 Penman-Monteith method]. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. Rozprawy naukowe i monografie. Nr 28. Falenty. Wydaw. ITP. ISBN 978-83-62416-01-1 pp. 103.
- LISTOWSKI A. (ed.) 1983. Agroekologiczne podstawy uprawy roślin [Agroecological basis for growing crops]. Warszawa. PWN. ISBN 83-01044-34-9 pp. 318.
- ŁABĘDZKI L. 2004. Problematyka susz w Polsce [Drought problems in Poland]. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 4. Z. 1 p. 47–66.
- ŁABĘDZKI L. 2006. Susze rolnicze – zarys problematyki oraz metody monitorowania i klasyfikacji [Agricultural droughts. An outline of problems and methods of monitoring and classification]. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. Rozprawy naukowe i monografie. Nr 17. ISBN 83-88763-58-X pp. 107.
- MAYOR F. 2001. Przyszłość świata [Future of the world]. Warszawa. Fundacja Studiów i Badań Edukacji. ISBN 83-915039-3-3 pp. 545.
- MULARZ S., DRZEWIECKI W., PIROWSKI T. 2007. Zmiany sposobu użytkowania i pokrycia terenu w bezpośredniej zlewni Zbiornika Dobczyckiego w świetle interpretacji obrazów lotniczych i satelitarnych. W: Geoinformatyka – badania, zastosowania i kształcenie [Land-use changes on direct watershed of the Dobczyce Reservoir in the light of airborne and satellite images interpretation. In: Geo-informatics – research, applications, education]. IV Ogólnopolskie Sympozjum Geoinformacyjne. Dobczyce. 11–13 X 2007 r. p. 73–74.
- NOWAK L. 1992. Wpływ opadów i deszczowania na plonowanie roślin okopowych w różnych warunkach siedliska [Influence of precipitation and spray irrigation on yielding of root crops in different conditions of habitat]. Wrocław. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej. Rozprawy. Nr 106. ISSN 0867-1427 pp. 68.
- NOWAK L. 2006. Nawadnianie roślin okopowych. W: Nawadnianie roślin [Irrigation of root crops. In: Irrigation of root crops]. Eds. S. Kaczmarczyk, L. Nowak. Warszawa. PWRiL p. 367–381.
- OSTRACH Z. 2011. Nauczanie ekologii zadaniem współczesnej szkoły. W: Kierunki rozwoju edukacji w zmieniającej się przestrzeni społecznej [Ecological education as an objective of contemporary school. In: Education development directions in a changing social environment]. Ed. A. Cudowska. Białystok. Wydaw. Trans Humana p. 107–115.
- OSTRACH Z. 2012. Świadomość rozszerzania kształcenia treści ekologicznych na różnych etapach nauczania. W: Szkoła w integralnym rozwoju ucznia i nauczyciela. Stan faktyczny i postulowany [The awareness of broadening the scope of teaching about ecology on various stages of education. In: School in the integral improving competences of a student and a teacher. The actual and desired reality]. Ed. R. Skrzyniarz, A. Lendzion, K. Braun. Lublin. Wydaw. Tow. Nauk. KUL, KU p. 257–278.
- OSTRACH Z. 2013. Ochrona środowiska i edukacja ekologiczna [Environmental protection and ecological education]. Radom. Wydaw. ITE-PIB. ISBN 978-83-7789-213-8 pp. 140.
- OSTROWSKI J., ŁABĘDZKI L., KOWALIK W., KANECKA-GESZKE E., KASPERSKA-WOŁOWICZ W., SMARZYŃSKA K., TUSIŃSKI E. 2008. Atlas niedoborów wodnych roślin uprawnych i użytków zielonych w Polsce [Atlas of water deficits of cultivated plants and grasslands in Poland]. Falenty–Warszawa. Wydaw. IMUZ. p. 19–32.
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody [The Order of the Minister of Infrastructure of 14 January 2002 concerning average norms of water consumption]. Dz. U. 2002 nr 8 poz. 70.
- RZEKANOWSKI CZ. 2009. Kształtowanie się potrzeb nawodnieniowych roślin sadowniczych w Polsce [Effect of irrigation and nitrogen fertilization on the amount of losses during the storage of early potato cultivar tubers]. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich. Nr 3 p. 19–27.
- ŚWIERK W., TWARDY S., MATOGA W. 2015. Charakterystyka zasobności gleb w gminie Raba Wyżna [Characteristics of soil richness in the Raba Wyżna commune]. WodaŚrodowisko-Obszary Wiejskie. T. 15. Z. 2 (50) p. 129–146.
- TRYBAŁA M. 1996. Gospodarka wodna w rolnictwie [Water management in agriculture]. Warszawa. PWRiL. ISBN 83-09016-44-1 pp. 256.
- TWARDY S. 2015. Stan i kierunki rolniczego wykorzystania użytków zielonych położonych w obszarach urzeźbionych Polski Południowej. W: Racjonalne wykorzystanie potencjału produkcyjnego trwałych użytków zielonych w Polsce w różnych warunkach glebowych i systemach gospodarowania [Status and trends of agricultural use of grasslands located in the mountains in the Southern Poland. In: Rational utilisation of production potential of permanent grasslands in Polish in various soil conditions and systems of management]. Ed. J. Barszczewski. Falenty. Wydaw. ITP p. 151–173.
- TWARDY S., KOPACZ M. 2014. Comparison of concentrations and loads of macronutrients brought with precipitation and leaching from the soil profile. Polish Journal of Environmental Studies. Vol. 23. No. 3A p. 132–136.
- TWARDY S., KOPACZ M. 2015. Funkcje trwałych użytków zielonych w obszarach górskich. Studium nad rolnośrodowiskowym znaczeniem TUZ – na podstawie badań w zlewni górnego Dunajca oraz potoku Grajcarek [Functions of permanent grasslands in mountains areas. Study on agrienvironmental importance of permanent grasslands – based on research carried out in basins of upper Dunajec River and Grajcarek Stream]. Falenty. Wydaw. ITP. ISBN 978-83-62416-87-5 pp. 158.
- Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne [Act of 20 July 2017 Water Law]. Dz.U. poz. 1566.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-6ae984ba-1709-49ff-a997-fdad72613145